2-mavzu: Treyderlar kimlar va ularning turlari. Brokerlar haqida

BROKERLAR KIM?
Brokerlar sodda qilib aytganda, aksiyalar, qimmatli qog'ozlar, indekslar, metallar vavalyutalarni sotib oluvchilar va sotuvchilar o'rtasidagi ko'prik hisoblanadilar. Brokerlar treyderlarga sotib olish va sotish imkoniyatini beradigan platformaga kirishni ta'minlaydigan yuridik kompaniyalardir. Forex bozoridagi bitimlar har doim ikki xil valyuta juftligi o'rtasida bo'ladi, (chunki savdoning ikki tomoni bor), shuning uchun forex treyderlari savdo qilishni xohlagan muayyan valyuta juftlikni sotib olishadi yoki sotishadi. Aksariyat forex brokerlik kompaniyalari umumiy valyuta bozori hajmining oz qismini band qiladi, shuning uchun ular treyderlarga katta hajmli "liquidity provider" (valyuta kontraklari, aksiyalar ulushlari bilan ta'minlab beruvchi) lardan savdo qilishga mavjud bo'lgan instrumentlar hajmini olib beradilar.
Forex brokerlari qanday qilib pul ishlashadi?
Brokerlar ikki xil yo'l bilan daromad qilishadi: spread orqali va savdo bitimlari uchun komissiya olish usuli bilan. Masalan: EUR/USD juftligi 1.20010 taklif (bid) va 1.20022 so'rov (ask) sifatida baholanadi, ushbu ikki narx orasidagi tarqalish (spread) .00012 yoki 1,2 pips. Chakana mijoz so'rov (ask) narxida savdobitimini ochib, keyin taklif (bid) narxida bitimni yopganida, broker ushbu tarqalish (spread) miqdorini yig'ib oladi.Ikkinchidan, brokerlar savdo bitimlari uchun qo'shimcha komissiya olishlari mumkin.Aksariyat brokerlarda bu komissiya har bir lot (1.0) hajmda qilingan savdo uchun $8 - $10 ni tashkil etadi. Ba'zi brokerlar har bir tranzaksiya uchun to'lov yoki ma'lum bir dasturiy interfeysga kirish uchun har oylik to'lov, yoki ekzotik opsiyalar kabi maxsus savdo mahsulotlariga kirish uchun haq olishlari ham mumkin. Biroq, valyuta brokerlari o'rtasida raqobat kuchli vachakana mijozlarga xizmat ko'rsatadigan brokerlarning aksariyati iloji boricha ko'proq to'lovlarni bekor qilish orqali mijozlami jalb qilishga harakat qilishadi.
Moliya bozorlarini tartibga soluvchi idoralar (regulators) haqida
Dunyo moliya bozorlarida savdo qilish jadal tarzda o'sishda davom etmoqda.Ko'p pul aylanadigan joyda esa hamisha firibgarlik, qonunlarga qarshi ishlaydigan shahslar yoki firmalar paydo bo'la boshlaydilar. Ba'zi forex brokerlari moliyaviy nosozliklarni ayblab, firibgarliklar, haddan tashqari to'lovlar va yashirin to'lovlar orqali mijozlaridan pul undirishga harakat qilishadi. Agar ular o'z mijozlari bilan manfaatlar to'qnashuvini keltirib chiqarsa, bu muammoli bo'lishi mumkin, ammo ushbu sohadagi tartibga solish idoralari ushbu amaliyotni sezilarli darajada kamaytirishga yordam berishadi. Tartibga soluvchi idoralarning asosiy maqsadi - bu xususiy investorlarni himoya qilish va chakana mijozlar manfaatlarini himoya qilish uchun adolatli operatsiyalarni ta'minlashga qaratilgan.
Bu yerda dunyodagi eng kuchli tartibga soluvchi idoralar ro'yxati:
ASIC - Australian Securities and Investments Commission (Avstraliya)
ESMA - The European Securities and Markets Authority (Evropa ittifoqi)
CFTC - Commodities and Futures Trading Commission (AQSh)
FCA - Financial Conduct Authority (Buyuk Britaniya)
IFSC - International Financial Services Commission
SEC - Securities and Exchange Commission (AQSh)
Xulosa shuki, broker tanlashda eng muhim mezonlardan biri bu - brokerning va uning boshqaruvini tartibga soluvchi maqomi hisoblanadi va yuqoridagi ro'yxatdagi tartibga soluvchilar tomonidan maqom olgan brokerlar mijozlari hamisha himoya qilingan bo'ladi.
Brokker tanlashda nimalarga e’tibor berish kerak?
-uzoq yillar davomida ishlayotgan bo’lishi kerak
-asosiy paralar magerlari(USD,EUR,GBP,JPY,CHF, AUD va CAD) bo’lgan davlatlar reguliyatorlaridan litsinziya olgan brokkerlar
-mijozlar bazas va brokker aylanmasini aniqlash
-brokkerdan ruyhatdan o’tishda qancha vaqt ketishi
-brokkerni siz bilan aloqaga chiqishi
-yaxshi brokkerda hisob to’ldirish asosan bank orqali
-spreadga katta bo’lmasligi kerak