7-rasm. Elektronning uz yadrosi atrofidagi xarakat
formasi: a-sferik, b-elleptik
Demak, Zommerfeld fikricha elektronning yadro atrofida aylanishi uch kvant
son bilan xarakterlanishi kerak; n-asosiy yoki bosh kvant soni, l-yonaki kvant soni,
m-magnit kvant son.
Atomlarning elektron formulalari
Atomdagi elektronlarning taksimlanishi elektron formula tarzida kursatiladi.
Elektron formulani yozish uchun elementlarning davriy sistemadagi tartib nomerini
va kaysi davrda joylashganini bilish kerak. Chunki elementning tartib nomeri
elektronlar sonini, davr nomeri esa element atomi elektronlarning nechta energetik
pogonalar buylab xarakat kilayotganini kursatadi. Elektron formulalarda s, p, d, f
xarflar bilan elektronlarni energetik pogonachalari, xarflar oldidagi sonlar bilan
elektronni kaysi energetik darajada joylashganligi va xarfning yukori ung kismidagi
sonlar esa shu pogonachadagi elektronlar sonini kursatadi. Masalan, 6r3 oltinchi
energetik darajaning r pogonachasida 3 ta elektron joylashganligini kursatadi. Buni
alyuminiy va kadmiy elementlariga tadbik etib ularning elektron formulalarini
yozamiz.
13 Al
1s22s22r63s23p1
48 Cd
1s22s22h63s23p64s23d104r64d105s2
Do'stlaringiz bilan baham: |