3-мавзу. Талаб ва таклиф эластиклигини ишлаб чиқарувчилар фаолиятига таъсири

Agar tovarning bir necha bir xil narxda sotiladigan o’rinbosarlari bo’lsa, unga bo’lgan talab elastik bo’ladi.

• Agar tovarning bir necha bir xil narxda sotiladigan o’rinbosarlari bo’lsa, unga bo’lgan talab elastik bo’ladi.
• Narxning ozgina ko’tarilishi iste’molchilarni o’rinbosar tovarlarga talabi ortadi.
• Masalan. Kofe uning xamma joyda (sorti) topiladi.
• O’rinbosarlari kam bo’lgan tovarlarga talab nisbatan noelastik bo’ladi. Uning narxi ko’tarilsa kishilar uni olishga majbur bo’lishadi chunki uni o’rnini bosadigan boshqa tovar yo’q.
• Masalan, bug’doyga bo’lgan talab noelastikdir, chunki bug’doyni o’rnini boshqa mahsulot bosa olmaydi.
•  

Odatiy tovarlar: Odamlarda ayrim tovarlarga — masalan ayrim alkogol ichimliklar, tamaki, kofe iste’mol qilish va uyali telefonlardan foydalanish odatga aylanib qoladi. Bunday holda albatta bu tovarlarga bo’lgan talab noelastikdir.

• Odatiy tovarlar: Odamlarda ayrim tovarlarga — masalan ayrim alkogol ichimliklar, tamaki, kofe iste’mol qilish va uyali telefonlardan foydalanish odatga aylanib qoladi. Bunday holda albatta bu tovarlarga bo’lgan talab noelastikdir.
• Zaruriy tovarlar: Suv, kiyim, oziq-ovqat, uy-joy va boshqalarga talab noelastik bo’ladi.
•  

Xashamatli predmetlar: bu tovarlarga talab elastik buladi.(mashinalar, qimmat baxo buyumlar)

• Xashamatli predmetlar: bu tovarlarga talab elastik buladi.(mashinalar, qimmat baxo buyumlar)
• Agar tovar oilaning daromadining kichik qismiga to’g’ri kelsa, talab noelastik buladi.
• Agar tovar oilaning daromadining kichiq kismiga to’g’ri kelsa bu tovarga bo’lgan talab noelastik bo’ladi.
• Misol uchun, gugurt narxining 5 so’mga kimmatlashishi bilan gugurtga bo’lgan talab kamaymaydi.
•  

Talabning daromad buyicha elastiklik koeffitsienti

• I- bu o’zgarishdan oldingi daromad,  - esa daromadning o’zgarishi.
• EI — bu talabning daromad bo’yicha elastiklik koeffitsienti: u daromadning 1% o’zgarishi natijasida tovarga bo’lgan talab miqdori o’zgarishining protsentdagi ifodasi.
• Talabning narxga nisbatan kesishuv elastiklik koeffitsienti. Talabning narxga nisbatan kesishuv elatikligi boshqa tovar narxining 1% ga o’zgarishi natijasida bu tovarga bo’lgan talab miqdori o’zgarishining protsentdagi ifodasi.
•