2-mavzu. Falsafiy tafakkur taraqqiyoti bosqichlari: Sharq falsafasi Reja: Qadimgi Sharqda asotiriy tassavurlar va falsafiy bilimlarning paydo bo‘lishi va falsafiy maktablar

O’zbekiston Respublikasi Fanlar Akademiyasining I.Mo’minov nomidagi Falsafa va huquq instituti. O’zbekistonda falsafa fanining rivojiga nafaqat falsafa fakulteti professor o’qituvchilari, balki O’zbekiston fanlar akademiyasining 1957 yilda I.M.Mo’minov tashabbusi bilan tashkil qilingan “Falsafa va huquq” institutining ilmiy xodimlari ham munosib hissa qo’shdilar. Ilmiy tadqiqot institutida dastlab “Tabiatshunoslik”, “Falsafa tarixi” bo’limlari faoliyat olib bordi. Keyinchalik institut tarkibi yangi yosh milliy kadrlar bilan boyib bordi hamda, “Dialektika va bilish nazariyasi”, “Ijtimoiy falsafa”, “Etika” kabi bo’limlar tashkil qilindi. Institutning asosiy faoliyati falsafa, fan va madaniyat tarixini obyektiv o’rganish, ma’naviyatning yangi milliy qirralarini izlash, xalq ma’naviyatini yangi bilimlar bilan boyitish, millatning ma’rifiy ruhini ko’tarishga yo’nalgan edi. Bu sohada Ibrohim Mo’minov, Muzaffar Xayrullayev, Mo’bin Baratov, Erkin Yusupov, Karim Sodiqov, Mirahmad Abdullayev, Haydar Aliqulov, Rasul Nosirov, Muhammadjon Boltayev, Anvar Sharipov, Gulchehra Navro’zova va boshqalarning ilmiy tadqiqotlari e’tiborga sazovordir.
Ijtimoiy falsafa, etika, estetika, madaniyatshunoslik falsafasi sohasida Rustam va Telman Abdushukurovlar, Haydar Po’latov, Abdulxay Valiyev, Oysara Umrzoqova, Naim G’oyibov, Abduvosid Yo’ldoshev, Maxmud Abdullayev, Said Shermuxamedov, Qo’chqor Xonazarov, Xotima Shayxova, Abdulxafiz Jalolov, Jo’raboy Yaxshilikov, Qiyom Nazarov, Viktor Alimasovlar samarali ishladilar va ishlamoqdalar.
Ontologiya va bilish nazariyasi, tabiatshunoslik falsafasi, fan metodorlogiyasi bo’yicha Jondor Tulenov, Bahrom Ismoilov, Omonulla Fayzullayev kabilar boshlagan an’analarni, Mahbuba Abdullayeva, Baxtiyor Karimov, Baxtiyor To’rayev, Ra’no Imomaliyeva, E’tibor Hoshimova, Shuhrat Qo’shoqov, Hakima Salomova, Oqil Fayziyev, Nigina Shermuxamedova, Alima Berdimurodova, Nariman Eshmetov, Shavkat Mamadaliyev, Ziyodullo Davronov, Karima Tulenova, Emina Izzetova va boshqalar davom ettirmoqdalar.
I.Mo’minov. (1908-1974) akademik, falsafa fanlari doktori, professor. I.Mo’minov tomonidan 1956 yilda O’zbekiston Fanlar Akademiyasining “O’zbekistonda ijtimoiy fanlar” jurnaliga asos solinishi ilmiy tadqiqot ishlari tarkibi va mavzulari doirasining nisbatan kengaytirilishi ijodiy erkinlikka yo’l ochdi. 1957 yilda I.Mo’minov tashabbusi bilan O’zFa huzurida “Falsafa va huquq instituti” tashkil qilingan. (O’zbek ensiklopediyasining birinchi mas’ul muharriri bo’lgan.)
I.M. Mo’minov o’zbek faylasuflaridan birinchi bo’lib, totalitar tuzumning millatni ma’naviy qadriyatlardan mahrum etish, milliy ongni buzish va o’z-o’zini anglashga yo’l qo’ymaslikka intilib, kommunistik mafkurani shakllantirishga jon-jahdi bilan harakat qilayotgan bir paytda, tarixiy va ma’naviy merosni, o’zbek xalqi va Markaziy Osiyoning boshqa xalqlari yaratgan boy ma’naviy qadriyatlarni har tomonlama o’rgandi.