4 I. Yugoslaviya tarixiga bir nazar


Download 53.33 Kb.
bet2/10
Sana18.06.2023
Hajmi53.33 Kb.
#1580740
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Yugaslaviya taxrorlangan

Kurs ishining maqsadi: Kosovoning nisbatan kichik hududida ko'p asrlar davomida yashab, o'rta asrlarda va yangi davrda umumiy dushmanlarga qarshi kurashgan xalqlar qanday qilib ko'p asrlar davomida yashaganligini bilmasdan va tushunmasdan inqirozni bartaraf etish bo'yicha tavsiyalarni ishlab chiqish mumkin emas. yaqin kelajakda tinch-totuv yashash imkoniga ega bo'lmagan barrikadalarning turli tomonlarida shunchalik bo'linish . Maqomni tiklashning imkonsizligi va foydasizligiga na Serbiya, na Alban tomonlari shubha qilmayapti. kvo ante bellum . Shu kabi savollar ushbu kurs ishida ko'rib chiqiladi.
Kurs ishinning tuzilishi: Mazkurkurs ishi kirish 3 ta bob, 7 ta paragraf, xulosa va foydalanilgan adabiyotlardan iborat.
I. Yugoslaviya tarixiga bir nazar
1.1. Yugoslaviyaning O'rta asrlardagi tarixi haqida qisqacha
Bolqon yarim orolining “qaynoq nuqtasi” Bosniya va Gertsegovina asosan togʻli hudud boʻlib, alp oʻtloqlari va qorli choʻqqilari bor. Bu yerga tog‘ chang‘isi muxlislari, bokira tabiat qo‘ynidagi ov va baliq ovlashni yaxshi ko‘radiganlar kelishdi.
Odamlar bu joylarga Masih tug'ilishidan ancha oldin joylashdilar. Bosniyani rimliklar, keyin vizantiyaliklar boshqargan. Slavyan qabilalari bu erga 7-asrda kelgan. 12-asrning oxirida mustaqil Bosniya davlati allaqachon mavjud bo'lib, uning asoschisi man Kulin edi. Turklar 1463-yilda Bosniyani bosib oldilar va 1970-yillargacha hukmronlik qildilar1.
Serbiya janubidagi yangi inqiroz Bolqonlarga yana bir bor e'tibor qaratdi. Kosovo mojarosining mohiyati nimada? Kosovo va Metoxiya — Serbiya Respublikasidagi avtonom viloyat. Ikki millionga yaqin aholisining 80-90 foizini etnik albanlar, 10-15 foizini serblar va chernogoriyaliklar tashkil etadi. Mintaqada lo'lilar, turklar, musulmon slavyanlar ham yashaydi. SFRYda ham, hozirgi Yugoslaviyada ham Kosovo iqtisodiy jihatdan eng qoloq mintaqa bo'lib kelgan va shunday bo'lib qoladi2.
Kosovoning zamonaviy etnik manzarasi, Kosovo etnik davlati uzoq tarixiy jarayonning natijasidir. Oʻrta asrlarda Kosovo Serb davlatchiligining markazi boʻlgan. O'sha davrdagi ko'plab cherkov va dunyoviy yodgorliklar turklar istilosi bilan to'xtatilgan serb san'atining gullab-yashnashining guvohidir. Kosovo Usmonli bo'yinturug'i ostida serb xarakterini saqlab qoldi - 1557 yilda Pec shahrida Serb Patriarxiyasi tashkil etildi. Pravoslavlikning ta'siri va gullab-yashnashi avtonom viloyatning bir qismi - Metoxiya (cherkov erlari) nomida ham o'z aksini topdi. Kosovo 17-asrga qadar serb xalqining markazi bo'lib qoldi, u payti Usmonli zulmi va shafqatsiz turk repressiyasiga qarshi serblarning doimiy qo'zg'olonlari tobora ko'proq pravoslavlarni Turkiyadan tashqarida boshpana izlashga majbur qilgan. Ularning Kosovodagi bo'sh joylarini asta-sekin albanlar egallab olishdi, ularning ommaviy ravishda islomni qabul qilishlari bir vaqtning o'zida sodir bo'ldi. Usmonli imperiyasining ijtimoiy tuzilishida islomni qabul qilgan albanlar kofir serblarga qaraganda imtiyozliroq mavqega ega bo'lib, ikkinchisini jazosiz zulm qilishlari mumkin edi, bu tabiiy ravishda pravoslavlarning chiqib ketishini tezlashtirdi3.
Bu 1912-1913 yillardagi Bolqon urushlarigacha, Serbiya va Chernogoriya mintaqani turklardan ozod qilguniga qadar ikki asrdan ortiq davom etdi. Bu davrda albanlar 19-asrdan boshlab ularning milliy harakati markazlaridan biriga aylangan Kosovoga joylashdilar .
Vaholanki, Ikkinchi jahon urushigacha ham serblar va chernogoriyaliklar mintaqa aholisining koʻp qismini – 60 foizga yaqinini, albanlar esa 40 foizga yaqinini tashkil qilgan. 1941-1944 yillardammintaqanimbosib olgan italyanlar va natsistlar albanlarga homiylik qilib, serblarni quvg'in qilib, 100 ming kishini quvib chiqarishdi. Ularning o'rnini Albaniyadan kelgan muhojirlar egalladi.


Download 53.33 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling