3-mavzu. Mutaxassislik masalalarida axborot texnologiyalarini qo‘llash. Elektron jadvallar va ma’lumotlar bazasi

Мастер диаграмм» (Diagrammalar ustasi) bilan ishlash 
«Мастер диаграмм» (Diagrammalar ustasi) yordamisiz diagrammalarni 
hosil qilishda MS Exctl qo‘shimcha ko‘rsatmasiz, qabul qilingan turini ko‘radi. 
Agar «Мастер диаграмм» (Diagrammalar ustasi) qo‘llanilsa, unda MS Excel bir 
nechta turdan kerakli turini tanlab olish imkoniyatini beradi. «Мастер 
диаграмм» (Diagrammalar ustasi) piktogrammasi vositalar panelida quyidagi 
ko‘rinishga ega: 
«Мастер диаграмм» (Diagrammalar ustasi) muloqot oynasining umumiy 
ko‘rinishi quyidagicha (3.1.7-rasm).
«Мастер диаграмм» (Diagrammalar ustasi) yordamida joriy qilingan 
diagrammalarni ko‘rish uchun quyidagi usullardan foydalaniladi: 
· Diagramma uchun kerakli ma’lumotlar ajratib olinadi va «Вставка» 
(Qo‘yish) — «Диаграмма» buyruqlari tanlanadi. 
· Diagramma uchun kerakli ma’lumotlar ajratib olinib, sichqoncha 
ko‘rsatkichi «Мастер диаграмм» (Diagrammalar ustasi) piktogrammasiga olib 
kelinadi va bosiladi. 
Ma’lumotlarni ajratib olishda diapazonga satr va ustun sarlavhasi kabi 
elementlarni ham kiritish tavsiya etiladi. 
Ma’lumotlar ajratib ko‘rsatilgandan so‘ng «Мастер диаграмм» 
(Diagrammalar ustasi) ishga tushadi. 
1. Agar «Мастер диаграмм» (Diagrammalar ustasi)ni ishga tushirish 
oldidan kataklar diapazoni belgilangan bo‘lsa, unda diapazon manzili Diapazon 

---

maydonchasida hosil bo‘ladi. Aks holda diagramma uchun ma’lumotlarni o‘z 
ichiga olgan kataklar diapazoni ko‘rsatilishi zarur. Diapazonni ko‘rsatish qo‘lda 
yoki to‘g‘ridan-to‘g‘ri varaqda ko‘rsatilgan holda amalga oshirilishi mumkin. 
3.1.7-rasm. Diagramma usasi oynasi ko`rinishi. 
2. Ikkinchi bosqichda tuzilayotgan diagrammaning asosiy ko‘rinishini 
aniqlash kerak. Diagrammalarning asosiy ko‘rinishlari 15 ta bo‘lib, ular shartli 
belgilar, piktogrammalar ko‘rinishida keltirilgan. 
3. Bu bosqichda tanlab olingan diagrammalarning turli ko‘rinishlari 
ko‘rsatiladi. 
4. Тo‘rtinchi bosqichda ma’lumotlar guruhini tanlab olish (satrda, 
tugmachada) va qanday ma’lumotlarni sarlavha sifatida olish kerakligi ko‘rsatiladi. 
Namuna darchasida siz diagrammalar ko‘rinishlarini nazorat qilib borishingiz 
mumkin.
5. Beshinchi bosqichda nomlar mazmuni va koordinata o‘qlarining mazmuni 
aniqlashtiriladi. 
Alohida varaqda yangi diagramma yaratish uchun ma’lumotlar ajratib olinib, 
F11 tugmasi bosiladi. Natijada yangi diagramma varag‘i hosil bo‘ladi va alohida 
ko‘rsatmasiz 
yaratiladigan 
diagramma 
ko‘rinishi 
hosil 
bo‘ladi.
Diagramma asosiy belgilangan diapazon ma’lumotlaridan tuziladi va bunda