3– labоratоriya ishi mavzu: Konstruksion materiallarning Rokvell va Vikers usularida sinash

 
6-rasm. Sinashda olmos konusni materialga botirish sxemasi. 
6-jadval 
Namunani sinashga tayyorlash 
Namunaning qalinligi uchlikning namunadan asosiy yuklama (L) olingandan keyin 
botgan chuqurligi (E) dan kamida 8 marta katta bo’lishi lozim. Yuzada esa kir, moy, zanglar 
bo’lmay, tekis bo’lishi kerak. 12-jadvalda materiallarning qattiqligini o’lchashda indikatorning 
qaysi shkalasidan foydalanganligiga ko’ra namunaning eng kichik qalinlik o’lchami keltirilgan 
Materialning qattiqligini sinashda qaysi shkaladan foydalanilgan bo`lsa, НR belgisining 
o`ng yoniga shu shkala belgisi qo`yiladi, maslan: НRC, НRB, НRA. 
Bu usulda turli materiallarni: yumshoq, qattiq va yupqa materiallardan sinash mumkin 
bo`lganligi uchun undan sanoatda ko`p foydalaniladi. 
Bu usulning yana bir afzalligi sinash vaqtining kamligi, 30-60 sekunddan ortmasligidir. 
7-jadval

---

 
Foydalaniladigan asbob, moslama va o’lchov asboblari 
Bu usulda materiallarning qattiqligini aniqlashda THBRV-187.5DX tipidagi qattiqlikni o`lchash 
asbobidan, moslama sifatida plita, prizmalardan, shtangensirkul yoki chizg’ichdan foydalaniladi. 
11-rasmda qattiqlikni o’lchashda keng foydalaniladigan THBRV-187.5DX asbobining 
ko’rinishi va kinematik sxemasi keltirilgan. Rasmdan ko’rinadiki, uning korpusining yuqori 
qismida sinaladigan materialga uchlik orqali yuklamani qo’yuvchi richag 21, pastida esa stol 7 ni 
zaruriyatga ko’ra yuqoriga ko’taruvchi yoki pastga tushiruvchi mexanizmi bor. 
Sinash tartibi: 
1. Sinaladigan namuna 6 yoki detalning sirt yuzining tozalangan tomonini yuqoriga 
qaratib asbob stoli 7 ga qo’yiladi. 
2. Namunaning taxminiy qattiqligiga ko’ra uchlik xili, qo’yiladigan yuklama qiymati
jadvaldan belgilanadi. 
3.Tegishli uchlik 
va yuklama beruvchi toshlar o’z joylariga 
o’rnatiladi.