3. 6-lekciya ataması: Texnologiyalıq kartalar dúziw (2 saat). Jobası

Texnologiyalıq kartalar: perespektivalı-esaplı, ádette 5 jıllıq etip hám a
ǵımdaǵı - rejedegi 
jıl ushın tayarlanadı. Perespektivalı karta tiykarında tómendegi máseleler sheshiledi: awıl xojalıq 
ónimlerin islep shı
ǵarıwdıń perespektivalıq texnologiyasına tiykarlanadı; tiyisli zona hám ósimlik 
ushın mashinalar sisteması anıqlanadı; xojalıklardıń texnika
ǵa bolǵan talabı anıqlanadı, bul óz 
náwbetinde usı sanaatta traktor hám awıl xojalıq mashinalarına bolatu
ǵın buyırtpalardı anıqlaw ushın 
zárúrli; zúrúr bol
ǵan kapital qarjı ólshemi anıqlanadı; is haqı hám óndirislik qárejetleri fondın 
rejelestiriw ámelge asırıladı; ayrım eginlerdiń rejeli ózine túser bahaların esaplaw ushın baslan
ǵısh 
ma
ǵlıwmatlar anıqlanadı; eń nátiyjeli MTA hám olardan racional paydalanıw anıqlanadı.
Úlgi aymaqlıq kartalar. Hár bir egin túri ushın texnologiyalıq karta dúziwdiń 
quramalılı
ǵın hám kwp miynt talap etetuǵınlıǵın esapqa alǵan halda xojalıq qánigelerine járdem 
sıpatında aymaqta jetistiriletu
ǵın egin ushın úlgi aymaqlıq texnologiyalıq karta islep shıǵılǵan hám 
baspada kóbeytirilgen.
 

---

2 
Texnologiyalıq kartalar dúziwden maqset: 
1. Regionlardıń ózine tán bol
ǵan topıraq-ıqlım jaǵdayları esapqa alǵan halda aldınǵı agroilajları hám 
mashinaları sistemasınan ónimli paydalanıp, eginler jetistiriw processin mexanizciyalaw dárejesin 
asırıw; 
2. Miynet hám materiallıq resurslardan ónimli paydalanıw;
3. Ónim jetistiriwde isshiler kúshi, janıl
ǵı, mineral tóginler hám mexanizaciya sarpların 
qısqartırıw; 
4. Ónimniń ózine túser bahasın kemeytiriw maqsetinde paydalanatu
ǵın texnika hám qurallardıń 
arzanraq túrleri menen almastırıw;
5. Bir júriwde bir neshe túrdegi jumıslardı orınlaytu
ǵın quramalı (aralas) agregatlardan keń 
paydalanıwdan ibarat. 
Texnologiyalıq kartalar agronomiya, injenerlik, ekonomikalıq hám shólkemlestiriw ba
ǵdarları 
boyınsha anıq usınıslardan dúzilgen rejeli hújjet esaplanadı. 
Texnologiyalıq kartalar úlgili bol
ǵanlıǵı ushın xár bir fermer xojalıǵı óziniń biznes-rejesin 
dúziwden aldın usı texnologiyalıq kartalar tiykarında territoriyasında
ǵı topıraq-ıqlım jaǵdayın esapqa alǵan 
halda egiletu
ǵın xár bir egin túri ushın ámeliy texnologiyalıq kartalar dúzip shıǵıwları hám de qaysı 
region
ǵa tuwrı keliwi, ónimdarlıǵı qanshelli bolıwına qarap sarp qarejetlerin esaplawları kerek. 
Bunnan tısqarı xojalıqtıń ja
ǵdayın esapqa alǵan halda shigitti qatar arası 90 sm hám 60 sm plenka 
astına yamasa qosqatar etip egiletugın texnologiyalıq kartalar hám de barlıq awıl xojalı
ǵı eginlerin egiw 
ushın tiykarlangan úlgi texnologiyalıq kartalarınan paydalanıw zárúr. 
Fermer hám diyxan xojalıqlarında jerden paydalanıwdıń ózine tán qásiyetleri, ya
ǵnıy, egis 
maydanlarınıń kishiligi, atız dógeregine terekler otır
ǵızǵanlıǵı, dala formasınıń quramalıǵı, agregatlar 
jumısına kesent beriwshi tosıqlardı barlı
ǵı is ónimdarlıǵınıń tómenlewine hám janılǵı materiallarınıń 
sarıplanıwınıń artıp ketiwine alıp keletu
ǵın faktorlar esaplanadı. Sonıń ushın ámeliy texnologiyalıq 
kartaların dúziwde xojalıq jaylasqan territoriyada joqarıda kórsetip ótilgen faktorlardıń barlı
ǵın esapqa 
al
ǵan halda mashinalardıń is ónimdarlıǵın anıqlawda bul faktorlardıń tásirin itibarǵa alatuǵın arnawlı 
dúzetiw koefficientlerinen paydalanıladı. 
Bul kartada hár bir is túri boyınsha parktiń racional quramı hám basqa texnika-
ekonomikalıq kórsetkishleri boyınsha hár túrli variantları kiritilgen. Sonday-aq. bul texnologiyalıq 
kartada paxta egiw topıraq-ıqlım ja
ǵdayına qarap 3 (úsh) zonaǵa bólingen bolıp, olar tiykarınan 
gúzgi-qısqı hám egis aldı isleri operaciyaları menen ayırlıp turadılar.
Paxta jetistiriw ushın respublikamız territoriyaları 3 region
ǵa bólingen.