3 O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti
-jadval Fyuchers va forvard shartnomalarini qiyoslash
Download 1.38 Mb. Pdf ko'rish
|
qimmatli qogozlar qiymatini baholash
|
1-jadval
Fyuchers va forvard shartnomalarini qiyoslash Vaqt davri Oltinning bahosi (doll.) Oluvchining CF: forvard shartnoma (doll.)
Sotuvchining CF: forvard shartnoma (doll.)
Oluvchining CF: fyuchers shartnoma (doll.)
Sotuvchining CF: fyuchers shartnoma (doll.) 1 420 0 0 5 -5 2 430 0 0 10 -10 3 425 10 -10
-5 5 Sof natija 10
-10 10
-10 Sotuvchining xaridorga kelgan sof pul oqimi 10 dollarni tashkil etadi, lekin pul oqimining muddati har xildir. Forvardli shartnomada shartlarni bajarish to‘lovlarni yopish vaqtiga to‘g‘ri keladi. Fyuchersli kontaktda esa har davr uchun daromad va zarar hisoblanadi. Fyuchers vqa forvard shartnomalarining optsion bilan qiyoslash. Fyuchers va forvard shartnomalari orasidagi tafovut nozik farqlanib turganida, bu kontaktlar va optsion orasidagi farq anchagina sezilarlidir. Optsion shartnomada xaridor shartnomaning o‘ziga tegishli qismini bajarishni zimmasiga olishi majburiy emas. Optsion shartnomada tomonlar erishgan kelishuvga ko‘ra ma‘lum bahoda sotib olish – koll va aktivni kelishilgan narxda sotish esa – put deb ataladi. Ko‘rinadiki, optsionning xaridori shartnoma shartlarini agar unda bunga qiziqish bo‘lsa, bajaradi (ya‘ni, agar aktivning bahosi ijro bahosidan koll-optsionda ortiq bo‘ladi, yoki aksincha, put-optsionda). Albatta, optsionning xaridori bu ustunlik uchun darhol to‘laydi. Fyuchersli shartnomada xaridor ham, sotuvchi ham shartnomadagi o‘ziga tegishli shartlarni bajarishni bo‘yniga oladi. Ko‘rinadiki, xaridor sotuvchi hisobidan ustunlikka ega 60
emas va o‘zi fyuchers shartnoma uchun darhol to‘lashi shart emas. 10.3-rasmida to‘lovlar diagrammasi taqdim etilgan bo‘lib, unda ikki shartnoma bo‘yicha xaridor foydasiga to‘lovlar farqini ko‘rish mumkin:
Fyuchers shartnomasi bilan savdo qilishning instituttsional xususiyatlari. Fyuchers shartnomasi – bu ikki taraf o‘rtasidagi kelishuv. Fyuchers savdo shartnomasida dallol va kafil sifatida birja turadi. U ham xuddi shunday standartlaydi va shartnoma bo‘yicha tashkiliy va savdo
shartnomasi bo‘yicha savollarni nazorat qiladi. Mazkur bo‘limda fyuchers shartnomasining ayrim institutsional tomonlari o‘rganiladi. Standartlashtirish. Savdolashadigan fyuchersli kontraktlar shu shartnomalar asosida amalga oshiriladigan ishlarning osonlashuvini va baholashni standartlashtirilishini ta‘minlaydi. Standartlashtirish bir necha darajaga egadir.
shakli aniq belgilanadi. Masalan, Nyu-york tovar birjasida tozalanmagan neft shartnomasi (New York Mercantile Exchange - NYMEX), tarkibida 0,42 % yoki undan kam miqdorda oltingugurt bo‘lgan xom neft bilan ta‘minlab turishni talab qiladi. Chikago savdo birjasi (Chicago Board of Trade - CBOT) davlat xazinasiga oid obligatsiyalarning fyuchers kontarkti savdosi bilan shug‘ullanadi 100 000 doll. nominal qiymatdagi yopilish muddati 15 yildan oshgan obligatsiyalar bilan ta‘minlashni talab qiladi.
Download 1.38 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|