2. Portlatish usullari Portlatish metodlari

^{Mavzu Portlovchi moddalarva portlatish usullari}

Reja

1.Sanoat portlovchi moddalari va vositalari

2. Portlatish usullari

3.Portlatish metodlari

Trotillar, geksogenlar va nitroefir sensibilizatorlar bilan sanoatda PM ning 3 guruhini ishlab chikariladi. Birinchi guruhga ammoniy 6 JB , grommonitlar, grommonillar, alyumotol, granutol; ikkinchi guruhga tosh ammoniy 1 va uchinchiga detonit M kiradi.
Elektrodetanator - bu ham PM detonatsiyasini qo‘zg‘atish maqsadida qo‘llaniladi. Bu o‘q otar qurol gilzasi ko‘rinishda bo‘lib u bilan kapsyuldetonator ulanadi va ikkinchi tomonidan eletroyondirgich bilan ulanadi. Birlamchi portlovchi modda sifatida porlovchi simob yoki qo‘rg‘oshin azidi ishlatiladi. PM brizanti sifatida geksogen yoki tetril qo‘llaniladi. Kapsyul – detonator yong‘inni elektr tokidan qizigan nixrom simdan oladi. Tok berilishi va kapsyul- detonatorni ishga tushishi oralig‘idagi vaqt bo‘yicha ular birdaniga , sekinroq (500 s) va sekin (10 s) bo‘ladi. Sanoatda ularning qisqa sekinlashtirilgan turi EDKZ 125 (elektrodetonator karotkozamedlitelnogo ) 25,50,75,100,150,250 m.s va sekin ta’sir etadigan 0.5, 0.75, 1; 2; 4; 6; 10 s turlari ishlab chiqariladi . Birdaniga portlatishda asosan ED 8 elekrodetonatori qo‘llaniladi.
Portlatish vositasi -bu PM detoniyatsiyalashuvini ta’minlovchi qurilmadir .
Unga kapsula – detonatorlar kiradi.


3.4-rasm.Olovli burg‘ilash stanogi.
1-uzatuvchi qurilma; 2-yarim mufta; 3-burgu shtangasi; 4-o‘tkazuvchi; 5-olov yo‘naltiruvchi gorеlka; 6-forsunka; 7-gorеlka korpusi; 8-kislorod; 9-kеrosin; 10-suv; 11-zavixritеl; 12-konussimon korpus; 13-g‘ilof; 14-soploli tublik; 15-suvni chiqishi; 16-bashmak.

Elektrodetonatorlar, detonatsiyalanuvchi va olov o‘tkazuvchi shnurlar va olov o‘tkazuvchi shnurni yoquvchi vositalardir.

Kapsula – detonator (3.5- rasm) – portlatishning olovli usulida PM detonatsiyasini qo‘zg‘ash uchun mo‘ljallangan. Unda portlovchi simob (0.5g) va brizant PM – tetril (1.0g) bo‘ladi