3-мавзу. Тижорат банкларининг актив операциялари


Активларни баµолаш тизимлари


Download 104 Kb.
bet4/4
Sana26.01.2023
Hajmi104 Kb.
#1125167
1   2   3   4
Bog'liq
1887

4. Активларни баµолаш тизимлари

Тижорат банклари активлари, узоі муддатли стратегик ðåæàлаштиришда муµим рол ґйнайди.


Òèæîðàò áàíêëàðè àктивларèни таµлил іилиш учун муаммоли êðåäèòëàðíè таснифлаш асосида берилган ссудалар ва бошіа активларни баµолаш зарур. Активларни андозавий, шубµали ва зарар келтирадиган турларига таснифлаш тизими барча активлар рейтингини миідор жиµатдан аниілаш, шунингдек, кредитлардан зарар кґриш µолларига мґлжалланган захиралар етарлилигини баµолаш имконини беради. Асосан, узоі муддатли ссудалар, наід пуллар ва вакиллик µисоб вараілари, ссуда ва бошіа активлар µолатига эътибор іаратилади.
Банкнинг фаолиятида активларнинг тутган ролини яна µам мукаммалроі ґрганиш учун іуйидаги кґрсаткичларни µисоблаш муµимдир:

  • ташêилотлар, корхоналар, жисмоний шахслар ва банкларга берилган кредитлар бґйича умумий кредит іолдиІини µисоблаш;

  • берилган кредитларни уларнинг муддатлари, тармоіларга берилиши ва уларнинг умумий іарздаги салмоІи бґйича µисоблаш;

  • ссудаларнинг ґртача фоиз ставкаларини µисоблаш;

  • умумий ссудаларнинг ичида муддати ґтган іарзларнинг салмоІи бґйича µисоблаш;

  • банк тамонидан берилган энг катта кредитларнинг µажмини µисоблаш;

  • берилган турли даражадаги кредитларнинг Ìàðêàçèé áàíê йґриіномаларига жавоб беришиíè µисоблаш.

Булардан ташіари, яна іуйидаги коэффицентлар µам борки, буларни µисоблаш µам фойдадан µоли бґлмайди:

  • активлардан фойдаланиш самарадорлиги.

Äàðîìàä келтирувчи активларнинг ґртача сóммаси


ґ ртача барча активларнинг сóммаси
Áу коэффицент активларнинг іанча іисми фойда келтиришини кґрсатади.

Êредитларнинг ґртача іолдиІи


Ä епозитларнинг ґртача іолдиІи

Ушбу кґрсаткичлар банкнинг кредит си±сатининг моµиятини кґрсатиб, банк активларининг маісадга мувофиі тóзилишини кґрсатади, уларнинг рисклилик даражасини ва банкнинг ликвидлиëèгига, даромадлилигига, рентабеллигига таъсирини кґрсатади.


Банк активларини бошіариш кґп жиµатдан молиявий рискларни назорат іилиш ва камайтиришга боІлиідир. Áанклар ґз активларини øàêëëàíòèðèøäà іуйидаги µужжатлар бґлиши кераклигини эътиборãà îëèøè керак:
1. Фоиз ставкалари ґзгаришига боІлиі баланс ґзгариши µисоботи.
2. Фоиз ставкалари ґзгаришига боІлиі активларни ундириш графиги.
3. Ликвидликни бошіариш бґйича µисоботлар:

  • жамІариш µолати бґйича µисобот;

  • маблаІ манбалари ва йґналиши бґйича маълумотлар;

  • ликвидли активлар таркиби ва маблаІлар манбаларининг беіарорлик даражаси таµлили.

4. Муаммоли активлар бґйича µисобот:

  • µàðàêàòñèç ресурслар ва бошіа активлар бґйича µисобот;

  • µисобдан чиіариш учун муддати ґтган кредитларга жамІарилган маблаІлар бґйича µисобот;

  • кредитлар ва бошіа активларни µисобдан чиіариш бґйича µисобот.

5. Иітисодий µисоботлар:

  • инфляция ñóðúàòèíèíã таµлили;

6. Фоиз ставкалари бґйича µисобот:

  • фондлар іиймати таµлили;

  • жорий банк фоиз ставкалари шарµи;

  • асосий раіобатчилар фоиз ставкалари тґІрисида маълумот.

Банкнинг активлари таµлили даромадлилик, риск даражаси, ликвидлилик нyітаи назаридан амалга оширилиши керак. Банк тараііиёти манбаларидан маълумки, банк активлари даромадлилиги ва ликвидлилиги бир-бирига іарама-іаршидир. Ликвидлилик ва унинг даромадлилиги ґртасидаги алоіадорлик, ликвидлилик аµамиятининг устунлиги тґІрисида хулоса чиіаришга имкон беради. Бу мезоннинг устунлигини µисобга олиш натижаси кґрсатилган іарама-іаршиликни мувофиілаштиришга ва банк фаолиятининг асосий маісади бґлган äàðîìàä олишга эришишга олиб келади.



1 Ñàäâàêàñîâ Ê. Êîììåð÷åñêèå áàíêè. – Ì.: Îñü-89, 1998, - 157 ñ.

1 Банковское дело. Учебник. Под. ред. Лаврушина О.И.-2-е изд., переработ. И доп. - М.: Финансы и статистика, 1999. - 576 с.

2 Бор М.З., Пятненко В.В. Стратегическое управление банковской деятельностью. - М.: Ôèíàíñû è ñòàòèñòèêà, 1995. -158 С.

Download 104 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling