23 bilet Savol lokomativ parklaridan foydalanishning teskor tahlili

2.2.2. Lokomotivlar xizmat ko‘rsatish uchastkalari uzunliklari va poyezdlar tuzish rejasining bog‘liqligi
Yuqorida ko‘rsatilgandek, yo‘nalishdagi poyezd oqimi tranzitliligining oshishi (bu poyezdlar tuzish rejasini ishlab chiqish bilan bog‘liq) lokomotivlar aylanish uchastkalarini optimal uzunligining oshishiga olib keladi. Shu bilan bir qatorda, kengaytirilgan aylanish uchastkalari ichida joylashgan saralash va uchastka stansiyalarida qayta ishlanmaydigan o‘tkinchi poyezd tarkibidagi tranzit vagonlar oqimini o‘tkazib yuborish lokomotivlarning tarkiblardan ajratilish jarayonini yo‘qotadi hamda umumiy lokomotiv va lokomotiv-brigada soatlarining xarajatlarini kamaytiradi. ekvivalentini hisobga olgan holda, poyezd lokomotivlarini qayta ulashni kamaytirish orqali olingan mablag‘larni tejash “Poyezd ishlari uchun tortuv hisobi Qoidalari”¹ ga asosan quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi:
, (2.30)

bu yerda ,	mos ravishda lokomotivlarning stansiyada bo‘lish vaqtini va qayta ishlanuvchi poyezdlar bilan taqqoslaganda tranzit poyezdlari bilan ketayotgan brigadalarning ish vaqtini qisqartirish, soat;
,	mos ravishda lokomotivning 1 soatlik brigadasiz turib qolishi va lokomotiv brigadalarining 1 brigada-soatlik narxi, so‘m;
	poyezd tarkibidagi vagonlar soni, vag.;
	vagon parkiga kapital qo‘yilmalarni hisobga olgan holda 1 vagon soatining narxi, so‘m.

“Poyezd ishlari uchun tortuv hisobi Qoidalari” ga binoan kengaytirilgan aylanish uchastkalari ichida joylashgan stansiyalarda lokomotivlarning qayta ulanishini bartaraf etishdan lokomotiv va lokomotiv-brigada soatlarini tejash me’yorlari ( , temir yo‘l liniyasining xususiyatiga, lokomotivlarning turiga, yo‘lovchi poyezdlari soniga va stansiyaning qabul qilish va jo‘natish parklarining joylashishiga qarab belgilanadi. Lekin, temir yo‘llar tadqiqotlari va tajribasi shuni ko‘rsatadiki, ekvivalentining qiymati, hisobga olingan omillarga qo‘shimcha ravishda, stansiya orqali o‘tadigan poyezd oqimining xususiyati, yuk tashish hajmi, shuningdek smena punktlari bo‘yicha lokomotiv brigadalarining ishlash uslubiga ta’sir qiladi. Quyida iqtisodiy hisoblash usuli keltirilgan.
Umuman olganda, yurish davomida tranzit va qayta ishlanadigan poyezdlarni taqqoslab, lokomotivlarning stansiyadagi turish vaqtini qisqarishi quyidagi ifoda orqali aniqlanadi:
, (2.31)

bu yerda ,	mos ravishda o‘tkinchi vagonlar oqimi belgilanishidan oldin va keyin stansiya bo‘yicha qayta ulanadigan lokomotivlarning umumiy turib qolishi;
	mos ravishda o‘tkinchi vagonlar oqimi belgilanishidan oldin va keyin stansiya bo‘yicha tranzit poyezdlari bilan boradigan lokomotivlarning umumiy turib qolishi;
	mos ravishda o‘tkinchi vagonlar oqimi belgilanishidan oldin va keying tranzit poyezdlari soni.

(2.31)-formula soddalashtirilgandan so‘ng quyidagi ko‘rinishni hosil qildi:
(2.32)

bu yerda	stansiyaning texnologik jarayoniga muvofiq lokomotivlarni qayta ulash operatsiyalarining davomiyligi, soat;
	tranzit poyezdini qayta ishlash yoki stansiyaning texnologik jarayoni bo‘yicha brigadalarni almashish vaqti, soat;
	mos ravishda vagon oqimi belgilanishidan oldin va keyin stansiya bo‘yicha lokomotivlarni jo‘natishda o‘rtacha kutish vaqti, soat;
	mos ravishda vagon oqimi belgilanishidan oldin va keyin umumiy vagonlar sonidagi tranzit vagonlar oqimining ulushi
	mos ravishda vagon oqimi belgilanishidan oldin va keyin lokomotivlarning tranzit poyezdlari bilan borishida ularni jo‘natish uchun o‘rtacha kutish vaqti

