3. Xulosalar Havola,sitata va abzas

Abzaslarni tashkil qilish. Abzaslar akademik yozuvning asosiy qurilish bloklari hisoblanadi. Yaxshi tarkibiy tuzilgan abzaslar kitobxonga dalillarni qulay bo‘limlarga bo‘lib, mavzuni tushunishni osonlashtiradi. Bu qism asosiy e’tiborni quyidagilarga qaratadi:
Abzas bir mavzuga bog‘liq bo‘lgan holda, bir necha gaplardan tashkil topgan. Abzaslarga bo‘lish muallif va kitobxonning argumentlar bilan mukammal mashg‘ul bo‘lishi uchun yordam beradi; Abzasning hajmi matn turiga qarab turlanadi, ammo, odatda, u to‘rt yoki besh gapdan iborat bo‘ladi.
Odatda (har doim emas), birinchi jumla mavzuga kirish bo‘lib xizmat qiladi. Keyingilari esa ta’riflar beradi, misollar, qo‘shimcha ma’lumotlar, sabablar va xulosalar;
d) Abzas qismlari o‘zaro qalin shriftli ibora va bog‘lovchilar bilan farqlanadi.
Abzas tarkibi
Abzas tarkibining bir-biri bilan bo‘gliqligi
Matndagi punktlar o‘rtasidagi aloqadorlik.
Abzas quyidagicha tahlil qilinishi mumkin: Mavzu sarlavhasi - Dunyoning rivojlangan mamlakatlarida ko‘chmas mulkchilik darajasi juda xilma-xil; Xulosani o‘z izohlari asosida yozish. Bunda tuzilishni o‘zgartirish ham mumkin. Asosiy fikrlar uchun izohlar yozib olish (perefrazalagan holda).
Asl manbani e’tibor bilan o‘qish va yangi, tushunish qiyin tuyulgan so‘zlarni tahlil qilish.
Asosiy fikrlarni marker yordamida belgilab borish.
Barcha kerakli fikrlar bildirilgan va ixchamlik ta’minlanganligini tekshirish maqsadida xulosani qayta tahlil qilish.
Perefrazalash (asosiy ma’noni saqlagan holda, fikrni boshqa so‘zlar yordamida ifodalash)
Mavzu yuzasidan savol va topshiriqlar
1. Kasbingizga moslab kichik maqola yozing. Unda iqtiboslarning qo‘yilishiga e’tibor qiling.
2. Yozgan maqolangizda sitatalar ishlating.
3. Sohangizdan kelib chiqib sohaviy atamalarni ishlatgan holda ilmiy matn yarating yuqoridagi namuna asosida ilmiy uslubda o‘z sohangizga doir maqola yarating.
Adabiyotlar
1. Aminov M., Madvaliyev A., Mahkamov N., Mahmudov N. Ish yuritish. (amaliy qo‘llanma) – Toshkent: O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi, 2017.-455 b.
2. Mahmudov N., Rafiyev A., Yo‘ldoshev I. Nutq madaniyati va davlat tilida ish yuritish (Darslik)-Toshkent: Cho‘lpon, 2013.
3. Lutfullayeva D. Mustaqillik davri rasmiy-idoraviy ish uslubi taraqqiyoti. (Monografiya.)-Toshkent, 2020.