4-маруза. Товар пул муносабатлари

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA'LIM VAZIRLIGI

TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI

MMT-73 talabasi

Umida Abdujaliyeva

MAVZU: IQTISODIYOTDA TOVAR VA PUL

Mavzu: IQTISODIYOTDA TOVAR VA PUL
Reja:
1.Ijtimoiy xo’jalik shakllari

• 2. Tovar va uning xususiyatlari

3.Pulning kelib chiqishi, mohiyati va vazifalari

1.Ijtimoiy xo’jalik shakllari

• Tovar xo’jaligi — bunda mahsulot bozor uchun, ayriboshlash orqali o’tib, boshqalarning ehtiyojlarini qondirish maqsadini ko’zlab ishlab chiqariladi.

• Natural xo’jalik — bunda mahsulot ishlab chiqaruvchilarning o’z iste’molini qondirish va ichki xo’jalik ehtiyojlari uchun ishlab chiqariladi.

Ijtimoiy xo’jalik shakllari
Ijtimoiy xo’jalik — insoniyat jamiyati taraqqiyotining alohida uzoq davrlari davomida ishlab chiqarishning maqsadini ancha to’liq ifodalab qoladigan, barqaror umumiy belgilarga ega bo’lgan va rivojlanishida ma’lum bir qonuniyatlarga asoslangan xo’jalik
1

• Tovar deb, biron-bir naflilikka va qiymatga ega bo’lgan ayriboshlash uchun yaratilgan mahsulotga aytiladi.
• Boshqacha aytganda, tovar naflilikka va qiymatga ega bo’lgan bozor uchun ishlab chiqariladigan mahsulot yoki xizmatlardir. A

2

• Mahsulotning zaxiralarda turgan, ichki iste’mol uchun foydalaniladigai va qaytadan ishlab chiqarishga jalb qilinadigan qismi tovarga aylanmaydi.

3

• Tovarning xususiyatlari
• Almashuv qiymatiga ega — bu bir tovar boshqasiga muayyan miqdoriy nisbatlarda ayirbolanishida namoyon bo’ladi

4

• Naflilikka ega — bu tovarlarning kishilarning biror -bir ehtiyojini qondirishida kurinadi.

2.Tovar va uning xususiyatlari
3.Pulning kelib chiqishi, mohiyati va vazifalari

Pul – bu hamma tovarlarni sotish va sotib olish mumkin bo’lgan, umumiy ekvalent rolini o’ynovchi maxsus tovardir

Qiymat shakllarining rivojlanishiga sabab bo’lgan omillar:

• Mehnat taqsimotining rivojlanishi va chuqurlashuvi;
• Mehnat unumdorligining o’sishi;
• Mahalliy va milliy bozorlarning vujudga kelishi.

• Pul – bu hamma tovarlarni sotish va sotib olish mumkin bo’lgan, umumiy ekvalent rolini o’ynovchi maxsus tovardir

Pulning vazifalari:

Likvidlik darajasi turlicha bo’lgan barcha pul vositalarining muayyan nisbatlarida yaxlit pul masssasini tashkil etishi, pul kompleksi, boshqacha aytganda pul agregati deyiladi.
Pul agregati likvidlik darajasi absolyut bo’lgan (100%) naqd puldan boshlab, borgan sari likvidligi kamayib boruvchi pul vositalaridan tashkil topadi.
Hozirgi zamon puli – naqd pullar va naqd pulsiz hisob vositalaridan iborat

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati

• T.T. Jorayev “IQTISODIYOT NAZARIYASI” Toshkent 2018
• Internet sayt ma’lumotlari

Etiboringiz uchun rahmat

• Etiboringiz uchun rahmat