402-gruppa Nayzabaeva Azodanıń "Kishi bizness" paninen «Isbilermenlik xızmetin shólkemlestiriw hám onı huqıqıy rásmiylestiriw» temasında

Isbilermenlikti rawajlandırıw mámleketimiz ekonomikalıq siyasatınıń ústin turatuǵın baǵdarı
. Buǵan baylanıslı jaratılıp atırǵan sharayatlar sebepli isbilermenler kóbeyip barıp atır. Mámleketimiz jalpı ishki óniminiń yarımınan ko'pi kishi biznes subektleri tárepinen islep shıǵarılıp atır. Kiripte de olardıń ornı joqarı.
Búgingi kúnde biznesti tártipke soluvchi 6 mińnen aslam normativ-huqıqıy hám 40 mıń texnikalıq hújjetler bar. Ayırım eski talaplar jańa ónimler, texnologiyalar hám xızmetlerdi engiziwdi qıyınlashtirmoqda.
Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń “Isbilermenlik iskerligin mámleket tárepinen tártipke salıwdı ápiwayılastırıw ilajları tuwrısında”gi Pármanında Rawajlanıw strategiyasın “Insan qadrini kótermelew hám aktiv máhelle jılı”da ámelge asırıwǵa tiyisli mámleket programmasına muwapıq isbilermenlerdiń zamanagóy xızmet kórsetiwine tosqınlıq qılıp atırǵan talaplar qayta kórip shıǵılıp, bir qatar jeńillikler engizildi.
Atap aytqanda, isbilermenlikti mámleket tárepinen tártipke salıw quralların anıq belgilendi. Bular mámleket diziminen ótkeriw, litsenziyalaw hám ruxsat beriw, texnikalıq tártipke salıw, tarif hám notarif tártipke salıw, májburiy qamsızlandırıw, mámleket qadaǵalawı, básekin qorǵaw, juwapkerlik ornatıw sıyaqlılar bolıp tabıladı.
Analizlerden kelip shıǵıp, kóplegen tártip-dástúrler de qısqartirildi. Mısalı, isbilermenlik subyektining ustav fondı kemeytirilayotganida kreditorlarni jazba túrde xabarlı qılıw, elektr energiyası artıqsha tutınıw etilgeninde onı úzip qoyıw, jalǵız tártip degi isbilermen tárepinen yollangan xızmetkerlerdi salıq shólkemlerinde bólek esapqa qoyıw sıyaqlı processler kóp ovoragarchilikka sebep bo'layapti. 2023-jıl 1-yanvardan bunday májburiy talaplar biykar etiledi.
Sonıń menen birge, isbilermenlik salasındaǵı májburiy talaplardıń birden-bir reyestrini qáliplestiriw mólsherlengen. Ol eki basqıshda etilip, 2025-jıl 1-iyuldan tolıq iske túsiriledi. Bul reyestrga kiritilmegen talaplar boyınsha isbilermenge salıstırǵanda juwapkerlik belgilew qadaǵan etiledi.
Prezidentimiz sol jıl 22-avgust kúni bolǵan isbilermenler menen ashıq baylanısde tarawdı nomerlestiriw, hújjetlerdi qaǵaz formasında saqlawdı kemeytiw boyınsha kórsetpeler bergen edi.
Ilgeri ámel etken tártipke kóre, yuridikalıq shaxstıń jumıs haqlari hám basqa dáramatları, olar boyınsha esaplanǵan salıq summaları tuwrısındaǵı hújjetler 75 jıl dawamında qaǵaz jaǵdayında saqlanıwı kerek edi. Jańa párman menen maǵlıwmatlar salıq keńseleri bazasında bar ekenligi ushın olardı qaǵazda saqlaw biykar etildi. Sonıń menen birge, isbilermenlik subektleri ózleriniń ishki buxgalteriya baslanǵısh hújjetlerin informaciya sistemaları arqalı dúzgende, olardı qaǵaz formasında júrgiziwden azat etilip atır. Bul ózgerisler nátiyjesinde 587 mıń kárxana qaǵazbozlikdan qutılıp, jumısı jeńillesedi.
Sonıń menen birge, 2023-jıl 1-yanvardan baslap salıq shólkemlerine finanslıq esabatlardı hár sherekte usınıw, 9 qıylı statistika esabatların tapsırıw ámeliyatı biykar etildi.
Mámleketimiz basshısı kishi hámeldarlardıń informaciyaın tıńlab, bul párman atqarılıwın nátiyjeli shólkemlestiriw, mámleketimizde isbilermenlik iskerligin júrgiziwdi ápiwayılastırıw, qolay biznes ortalıǵın jaratıw jumısların izbe-iz dawam ettiriwge kórsetpe berdi.

Juwmaq
Juwmaq retinde atap ótiw kerek, sońǵı jıllarda ámelge asırılıp atırǵan reformalar mámleketimiz ekonomikalıq turmısında túpkilikli ózgerislerge sebep bolatuǵın, isbilermenlik iskerliginiń erkinligin kepillikleytuǵın, eń áhmiyetlisi, ekonomikalıq ósiwdi támiyinleytuǵın hám sońıında, xalıq dáramatların asırıw ushın zárúrli faktor bolıwına shubha joq.