4-Amaliy mashg’ulot: Termodinamika jarayonlariga doir masalalar yechish Nazariy ma’lumotlar

Izotermik jarayon (T=const).

Ichki energiyaning o’zgarishi
dU=CvdT,
T=const bo’lgani uchun dT=0

yoki U₂ - U₁=0

energiya o’zgarishi: (4.9)

4.3-rasm. Izotermik jarayon sxemasi.
Mavzuga oid masalalardan namunalar.
l-masala. Boshlang’ich parametrlari P₁=6,8MPa va t₁=12°S bo’lgan V=3001 hajmdagi korbonat angidrid (C0₂) t₂=85°S gacha qizdirilgan?
Gazning keyingi bosimini, massasini va qizdirish uchun sarflangan issiqolik miqdorini izoxorik va izobarik jarayonlar uchun aniqlang. c=const deb qabul qiling.
Yechish:
a) Izoxorik jarayon uchun gazning keyingi bosimi.
P₂T₁= P₁T₂;

Korbonat angidiridning massasini ideal gazlarning holat tenglamasidan aniqlaymiz.
P₁V₁ =mRT₁

Sarflangan issiqlik miqdori
Q_v=mc_v(t₂ –t₁) = 38∙0,66(85-12) = 1834kJ

b) Izaborik jarayon uchun.
Bu jarayonda P=const bo’lgan uchun
P₂=P₁=6,8MPa
gazning miqdori ham o’zgarmaydi
M = 38 kg.
Sarflangan issiqlik miqdori




Mustaqil ishlash uchun masalalar.
1-masala. V₁ = 20 l hajmli ideal gaz V₂ = 15 l ga kelguncha izotermik ravishda siqildi. Bu xolda bosim 6 kPa ortdi. Boshlang‘ich bosim qanday bo‘lgan?