4-mavzu tabiiy xususiyatli favqulodda vaziyatlar va ularning oqibatlari

Zilzila vaqtida aholi harakati.

• 
  Zilzilagacha: (sumka yoki ryukzaklar bilan)
  
• 
  shaxsingizni tasdiqlovchi hujjat;
  
• 
  xonadoningizda batareyali radiopriyomnik,
  
• 
  chO`ntak elektr fonari va dori-darmonlar
  
• 
  saqlanadigan quticha, zarur hujjatlar tayyor
  
• 
  holda turishi;
  
• 
  birinchi tibbiy yordam kO`rsatish qoidalarini
  
• 
  bilishingiz;
  
• 
  asosiy elektr O`chirgich va gaz kranlarini joyini aniq bilib olishingiz;
  
• 
  shkaflarda og`ir buyumlarni qO`ymaslik, og`ir shkaflarni devorga mahkamlab qO`yish;
  
• 
  zilzila sodir bO`lgan vaqtda oila a’zolari bilan qaerda uchrashishni kelishib olish;
  
• 
  tashkilotlar, muassasalarda O`tkaziladigan tadbirlarda ishtirok etish zarur.
  

Zilzila vaqtida

• 
  agar binoning birinchi qavatida bO`lsangiz darhol tashqariga chiqing, binodan tashqarida bO`lsangiz, O`sha erda qoling;
  
• 
  xona ichida bO`lsangiz, tayanch devorlar va eshik ostonasi xavfsiz joylar hisoblanadi;
  
• 
  kO`chada bO`lsangiz qulab tushishi mumkin bO`lgan bino, baland devor, elektr tarmoqlaridan yiroqroq bO`lishga harakat qiling;
  
• 
  zilzila vaqtida lift yoki zinalardan foydalanmang.
  
• 
  Zilziladan sO`ng:
  
• 
  sarosimaga tushmay xotirjamlik bilan vaziyatni baholang, jabrlanganlarga va bolalarga yordam berishga kirishing;
  
• 
  suv, gaz, elektr tarmoqlari holatini tekshiring, ishdan chiqqan bO`lsa foydalanmang;
  
• 
  shikastlangan binolarga kirishda ehtiyot bO`lib harakat qiling;
  
• 
  telefon tarmoqlarini ortiqcha band qilmang;
  
• 
  zilzila qaytishiga tayyor turing, berilayotgan axborotlarni kuzatib boring.
  
• 
  Demak, zilzila vayronkor kuchga ega ekanligi bilan tabiiy ofatlar ichida ajralib turadi. Shuning uchun zilzilagacha, zilzila vaqtida va zilziladan sO`nggi harakatlarni etarli darajada O`zlashtirib oling.
  

Oxirgi yillar ichida Pokiston, Indoneziya, Turkiya, Peru, Chili va Gaitida sodir bO`lgan yer qimirlashlari natijasida minglab kishilar hayotdan kO`z yumdi. Kamida shuncha kishi boshpanasiz qoldi. Geologik nuqtai nazardan notinch Himolay tog‘ tizmasi kelajakda yana ham kuchliroq zilzilalarni keltirib chiqarish ehtimoli katta. Bu holat zilzilaning oldindan bilish zaruratining globalligini kO`rsatmoqda.