2. To’yingan uglevodorodlar (alkanlar). Olinishi, xossalari, ishlatilishi
Download 35.16 Kb.
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- C + 2H 2 → CH 4
- Alkanlarni nomlash.
- Rasional nomlash
|
C + O2 → CO2
2C + O2 → 2CO Uglerodning oltingugurt bilan reaktsiyasi natijasida uglerod disulfidi CS2 hosil bo’ladi, CS va C3S2 ham ma’lum. C + 2S → CS2 Metanni ugleroddan temir oksidi ishtirokida olish mumkin. Grafit va amorf uglerod vodorod bilan 1200 ° C da, ftor bilan 900 ° C da reaksiyaga kirisha boshlaydi. C + 2H2 → CH4 C + 2F2 → CF4 Kremniy bilan kremniy karbid olinadi: C + Si → SiC To’yingan uglevodorodlar (alkanlar). Olinishi, xossalari, ishlatilishi. Eng oddiy organik birikmalar uglevodorodlardir. Molekulasidagi uglerod atomlari o‘zaro oddiy bog‘ bilan bog‘langan, qolgan valentliklari vodorod atomlari bilan to‘yingan uglevodorodlar alkanlar deyiladi. Alkanlarning dastlabki vakili CH4 metandir, undan keyin S2N6 etan, С3Н8 propan, С4Н10 butan, С5Н12 pentan, С6Н14 geksan, С7Н16 geptan, С8Н18 oktan va hakozo umumiy formulasi CnH2n+2 N2nQ2 va bir-biridan CH2 guruhga farq qiluvchi qatorni alkanlarning gomologik qatori deyiladi. Metan vodorodlarini alkil radikallariga almashtirishdan boshqa alkanlarni hosil qilish mumkin. Alkanlar tarmoqlangan va tarmoqlanmagan zanjirli Alkanlarni nomlash. Organik birikmalar uch xil nomenklatura bo‘yicha nomlanadi: tasodifiy (empirik), ratsional va IYUPAK bo‘yicha. Tasodifiy nomlash: bu nomlash moddaning ochilish tarixi yoki uning olish manba’i bilan bog‘liqdir. M-n. CH4– metan botqoq gazi, НСOOН – chumoli kislota, CH3CHOНСOOН – sut kislota va boshq. Rasional nomlash: barcha alkanlar gomologik qatorning dastlabki vakili metanning bitta yoki bir necha vodorodini boshqa radikallarga almashingan hosilasi deb qaraladi: СН3 СН4 СН3СНСН3 СН3ССН3 СН3 СН3 Bu nomlash murakkab bo‘lmagan alkanlarni nomlash uchun qulaydir.ì åòàí òðèì åòèëì åòàí òåòðàì åòèëì åòàí Download 35.16 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|