2-Мавзу. Двигателлар ва асосий механизмлар, тизимлар таснифи


Download 33.45 Kb.
bet1/5
Sana02.03.2023
Hajmi33.45 Kb.
#1243170
  1   2   3   4   5
Bog'liq
2-maruza


2-Мавзу. Двигателлар ва асосий механизмлар, тизимлар таснифи
Автомобил ва тракторларда қулланиладиган двигателлар вазифаси ва таснифи. Бензинли ва дизел двигателларининг умумий конструкцияси, двигател цилиндрларида даврий қайтариладиган жараёнлар. Двигателнинг асосий механизм ва тизимлари.

Двигател - бу иссиклик, электр, гидравлик каби энергияларни механик ишга айлантириб берадиган машинадир. Замонавий трактор ва автомобилларда асосан поршенли ички ёнув двигателлари (ИЁД) дан фойдаланилади. ИЁД да цилиндр деб номланадиган ишчи орган мавжуд булиб, цилиндрларда ёкилги ва хаво аралашмаси ёниши натижасида хосил булган иссиклик энергия механик энергияга айлантирилади. Шундай килиб двигател трактор ва автомобилни харакатланиши ва ишлашига керак булган механик энергия манбаи хисобланади.


ИЁД куйидаги курсаткичлар буйича таснифланади.:

  • вазифаси буйича

  • транспорт ва

  • стационар двигателлар;

  • иш циклини амалга ошириш усули буйича

  • икки ва

  • турт тактли;

  • аралашма хосил килиш буйича

  • аралашмани цилиндрдан ташкарида хосил килиш (бензинли ва газли двигателлар) ва

  • аралашмани цилиндрнинг ичида хосил булиши (дизеллар);

  • ишчи аралашмани алангалатиш усули буйича

  • электр учкуни ёрдамида мажбурий алангалатиш ва

  • сикиш натижасида алангалатиш (дизеллар);

  • кулланадиган ёкилги тури буйича

  • бензинда ишлайдиган,

  • дизел ёкилгида ишлайдиган,

  • сикилган ёки суюлтририлган газда ишлайдиган;

  • цилиндрлар сони буйича

  • бир ва

  • куп цилиндрли (икки, уч, турт, олти ва хоказо);

  • цилиндрлар жойлашиши буйича

  • цилиндри вертикал жойлашган каторли ёки

  • вертикалага нисбатан цилиндрлар уки 20.. .40° бурилган,

  • В-симон цилиндрлар икки каторда бир-бирига нисбатан бурчак остида жойлашган ва

  • оппозитли-цилиндрлар горизонтал бир-бирига нисбатан 1800 остида карама карши жойлашган;

  • цилиндрларни янги заряд билан тулдириш усули буйича

  • оддий (тулдириш, поршенни юкори чекланган нуктадан пастки чекланган нуктага караб харакатланганда хосил булган сийракланиш хисобига) ва

  • хавони босим билан киритиш (наддув) усули буйича (цилиндрни янги заряд билан тулдириш компрессор томонидан хосил килган босим остида бажарилади);

- совитиш усули буйича

  • суюклик ва

  • хаво билан совитиладиган.

Трактор ва огир юк кутарувчи автомобилларда турт тактли куп цилиндрли дизеллар, енгил хамда кам ва урта юк кутарувчи автомобилларда эса турт тактли куп цилиндрли карбюраторли ёки кам кувватли дизеллар кулланилади.

Download 33.45 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling