4 -lekciya. Tosinarli processler, olardiń sanli xarakteristikalari hám energetikaliq spektori

Baylanıs texnikasında eń kóp isletiletuǵın bólistiriw nızamları. 
1. Normal (Gauss) bólistiriw nızamı
2. Bir tegis bólistiriw nızamı 
3. Reley bólistiriw nızamı 
Baylanıs liniyasi boyınsha aldınan qanday signal uzatılıwı belgisiz bolıp 
tabıladı, sol sebepli olardı tosınarlı processler dep qaraw múmkin. 
T.P.-dep waqıtqa baylanıslı bolǵan hám keshiwi aldınan belgisiz bolǵan 
processke aytıladı. Sebebi aldınan qanday signallar uzatıladı hám olarǵa qanday 
kórinistegi ırkinishler tásiri belgisiz bolıp tabıladı. 
T.P.-dep itimallıq xarakteristikaları waqıtqa baylanıslı bolǵan tosınarlı 
muǵdarǵa aytıladı. 
Tosınarlı process dep kesilisiw aldınan belgisiz bolgan processke aytıladı. 
Tosınarlı processtiń itimallıq xarakteristikaları waqıtqa baylanıslı bolǵan 
tosınarlı muǵdarǵa aytıladı. 

---

Tosınarlı processtiń xar bir konkret kórinisine onıń realizaciyasi dep ataladı. 
Tosınarlı processtiń realizaciyalar toplamına tosınarlı processtiń ansamblı 
dep ataladı. 
Tosınarlı processtiń kesimi dep waqıttıń qandayda bir momentindegi tosınarlı 
processtiń qabıl etiw múmkin bolǵan mánisleriniń toplamına aytıladı. 
Tosınarlı process aniqlanǵan dep ataladı, eger onıń kóp ólshewli bólistiriw 
nızamı berilgen bolsa. 
- Bir ólshewli bólistiriw nızamı (itimallıq qısıqlıǵı) 
- Eki ólshewli bólisitiriw nızam. (itimallıq 
qısıqlıǵı) 
- L ólshewli 
Tosınarlı processlerdiń sanlı xarakteristikaları 
 
Tosınarlı processlerdiń sanlı xarakteristikaları eki túrli usılda aniqlanıwı 
múmkin. 
1) Tosınarlı processtiń ansamblı boyınsha 
2) Tosınarlı processtiń bir realizaciyası boyınsha. 
I. Tosınarlı processtiń ansamblı boyınsha sanlı xarakteristikaları
1. Tosınarlı processtiń matem kútilmesi. 
t 
x(t) 
x
1
(t) 
x
3
(t) 
x
2
(t) 

---

2.Tosınarlı processtiń dispersiyasi
3. Tosınarlı processtiń avtokorrelyatsion funktsiyası. 
Tosınarlı processtiń avtokorrelyatsion funktsiyası tosınarlı procesi 2 kesimin 
bir-birine statistikalıq baylanıslılıq uqsaslıq dárejesin kórsetedi. 
Tosınarlı processlerdiń óz-ara 
korrelyasion 
funktsiyası. Tosınarlı 
processlerdiń óz-aro korrelyasion funktsiyası dep 2 hár qıylı tosınarlı processlerdiń 
2 kesimin bir-birine uqsaslıq statistikalıq baylanıslılıq dárejesin kórsetedi. 
II. 1 realizatsiya arqalı waqıt boyınsha aniqlanǵan sanlı xaraktiristikalari. 
1. Tosınarlı processtiń realizaciyasinıń orta mánisi. 
Tosınarlı processtiń bir realizaciyası arqalı t boyınsha alınǵan orta mánisiniń 
fizikalıq mánisi toktıń yamasa kernewdiń ózgermes bólegi. 
1. Tosınarlı processtiń dispersiyasi 
Tosınarlı processtiń dispersiyasinıń fizikalıq mánisi tok quwatın ózgeriwsheń 
bólegi. 
1. Avto korralyacion funkciya

---

2.Óz-aro korrolyacion funktsiya.