Lokomotiv-soat iqtisodi va keyinchalik ekvivalenti boshqa bir xil sharoitlarda lokomotivlarni jo‘natishdagi kutish vaqtiga shuningdek tranzit vagonlar oqimining ulushi ga bog‘liq (barcha boshqa bir xil sharoitlarda). Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, qiymatiga va shuningdek me’yoriga yuk tashish hajmi va o‘tkinchi tranzit vagonlar oqimi sezilarli ta’sir ko‘rsatadi. Birgina misol, Chernorechenskaya stansiyasi bo‘yicha vagonlar oqiminig tranzitliligi ) dan ga ortsa, unda qiymati soatdan soatgacha ortadi. Boshqa barcha sharoitlar teng bo‘lsa, (2.32)-formulaning ikkinchi komponenti soatga teng. Shu bilan bir qatorda keyinchalik vagonlar oqimining tranzitliligi ni 0,53 dan 0,72 gacha oshirish lokomotivlarni jo‘nashdagi kutish vaqti ni 1,24 dan 1,65 soatgacha ko‘tarilishiga sabab bo‘ladi. Bunda soat bo‘ladi, ya’ni taxminan uch marta ortadi.
kutish vaqtiga kelsak, tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, u amaliy jihatdan deyarli yuk tashish harakat hajmiga bog‘liq emas. Shuni hisobga olgan holda (2.32)-ifoda quyidagi ko‘rinishda bo‘ladi:
, (2.33)
Poyezdlar oqimi oshishi kuzatiladigan uchastkalarda joylashgan lokomotiv brigadalari almashish punklarida brigadalar ish vaqtining iqtisodi bajariladigan texnologik operatsiyalarga bog‘liq. Lokomotiv brigadalari almashish punktlarida ular ishining uchta asosiy varianti mavjud.
Hisob-kitoblarni soddalashtirish maqsadida I va III variantlar bo‘yicha lokomotiv brigadalarining ish vaqtini qisqartirish ni yagona formula bo‘yicha aniqlash taklif etiladi. Depoga marshrutlarni topshirish va ulardan olish uchun sarflangan vaqt, shuningdek brigadaning poyezdlarga o‘tishi va boshqa operatsiyalar deyarli qabul qilingan va jo‘natilgan poyezdlar toifasiga bog‘liq emasligi sababli, ular hisob-kitoblarda hisobga olinmaydi. Shu sababli, almashish punktlarida lokomotiv brigadalarining ish vaqtini tejash, qayta ishlanuvchi poyezdlar (lokomotiv stansiyada qayta ulanadi) va tranzit poyezdlar (lokomotiv poyezddan ajratilmaydi) harakatlanishida ularning ish davomiyligi o‘rtasidagi farq sifatida aniqlash mumkin
I variant uchun:
, (2.34)
II va III variantlar uchun:
. (2.35)
Lokomotivlarning tarqatilgan va tranzit poyezdlardan ajratilgan holdagi harakatida lokomotivlarni jo‘natishdagi kutishning o‘rtacha vaqti mos ravishda va (2.36) va (2.37) formulalari bo‘yicha hisoblanadi, bunda ning qiymati ga beriladi.
(2.36)

bu yerda	almashish yoki qayta ulanish punktlaridagi qayta ulanuvchi yuk lokomotivlarining soni;
	stansiya orqali o‘tadigan yo‘lovchi poyezdlarining soni;
	signallashtirish va aloqa vositalari turi hamda asosiy yo‘llar sonini inobatga oluvchi koeffitsiyent;
	hisobiy uchastka uzunligi, m.

Bir xil o‘lchamli harakat sharoitida almashish punktlaridagi qayta ulanuvchi yuk lokomotivlarining soni ga teng, ichki qayta ulanish punktlari uchun esa quyidagiga teng:
(2.37)

bu yerda

uzaytirilgan aylanish uchastkasi ichidagi joylashgan, ishi o‘rganilayotgan qayta ulanuvchi punklarga tutashgan hisobiy uchastkadagi yuk poyezdlari harakat miqdori.

va qiymatlari 2.4-jadvalda ko‘rsatilgan tartibda hisoblanadi (bu yerda vagonlar oqimi marshrutlari).
2.5-jadvalda B stansiyasi bo‘yicha o‘tkinchi oqimlarni tanlashning ikkita varianti uchun ekvivalentini aniqlash asosida dastlabki ma’lumotlar va hisoblash natijalari ko‘rsatilgan (2.4,a-jadval). Toq yo‘nalishda avvalo o‘tkinchi vagon oqimida ta vagon belgilanadi (I variant), ya’ni vagonlar oqimi 0 dan 1000 tagacha oshadi, keyin (II variant) o‘tkinchi vagon oqimida ta vagon qo‘shimcha ravishda belgilanadi. Shuning uchun o‘tkinchi vagonlar oqimi ta vagondan gacha oshadi. Ishi o‘rganilayotgan ikki yo‘llik uchastka avtoblokirovka bilan jihozlangan, poyezdlar orasidagi interval va VL-10 elektrovozi bilan xizmat ko‘rsatiladi ( rubl); poyezd; vagon ( rubl), soat, soat, 1 brigada-soat narxi rublni tashkil etadi. Brigadalar birinchi variant bo‘yicha ishlashadi.
3 savolga javob