5 Amaliy mashg‘ulot: Ko‘p bo‘shliqli plitalarni xisolash metodikasi Loyihalash uchun topshiriq

5 - Amaliy mashg‘ulot: Ko‘p bo‘shliqli plitalarni xisolash metodikasi


Loyihalash uchun topshiriq. Naminal uzunligi 6,0 m va eni 1,2 m bo‘lgan aylana shaklidagi bo‘shliqlarga ega bo‘lgan ko‘p bo‘shliqli panelni hisoblash hamda loyihalash talab etiladi (8–rasm). Panelga ta’sir qiladigan yuklar 1–jadvalda keltirilgan.


1-jadval.
Qavatlararo yig‘ma tom yopma paneliga tushadigan yuk ta’siri

Yuklarning turlari	Me’yoriy yuklar, N/m^2	Yuk bo‘yicha ishonchlilik koeffitsienti	Hisobiy yuk, N/m^2
Doimiy:
qalinligi t =20 mm parketli pol xususiy og‘irligidan yuk, kg/m^3	160	1,1	176
shlakbetonli qatlami og‘irligidan tushadigan yuk, qalinligi t = 30 mm, kg/m^3	480	1,2	576
penobetonli tovush izolyasiyalovchi plitalar og‘irligidan dan tushadigan yuk, qalinligi t = 60 mm, kg/m^3	300	1,2	360
temirbeton panel og‘irligidan tusha­digan yuk, katalog bo‘yicha keltirilgan qalinligi t = 120 mm, kg/m^3	3000	1,1	3300
Jami doimiy yuk	gn=3940	–	g=4412
Vaqtinchalik:
qisqa muddatli	2600	1,2	3120
uzoq muddatli	1400	1,2	1680
Jami		1,2
To‘liq yuk ta’siri:
qisqa muddatli	2600	–	3120
doimiy va uzoq muddatli	5340	–	6092
Jami		–

Yechish. Yuklar va zo‘riqishlarni aniqlash. Eni120 sm bo‘lgan panelning 1 m uzunligiga quyidagi yuklar ta’sir ko‘rsatadi, N/m: qisqa muddatli normativ (me’yoriy) , qisqa muddatli hisobiy ; doimiy va uzoq muddatli normativ (me’yoriy) ; doimiy va uzoq muddatli hisobiy ; jami normativ (me’yoriy) ; jami hisobiy .
To‘liq yuk ta’siridan hosil bo‘ladigan eguvchi momentning hisobiy qiymati
Nm
bu erda m; - bino vazifasiga ko‘ra ishonchlilik koeffitsienti.

8–rasm. Olti bo‘shliqli tom panelini hisoblashga doir:
a– panelning plpnda joylashishi; b– qirqim A–A;
v – panelning polanda ko‘rinishi; g– panelning ko‘ndalang kesimi;
d– panelning hisobiy ko‘ndalang kesimi
To‘liq normativ (me’yoriy) yuk ta’siridan hosil bo‘ladigan eguvchi momentning hisobiy qiymati (salqilikka va yoriqbardoshlikka qarshi mustahkamligini hisoblash uchun) bunda
Nm;
xuddi shunday, normativ (me’yoriy) doimiy va uzoq muddatli vaqtinchalik yuk ta’siridan
Nm;
xuddi shunday, qisqa muddatli normativ (me’yoriy) yuk ta’siridan
Nm.
Hisoblangan yuk ta’siridan tayanchda hosil bo‘ladigan qirquvchi (ko‘ndalang) kuchning maksimal qiymati:
N;
xuddi shunday, normativ (me’yoriy) yukdan
N;
N.
Kesim tanlash. Yig‘ma panelni tayyorlash uchun quyidagi materiallar ishlatiladi: sinfi B25 bo‘lgan beton ( MPa, MPa, MPa), bo‘ylama armatura uchun diametri 10 mmdan kata bo‘lgan A400 (A–III) sinfli po‘latdan tayyorlangan sterjenlar ( MPa), ko‘ndalang armatura uchun A240 (A–I) sinfli po‘lat tayyorlangan sterjenlar ( MPa). Panel pastki va ustki tomonidan payvandlangan to‘rlar bilan armaturalanadi. Armaturali to‘rlar Vr–I sinfli diametri 4–5 mm bo‘lgan simlardan payvandlanib tayrlanadi ( mm bo‘lganda MPa, mm bo‘lganda MPa). Panelga ta’sir qiladigan yuklarning asosiy qismini doimiy va davomli yuklar tashkil etgani uchun qabul qilinadi.
Panel ko‘ndalang kesimining balandligini mustahkamlik va bikrlikni ta’minlash shartidan qo‘yidagi formula [2] bo‘yicha aniqlaymiz:
sm,
bu erda, s – panel ko‘ndalang kesmi shaklini e’tiborga oladigan koeffitsient: bo‘shliqli panellar uchun s =18–20 ga teng; tokchasi siqilgan zonada joylashgan qovurg‘ali panellar uchun 30–34 ga teng.
– yuklarning doimiy va davomli ta’sir etishidan salqilining oshishini inobatga oluvchi koeffitsient: bo‘shliqli panellar uchun ; tokchasi siqilgan zonada joylashgan qovurg‘ali panellar uchun ; N/m² - panelning 1 m²yuzasiga ta’sir qiladigan davomli yuklarning me’yoriy qiymati; = N/m² panelning 1 m²yuzasiga qisqa muddat ta’sir qiladigan yuklarning me’yoriy qiymati; q_n = g_n+p_n + 3000 =2600 + 1400 + 3000 = 7000N/m²– panel xususiy og‘irligini (3000 N/m²) e’tiborga olgan holdagi me’yoriy yuklar yig‘indisi.
Mustahkamlik va bikrlikni ta’minlash shartidan aniqlangan panel ko‘ndalang kesimining balandligi h=14,1 sm tipik panel kesimi balandligi h=22 sm dan kichik bo‘lganligi uchun hisoblarda panel kesimi balandligini h=22 sm qabul qilamiz.
Panel ko‘ndalang kesimi yuzasida aylana shaklidagi oltitda bo‘shliq mavjud. Aylana shaklidagi bo‘shliklar diametri 159 mm.
Panelni hisoblashda uning bo‘shliqli ko‘ndalang kesimi muqobil bo‘lgan qo‘shtavr shaklidagi ko‘ndalang kesimga keltiriladi. Bunda yuzalari bir–biriga teng bo‘lgan aylana shaklidagi bo‘shliqlar kvadrat shaklidagi bo‘shliqlar bilan almashtiriladi, ya’ni A_=A_.
Bu erda A_=D²/4 – aylana shaklidagi bo‘shlik yuzasi; A₀=h₁² –tomoni h₁ bo‘lgan kvadrat yuzasi.
Quyidagi tenglikdan D²/4 = h₁² kvadrat shaklidagi bo‘shliq tomonini aniqlay­miz:
mm.
Qushtavrga keltirilgan kesim tokchasining qalinligi
mm 4,0 sm
Qushtavrga keltirilgan kesim qovurg‘asining eni
mm =32,4 sm.
Qushtavrga keltirilgan kesim eni mm =117 sm.