4 Mavzu. Iqtisodiy tebranishlar Reja Iqtisodiy davr tushunchasi va uning bosqichlari Iqtisodiy davrlarni yuzaga kelish sabablari

3. Iqtisodiy davrlarning asosiy tiplari

sikl turlari	Tsiklning davomiyligi	Asosiy xususiyatlari
Kitchin sikli	2–4 yil	Zaxiralar miqdori ® YaMM, inflyatsiya, bandlikning tebranishi, tijorat tsikllari
Juglar sikli	7–12 yil	Investitsion tsikl ® YaMM, inflyatsiya va bandlikning tebranishi
Kuznets sikli	16-25 yil	Daromad ® immigratsiya ® uy-joy qurilishi ® yalpi talab ® daromad
Kondratev sikli	40-60 yil	Texnika taraqqiyoti, tarkibiy o’zgarishlar
Forrester sikli	200 yil	Energiya va materiallar
Toffler sikli	1000-2000 yil	Tsivilizatsiyalarning rivojlanishi

Kitchin sikli zaxiralar tsikli deb ham nomlanadi. Bunda Jozef Kitchin (1926 y.) o’zining e’tiborini tovar zaxiralarining harakat chog’idagi moliyaviy hisoblar va sotish narxlarini tahlil qilish asosida 2 yildan 4 yilgacha davr davomidagi qisqa to’lqinlarni tadqiq qilishga qaratadi. Ayniqsa, u siklning davomiyligini jahondagi oltin zaxiralarining tebranishlari bilan bog’lab, uni 3 yilu 4 oyga teng, deb hisoblaydi. Biroq qisqa muddatli tsikllar sabablarining bunday izohi bugungi kunda ko’pchilik iqtisodchilarni qoniqtirmaydi.