23-amaliy mashg’ulot. Internetning marketing muhiti va mahsulotlarning hayot tsiklini shakllantirishga ta’siri

Virusli marketing 
Virusli marketing atamasi Garvard Biznes Maktabining professori 
Jeffri Raport tomonidan 1996-yil dekabr oyida «Fast Company» jurnalida chop 
etilgan «Virusli marketing» maqo- lasida keltirilgan. 
Maqolada u jonli va kompyuter viruslarining tarqalish tamoyillarini 
marketing xabarlari bilan taqqosladi va marketing xabarlari kompyuter 
viruslari bilan bir xil tarzda tarqatilishi va uzatilishi mumkinligini ko‘rsatdi. 
Kompyuter viruslari foydali dastur sifatida niqoblashgani kabi, viruslar tarkibi 
ham reklamasiz xabar sifatida yashinishi mumkin. 
Virusli marketing deganda maqsadli auditoriyadan odamlar o‘z 
ixtiyori bilan va bepul ijtimoiy tarmoqdagi do‘st-do‘stlariga, tezkor 
xabarchilar, pochta orqali va boshqa yo‘llar bilan tarqata- digan "yuqumli" 
reklama tushuniladi. 
Virusli marketing (virusli oldinga siljish) - reklama kampaniyasini 
o‘tkazishning ommabop usuli bo‘lib, unda maqsadli auditoriya vakillari o‘zlari 
kompaniya / xizmat haqida ma’lumot tarqatadigan asosiy kompaniyalardir. 
Ushbu yondashuv bilan mahsulotning afzalliklari va uni sotib olishga 
chaqiradigan an’anaviy tavsif yo‘q, har doim ham mahsulotni to‘g‘ridan-
to‘g‘ri ko‘rsatib bo‘lmaydi. 
Bunday reklama kampaniyasi o‘ziga xoslikni qamrab oladi va ko‘chli 
ta’sirko‘rsatishga qaratilgan. Xabar buni ko‘rgan odamlarni "tutishi" va 
do‘stlaringiz bilan bo‘lishishiga sabab bo‘lishi kerak. Virusli reklama video, 
matn, rasm, eshitish, o‘yin, dastur yoki elektron kitob bo‘lishi mumkin. 

---

Bu holatda marketologning maqsadi yuqori ijtimoiy ahamiyatga ega 
odamlarni aniqlash va ularni qiziqtiradigan virusli xabarni shakllantirishdir. 
Axborot almashadigan odamlarning soni, ular qanchalik qiziqishlariga bog‘liq. 
Internetda virusli marketingning xususiyatlari 
Uning asosiy xususiyati shundaki, xabar kompaniya tomonidan emas, 
odamlar tomonidan tarqatiladi. Kompaniya kontentni yaratadi - video, maqola, 
kitob yoki boshqa virusli marketing vositasidan foydalanadi. Keyin virus 
yuqtiriladi va agar content nuqtaga tegsa, odamlar uni baham ko‘rishni 
boshlaydilar. 
Virusli reklama geometrik progressiya bo‘yicha tarqatiladi: bir kishi - 
ikkinishiga, ikki kishi - to'rt kishiga, to'rt kishi - sak- kizg kishiga va h.k. 
xabarlarni uzatadi (1-rasm): 
1-rasm. 
Odatda, xabar virusli yoki yo‘qligini birinchi haftada ko‘rib chiqish 
mumkin. 
Virusli reklamaning yana bir xususiyati - bu bepul dastur. Kompaniya 
fikrlar rahbarlari orqali jamiyatda kontentni rivojlan- tirish va urug‘larni 
ekishga investitsiya qiladi. Agar virus yuqtiril- gan bo‘lsa, u odamdan odamga 
tarqaladi.