23 маъруза Кучланиш ва ток стабилизаторлари. Схемаси, ишлаш тамойили ва қўлланилиши


Download 292 Kb.
bet3/4
Sana15.06.2023
Hajmi292 Kb.
#1478268
1   2   3   4
Bog'liq
8 маъруза

Компенсацион стабилизаторлар
Компенсацион стабилизатор (82 - расм) параметрик стабилизаторларга ўхшаб силлиқловчи фильтрлар билан юклама оралиғига уланади. Бу стабилизаторларда чиқиш кучланиши Uчик

82 расм.
Кириш кучланиши Uкир билан транзистор Т1 даги кучланиш фарқига тенг, яъни Uчик= Uкир -  U Компенсацион стабилизаторда юкламадаги кучланиш Uюк таянч стабилитрондаг Uт кучланиш билан узлуксиз солиштирилиб турилади. Солиштириш натижасида фарқ айдо бўлса бошқарувчи транзистор Т2 нинг киришига кучланиш фарқи  берилади. Бу кучланиш фарқи кучайтирилиб бошқарилувчи қувватли транзистор Т1 га берилади. Транзистор Т1 нинг қаршилиги ўзгариб ундаги кучланиш  U у ёки бу томонга ўзгариб, чиқиш кучланишидаги кучланиш фарқини компенсациялайди. Стабилизатордаги кириш кучланиши ошса, ёки юклама токи Iюк камайса Uюк кучланиши аввалги катталигидан фарқланиб ўзгаради. Юклама кучланиши  (  – R1, R2, R3 бўлувчи қаршиликларнинг бўлувчи коэффициенти), таянч кучланиши Uт билан солиштирилади. Таянч кучланиши доимий бўлганлиги учун чиқишдаги   ошганда Т2 транзисторнинг база ва эмиттер орасидаги кучланишни камайишига олиб келади. Бу ўз навбатида Т1 транзисторнинг коллектор – база орасидаги кучланишни камайтиради ва ўз навбатида Т2 транзисторнинг коллектор токи камаяди. Бу Т2 транзисторнинг қаршилиги ошган ҳолатига тўғри келади.
Бу ўзгариш  U кучланишни ошишига чиқишдаги кучланиш   номинал ҳолатини эгаллашга олиб келади. Компенсацион стабилизаторда стабилизация коэффициенти бир неча мингга ошади. Бунинг учун катта кучайтириш коэффициентига эга бўлган транзистор танлаш ҳамда   кучланишни R2 ўзгарувчан қаршилик орқали силжитиш керак.
Қуйидаги 83 – расмда юклама токи 40 мА мўлжалланган кучланиш стабилизатори келтирилган. Стабилизатор иккита 9 ва 12,6 В чиқиш кучланишига мўлжалланган бўлиб уни бошқариш хатолиги 10 % ташкил қилади. Стабилизатор операцион кучайтиргичдан ташкил топган. Инвертирловчи кириш 9 га чиқиш кучланиши бўлувчи R4 – R6 қаршиликлардан берилади кучайтиргичнинг иккинчи кириши 10 га эса Д2 стабилитрон орқали силжитувчи транзистор Т1 нинг базасига берилади. Бу қурилманинг стабилизация коэффициенти мингдан ортиқ.
Кулланиш стабилизатори икки хил вариантда: алоҳида аниқ бир қурилмага мўлжаллаб ва автоном блок типида тайёрланади. Стабилизаторларни тайёрлашда қуйидаги талабларга риоя қилиш керак: принципиал схема монтаж қилинаётганда хар бир элементга қулай етиб бориш керак, яъни айрим элементларини алмаштириш қулай бўлиши керак

83 расм
. Схемада олиб қўядиган элементларни ишлатиш ҳамда чиққичларни платанинг??????????????



Download 292 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling