4 -laboratoriyaliq jumis

Kerekli reaktivler hám materiallar : aqaba suw úlgileri, H2 SO4, ODN eritpesi, NaOH, ODN eritpesi, koagulyant hám flokulyant eritpeleri.
Tajhizotlar: 100 ml ólshew cilindrleri, pipetkalar, Snyollen cilindri, fotoelektro-kallorimetr (FEK).
Jumıstıń orınlaw tártibi
Aldınan nomerler menen belgilengen 100 ml li 6 ólshew silindirlarga Snyollen slindri yamasa FEK járdeminde ılaylılıǵı anıqlanǵan aqaba suwi quyıladı. Túrli vodorod kórsetkishleri (PH lar) ni payda etiw ushın, cilindrga 0,1nN₂SO ₄eritpesinen 0,1 ml, ekinshi cilindrga 2 ml, besinshi hám altınshı cilindrlerge bolsa uyqas penentúrde 1 ml hám 2 ml 0,1 n NaOH eritpesinen pipetka járdeminde qosıladı. 1 shi hám 2 shi cilindrlerge bolsa reagent qosılmaydı. Reagentlerden qosılǵannan keyin, cilindrdegi eritpeler aralastırıladı. Odan keyin, 1- cilindrdan tısqarı, qalǵan barlıq cilindrlerge koagulyant (flokulyant) dıń birdey muǵdarı 40 -50 mg/l - koagulyant ushın, 1-2 mg/l -flokulyant ushın qosıladı.
Alyuminiy duzınıń 10% li eritpesi, temir duzı hám 0, 1% li flokulyant eritpelerin inabatqa alıp, suwǵa qosılatuǵın koagulyant yamasa flokulyant eritpelerin kólemleri esaplap shıǵıladı.
Suwǵa koagulyant qosılǵannan keyin, barlıq cilindrdaǵi eritpeler aralastırıladı hám 20 minut tındırıw ushın qóyıladı hám pag'alarni payda bolıwı hám shógiw procesi kúzetilip barıladı. 20 -30 minut ótkennen keyin, cilindrda payda bolǵan shókpelerdiń kólemi olshenedi hám suwdan úlgiler alıp, FEK járdeminde onıń ılaylılıǵı hám de PH-metr yamasa ionomer járdeminde olardıń vodorod kórsetkishleri (PH lari) anıqlanadı.
Birinshi hám aqırǵı suw úlgilerin alıw dawam etiw waqti ılajı bolǵanınsha qısqa bolıwı kerek. Alınǵan nátiyjeler tómendegi kestege jazıladı.
KESTE

Silindr tartip nomeri	Qo`shilgan, ml		PH	Koagulyant miqdori, mg/l	Cho`kpeniń kólemii, ml	A0 ,%	Э, %	Izoh
	H2SO4	NaOH
1
2
3

Keste degi «túsindirme» bóleginde tájiriybe dawamında baqlaw nátiyjeleri jazıladı ;

A0-shókpediń salıstırmalı kólemi, % ;
E-tınıqlaw natiyjeliligi, %.
Shókpediń salıstırmalı kólemi tómendegi formula menen esaplanadı : (1)
bul jerde a - cilindrga payda bolǵan shókpediń kólemi, ml.
v- eritpediń ulıwma kólemi, ml.
Tınıqlaw natiyjeliligi tómendegi formula menen esaplanadı : (2)
bul jerde D0 - koagulyantlashdan aldın aqaba suwdiń ılaylılıǵı yamasa onıń optikalıq tıǵızlıǵı ;
Dk - koagulyantlawdan keyin aqaba suwdiń ılaylılıǵı yamasa onıń optikalıq
tıǵızlıǵı.
Eger izertlewler dawamında maksimal tınıqlaw natiyjeliligine erisilmese (yaǵnıy tınıqlaw natiyjeliligi hám PH arasındaǵı baylanıslılıq iymek sızıqları bir tárepke qaray artıp barabersa), ol jaǵdayda cilindrlerge sıltı hám kislota kóbirek qosıp, tájiriybelerdi tákirarlaw kerek.
Alınǵan nátiyjeler tiykarında tınıqlaw natiyjeliliginiń PH ga baylanıslılıq grafigi sızıladı.
C-variant. Koagulyantıń maqul túsetuǵın muǵdarın anıqlaw