4-Mavzu: Ideal gaz qonunlari. Molekulyar kinetik nazariyaning asosiy tenglamasi. Ideal gaz molekulalarining tezligi va energiyalari bo’yicha taqsimoti.(2soat)

Masalani yechish na’munalari:

1. 
   Sig’imi 12 l bo’lgan ballonda bosim va temperaturada azot to’ldirilgan. Ballonda qancha azot bor?
   

Berilishi: , , ,
Topish kerak
Yechilishi:
Azotning massasini Mendeleyev-Klaneyron tenglamasidan toppish yoki (1) tenglamaga ko’ra bunda hisoblaymiz. Javob: m=1.13kg.

2. 
   Agar 200 mm snm. ust. Bosimda vodorod molekulasining o’rtacha kvadaratik tezligi 2400 m/sek ga teng bo’lsa, bu sharoitda 1 hajmdagi vodorod molekulalarining soni topilsin.
   

Berilishi: , .
Topish kerak
Yechilishi:
(2) tenglamaga ko’ra: , tengligidan: bundan (a). Ikkinchi tomondan (3) tenglamaga ko’ra ikki tomonlama kvadratga ko’tarsak bundan (b). (b) ga ko’ra (a) dan: ushbu formula orqali hisoblasak kelib chiqadi.

3. 
   Binoni to’ldirib turgan qishdagi havoning og’irligi yozdagi havoning og’irligidan necha marta katta? Bosim bir xil deb olinsin.
   

Berilishi:
Topish kerak
Yechilishi: (1) tenglamaga ko’ra birinchi holat uchun , ikkinchi holat uchun esa: ushbu tenglamalarning o’ng tomonlari tengligi uchun va bo’lganligidan: (a) ushbu tenlamani (5) tenglama bilan Gey-Lyussak qonuni ham tasdiqlaydi. (a) tenglamadan: va bo’lganligi uchun ushbu tenglama orqali qidirilayotgan nisbatni hisoblaymiz. Javob: .

4. 
   Sig’imi bo’lgan berk idishda 0.9kg suv va 1.6kg kislorod bor. temperaturada suvning to’liq bug’ga aylanishi ma’lum bo’lsa, bu temperaturada idishdagi bosim topilsin.
   

Berilishi: .
Topish kerak
Yechilishi:
Dalton qonuniga ko’ra (8 – tenglama) (a) bunda - kislorodning normal bosimi , - suv bug’ining normal bosimi bo’lib (1)ga ko’ra ular quyidagicha ifodalanadi: (b). (a) ga ko’ra (a) dan hisoblasak kelib chiqadi.