2. Parametrlarning mustaqil o’zgarishlari. Parametrlarni va himoya usullarini tanlash

Nazorat qilinuvchi kattaliklarni tanlash.
Texnologik jarayonlarni operativ boshqarish, shuningdek, uni ishga tushirish va to ‘xtatish amalga oshiriladigan parametrlarning qiymatlari nazorat qilinishi kerak. Bunday parametrlarga hamma rejimli va chiqish parametrlari, shuningdek, kirish parametrlari kiradi, bularning o‘zgarishi natijasida obyektga g4alayonlanish kira boshlaydi. Qiymatlari texnologik karta tom onidan cheklanadigan parametrlar albatta nazorat qilinadi. Portlash xavfi bo4lgan BTOning texnologik parametrlarini nazorat qilishga alohida e’tibor berilishi kerak. Ularning har biri uchun texnologik jarayonning kritik fizik-kimyoviy kattaliklari qiymatlari to 4plami, shuningdek, ular o4zgarishlarining diapazoni aniqlanadi. Gaz chiqqanlik miqdorini nazorat qilish uchun (chegaraviy yo‘l qo4yilgan konsentratsiya bo4yicha) ishlab chiqarish xonalarida, ochiq tashqi qurilmalarning ishchi zonalarida avtomatik gaz analiz qilish vositalari majburiy ravishda ko‘zda tutilishi kerak. Portlash xavfi boigan BTOlaming holatini ifodalovchi parametrlar faqat nazorat qilinibgina qolmay, balki rostlanishi ham kerak, nazorat qurilmalariga signallar esa bir qancha sezgir elementlardan kelishi kerak, masalan, suyultirilgan gazlar va tez alangalanuvchi suyuqliklar (TAS) boigan idishlarga sathni belgilovchi uchta oichagich o'rnatish lozim.


Signal beruvchi kattaliklarni tanlash.
BTOni qayta ishlanuvchi moddalarning portlashga va yonginga xavfliligi, zaharliligi va agressivligi (ta’sirchanligi) yuz berishi mumkin boiadigan avariya va baxtsiz hodisalarga nisbatan tahlil qilgandan so‘ng signalizatsiya parametrlarini tanlashga kirishiladi. Chegaraviy qiymatlari quyida ko‘rsatilgan oqibatlarga. olib kelishi m um kin boigan param etrlar avariyadan oldin (zarur boiganda esa ehtiyotlik) signalizatsiya qilinishi kerak: portlash va yongin chiqqanda (masalan, texnologik apparatlarda, ishlab chiqarish xonalarida, ochiq tashqi qurilmalarning ishchi hududida portlash xavfi boigan moddalarning to ‘planishi); baxtsiz hodisalar ro‘y berganda (masalan, xonada zaharli moddalar to'planganda) avariya sodir boiganda (masalan, qurilma harakatlanuvchi qismlarining eng chetki holatlarida); qurilma ishdan chiqqanda (masalan, apparatlarda bosim, katalizatorli reaktorlarda harorat); texnologik rejim ning m utlaqo buzilishi (m asalan, jarayonni boshlab beruvchi qo‘shimchalar sarfi, apparatdagi suyuqlik sathi); shartnomaga mos kelmaydigan va yaroqsiz mahsulot ishlab chiqarish (masalan, eng muhim rejimli parametrlar). Tabiiyki, maqsadga qaratilgan mahsulotlarning miqdoriy va sifat tavsiflarini o ‘zgartirish hollari, shuningdek, ayrim agregatlarni texnologik reglamentda ko‘zda tutilmagan to ‘xtatishlar signalizatsiya qilinadi. Shuni ta’kidlash kerakki, juda mas’uliyatli parametrlarni signalizatsiyalash ikkita parallel o‘matilgan oichagichlardan amalga oshirilishi kerak, masalan, oson alangalanuvchi suyuqliklar sathlarini ikkita oichagichdan amalga oshiriladi.