3-Mavzu. Mehnat jamoalarini rejalashtirish va boshqarish Reja

3-Mavzu. Mehnat jamoalarini rejalashtirish va boshqarish
Reja
3.1. Mehnat jamoalarini boshqarish tushunchasi
3.2. Xodimlarni boshqarish tizimi
3.3. Xodimlarni boshqarish tamoyillari
3.4. Xodimlarni rejalashtirish
3.5. Xodimlarni boshqarish samaradorligi
Tayanch iboralar: xodim, inson resurslarini boщkarish, xodimlarni boshqarish, funksional boshqaruv, tashkiliy boshqaruv, xodimlarni boshqarish tizimi, xodimlarni boshqarish tamoyillari, mehnat resurslarini boshqarish, xodimlarni rejalashtirish, xodimlarni boshqarish
Qo`llaniladigan pedogogik texnologiyalar: “Blits so`rov”,“Aqliy xujum”, «Bumerang» usullari.


3.1. Mehnat jamoalarini boshqarish tushunchasi
“Xodim” iborasi o‘zbek tilining izohli lug‘atida “biror idora yoki muassasada ishlovchi kishi, xizmatchi” ma’nosida talqin etiladi. Masalan, savdo xodimi, xalq maorifi xodimi, medesina xodimi, ilmiy xodim va hk.
Bugungi amaliyotda xodim va uni boshqarish muammosiga ikki xil yondoshuv mavjud:
-inson resurslarini boshqarish;
-xodimlarni boshqarish.
“Inson resurslarini boshqarish” tushunchasi boshqarishning strategik jihatlarini, shuningdek ijtimoiy rivojlanish masalalarini o‘z ichiga oladi va ularga ustuvorlik beriladi. “Xodimlarni boshqarish” tushunchasi esa ko‘proq kadrlar bilan tezkor ishlashni anglatadi. Agar birinchi yondoshuv davlat miqyosida bandlik va uni muvofiqlashtirish vazifalaridan kelib chiqsa, ikkinchi yondoshuv bevosita korxona darajasidagi mehnat munosabatlari va ularni muvofiqlashtirishdan kelib chiqadi (1-jadval).
1-Jadval. Inson resurslarini boshqarishdagi faoliyat turlari

Faoliyat sohasi	Nimaga ustuvorlik beriladi	Qanday funksiyalar bajariladi	Bajarilishi to‘g‘risida kimga ma’lumot beriladi
Inson resurslarini boshqarish (strategik yondoshuv)	-Mutloq yangi vazifalarni yechishga -Global, uzoq muddatli vazifalarni yechishga	-Inson resurslarini rejalashtirish -Shaxsiy qobiliyat va malakani oshirish -Korxonaning xodimlarga sarflanadigan harajat doirasida xodimlar uchun harajatlarni rejalashtirish	Korporatsiya Prezidentiga
Xodimlar bilan ishlash (tezkor faoliyat)	-Ma’muriy aralashuvga zaruriyat tug‘iladigan kundalik muammolarni yechishga	-Kadrlarni tanlash va joy-joyiga qo‘yish -Mehnat motivatsiyasini boshqarish -Texnika xavfsizligini nazorat qilish -Nizolarni hal qilish	Korporatsiya vitse-prezidentiga