Denov tadbirkorlik va pedagogika instituti 3 BB-22-guruh talabasi G’ulomov Ramazonning iqtisodiyotda AKT fanidan tayyorlagan prezentatsiyasi Mavzu: Texnik vositalarning rivojlaninsh tendensiyalari. - Reja:
- 1. Hisoblash texnikasining tarixiy evolutsiyasi.
- 2. Kiritish va chiqarish qurilmalari.
- 3. Multimedia vositalari va ularning ahamiyati.
- Informatikaning vujudga kelish tarixiga nazar tashlasak, dastlab mexanik kompyuterlar yaratilgan. 1642-yilda Blez Paskal qo’shish amalini amalga oshiruvchi qurulmani ixtiro qildi, 1673-yilda esa Gotfird Vilgelm Leybnits to’rt arifmetik amalni bajaruvchi mexanik qurilma arifmometrni kons-truksiyasini yaratdi. 1833-yilga kelib ingliz matema-tigi Charlz Bebbidj insonning aralashuvisiz, musta-qil ravishda hisoblashni amalga oshiruvchi universal hisoblash qurilmasi “analitik mashina”ning proektini yaratdi.
- 1943 yildan boshlab Amerikalik Djon Mochli va Prespera Ekerta rahbarliklari ostida dastlabki electron lampali mashinalarning ixtirolari amalga oshirila boshlandi.
- Birinchi elektron kompyuterlar AQShning Pensilvaniya Universitetida 1946-yilda yaratilgan. Bu kompyuter ENIAC nomi bilan mashhur bo’ldi, uning hajmi juda katta bo’lib , og’irligi 30 tonna edi.
ENIAC 18000 electron lampadan iborat va 500 amalni 1 sek.da bajarardi. Tarkibi electron lampalardan iborat bo’lgan barcha EHMlar birinchi avlod mashinalari deb atalgan.
Klaviatura. Klaviaturalar kiritish qurilmalarining eng keng tarqalgan turi hisobla-nadi. Klaviaturalar paydo bo’lgunga qadar kompyuter-lar bilan ishlash odatda perfokartalash va qog’ozli lentalar yordamida amalga oshirilgan.
- Sichqoncha. Sichqoncha kompyuter bilan o’zaro ta’sir qiladi “ko’rsating va bosing” deb nomlanuvchi jarayon. Asosan, foydalanuvchi sichqonchani sichqoncha maydonchasida harakatlantirilganda, kursor kompyuter monitori ekranida mos keladigan yo’nalishda harakat qiladi.
- Sensorli panel. Sensorli panel sifatida ham tanilgan sensorli panel kompyuter sichqonchasini o’rnini bosuvchi keng tarqalgan vositadir.
Chiqarish operatorlari.
Printerlar. Bosuvchi qu-rilmalar – bu qiymatlarni EHMdan chiqarish quril-masi bo’lib, u ma’lumot-ningn ASCII kodlarini ularga mos kelgan grafikli belgilarga o’zgar-tirade qog’ozda aks ettiradi.
- Matritsali printerlar. Matritsali printerlar tasvir nuqtalari-dan zarbli usul bilan shakllanadi, shuning uchun ularni “zarbli matritsali printerlar” deb atash to’g’riroqdir. Ko’pchilik printerlar ham to’g’ri ham teskari yo’nalishlarda bajariladi.
- Monitorlar. Monitor kompyuterda matn va grafik ma’lumotlarni tasvirlash uchun xizmat qiladi. Garchand tashqi ko’rinishdan u televizorga o’xshab ketsada, u bajaradigan ishlari bilan keskin farq qiladi.
Multimedia vositalari. - Multimedia bu kompyuter texnologiyasining turli xil fizik ko’rinishga ega bo’lgan (matn, grafika, rasm, tovush, animatsiya, ) axborotlardan foydalanish bilan bog’liq soxasidir. Multimedia vositalari bu apparat va dasturlash to’plani bo’lib, u insonga o’zi uchun tabiiy bo’lgan turli-tuman muhitlarda kompyuter bilan muloqot qilish imkonini beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
