3- laboratoriya ishi texnik voltmetrlarni qiyoslash ishdan maqsad

Ishni bajarish tartibi 
1. Sxemani yig‘ish (1.6-rasm) va uni o‘qituvchiga tekshirishga topshirish kerak. 
2. 1.1-jadvalda so‘ralgan ma’lumotlarni o‘lchash asbobida ko‘rsatilgan ko‘rinishda to‘ldirish 
kerak. 

a) 

b) 
1.6-rasm.Voltmetr birikmalari (a) va voltmetrni
tekshirishning prinsipial sxemasi (b). 
1.1-jadval 

Qiyoslanayotgan o‘lchov voltmetri uchun ma’lumotlar

№ 

Nomla- 
nishi 

turi 
O‘lchov 

asbobi- 
ni tizimi 

O‘lchash 
chegaras

i 
Bo‘lim 

bahosi 
Aniq-

lik sinfi 

Zavod 

raqami 
Namunaviy 

asbob 

Qiyoslana-

yotgan o‘lchov 

asbobi 

3. 1.7-rasmda keltirilgan laboratoriya ishini umumiy ko‘rinishi keltirilgan. 

4. Asboblar milini aniq 0 da turganini tekshirish, agar turmagan bo‘lsa, korrektor yordamida 

ularni nol xolatga keltirish kerak. 
5. Tok manbaiga ulash, quvvatni muvofiqlashtiruvchi - regulyator yordamida kuchlanishni 
0 dan boshlab shunday ko‘paytirish lozimki, sinalayotgan asbobni mili ketma-ket ravishda
shkalani xar bir bo‘inmasida to‘xtab-to‘xtab borsin. Kuchlanish kattaligini shkalani oxirgi 

bo‘linmasiga etkazgan xolda, uni xudda o‘sha nuqtalarda to‘xtatish bilan, moyilikda kamaytirib 

borish asosida o‘lchash asbobi tekshiriladi.

1.7-rasm. Voltmetrni tekshirish bo‘yicha laboratoriya

ishini umumiy ko‘rinishi 

6. Ikkala (namunaviy va ishchi) voltmetrlarning asosiy ko‘rsatkichlarini 1.1-jadvalga yozish 

lozim. O‘lchash natijalarini 1.2-jadvalga yozib borish kerak.

7. Absolyut, nisbiy va keltirilgan xatoliklar olingan natijalar asosida hisoblab chiqing hamda 
o‘lchash asbobi uchun tuzatma qiymatlarini aniqlang.
8. Qiyoslanayotgan voltmetrni yaroqliligi haqida xulosa chiqarish kerak.
9. Olingan ma’lumotlar bo‘yicha, qiyoslanayotgan o‘lchov asbob ko‘rsatkichlariga bog‘liq 
xolda, tuzatmaning kuchlanishga bog‘liqlik grafigini chizing.
1.2-jadval 

№ 
P

t.r 

O‘lchangan qiymatlar

Hisoblab chiqarilgan qiymatlar 
namunaviy 
voltmetr-ning
ko‘rsat-kichi, 
V
nom

Oshib 

borishdagi
qiymat 

V
oshib

Kamayib 

borish-dagi
qiymat, 

V
kam

O‘rta-

cha 
qiy-

mati,
V

o‘r

. 
absoly

ut 
xatolik, 
ΔV
abs.

Nisbiy 

xatolik 
E, % 

Kelti- 
rilgan 

xatolik 
γ , % 

Tuza
tma 

1. 

2. 

3.