4-Lektsiya 1- tema. Immun sistemaniń orayliq aǵzalariniń morfofunktsiyanalliq xarakteristikasi. Immun sistema haqqinda tu`sinik. Immun sistemaniń orayliq aǵzalari

Súyek kemigi- Sút emiziwshiler organizminde súyek kemigi V-kletkalarıniń jetiletugın 
tiykarı esaplanadı.Bunda V-kletkalar ózek kletkalardan quralgan bolıp,sırtqı qabatında 
immunoglobulin molekulaların tasıwshı kishi limfotsitlerge aylanadı.Súyek kómigi limfoid 
bolmagan hám júda geterogen kletkalar populyatsiyasın saqlaydı.Súyek kemigi limfoid organ 
bolıwına qaramastań,immunologic organ dep hám qaraw múmkin,sebebi ol postnatal 
rawajlanıw dáwirinde túrli limfotsit hám makrofag populyatsiyalarini payda qılıwshı utmish- 
dosh kletkalardı ózi menen alıp júredi. Má- lumki, ^on xU
j a
yr al ar i ni ń g x
os nl
b^lish jarayoni 
gematopoez deb ataladi, ushbu xujayralarni .\osil ^i- luvchi tuzima esa gematopoetıq tuzima 
deb nomlangan. 
Gematopoetik tunimanińg ikki túri mavjud. Úlardán birn, mieloid, ikkinchisi esa lnmfoid 
túrlarndir. 
Tunimanińg mieloid deb nomlanishi bejiz emas, (yunoncha mielos — miya demaqdir) 
odam organizmida Non ^ujayralari va úlarnińg bevosita utmishdosh avlodlari, xususan, 
eritrotsit, granúlotsit *amda plas- tinkalar va úlarnińg gavdalanishiga javobgar ^ujay- ralar, 
súyaq bushligidán urin olgan Bulib, kumik tar- kibida joylashadi. Shunińg uchun súyaq 
kumigi tunima- si mieloid tunima deb atalgan. 1£úyaq kumigida uziga xos immunologıq 
reaktsiyalar kechadi, masalan, antita- nalar sintezi. Zardob immunoglobulinlarinińg asosiy 
manbai budiv, súyaq kumigi xisoblanishi múmkin. Masalan, 10 .\aftalıq sichnonlarnińg súyaq 
kumigi tarki- bida 80 foizdán ortinron immunoglobulin molekúla- larini sintez niladigan 
^ujayralar tuplangan Buladi. Periferii limfoid tunimasi antigenga nisba- tań tez ^amda n
is
Ka 
vant mobaynida tásirlansa, súyaq kumigi sekin tásirlanib, unińg javobi uzon va antitańalar 
ishlab chinarishi ancha vant mobaynida Buladi. 
V — limfotsitlarnińg etilishi, úlarnińg tashki na- vatida immunoglobulin retseptorlari ^amda GBK 
gey maqsúlotlari ekslressiyasi ^olatidagina tugallanadi. Limfotsitlar súyaq kumigi ^ujayralarinińg 
táhminan 20 foizini tashqıl etadi. 
Paydalanilg`an a`debiyatlar 
R.M.Xaitov. Immunologiya:struktura i funktsii immunnoy sistemi: uchebnoe posobiye
GEOTAR-Mediya,2013