5-amaliy mashg‘ulot mavzu. Multipleksorlar va demultipleksorlarni tadqiq qilish 1-topshiriq

Y
0
=AD va Y
1
=AD 
Ushbu tenglamalar ikkita elementar AND va bitta invetor tomonidan amalga 
oshiriladi (1-rasm.) 
1-rasm. 1x2 demultipleksor mantiqiy strukturasi. 
Bitta D axborot kirishiga va A va V manzilli tо‘rtta Y
0
…Y
3 
chiqishga ega 1x4 
demultipleksor quyidagi jadvalda tavsiflanadi: 
A Y
0 
Y
1 
0 
D 
0 
1 
0 
D 
. 

---

5 
Mazkur jadval bо‘yicha demultipleksorning tenglamasini tuzamiz: 
Y
0
=A’B’D; Y
1
=AB'D; Y
2
=A’BD; Y
3
=ABD 
Bu yerdan kо‘rinib turibdiki, 1

4 demultipleksorni ishlatish uchun tо‘rta uchta 
kirishli AME (asosiy mantiqiy element) AND va ikkita invetor kerak bо‘ladi (2-
rasm). 
2-rasm. 1x4 demultipleksorning mantiqiy strukturasi. 
Demultipleksorning 
mantiqiy 
funksiyalari 
dekoderning 
mantiqiy 
funksiyalaridan D kо‘paytuvchiga farq qiladi. D=1 da demultipleksor deshifrator 
singari ishlaydi. Shuning uchun deshifrator mikrosxemasining ruhsat etilgan 
kirishidemultipleksor uchun axborot kirishi bо‘lib xizmat qilishi mumkin. Misol 
tariqasida bitta korpusda ikkita dekoder/ demultipleksor bо‘lgan TTL 74139 
mikrosxemasini keltirishimiz mumkin. 
Mazkur 
mikrosxema 
uchun 
1-jadvalda 
haqiqat 
jadvali 
keltirilgan. 
Kengaytirilgan kirish (Enable G) 1 ga uzatilganda tanlangan chiqish ham 1 holatiga 
о‘tadi va aksincha. 
B 
A 
Y
0 
Y
1 
Y
2
Y
3 
0 
0 
D 
0 
0 
0 
0 
1 
0 
D 
0 
0 
1 
0 
0 
0 
D 
0 
1 
1 
0 
0 
0 
D 

---

6 
1-jadval 
MS 74139 mikrosxemasining haqiqat jadvali 
G ulagich 
Tanlash 
Chiqishlar 
A 
B 
Y
0 
Y
1
Y
2
Y
3
1 
x 
x 
1 
1 
1 
1 
0 
0 
0 
0 
1 
1 
1 
0 
0 
1 
1 
0 
1 
1 
0 
1 
0 
1 
1 
0 
1 
0 
1 
1 
1 
1 
1 
0 
74139 mikrosxemadagi sxemalarni yig‘ish 4-rasmda keltirilgan. Bu mikrosxema 
invers chiqishga ega. Matlab dasturida yorug‘lik nurlatadigan diodlardan chiqish 
kо‘rsatkichlari sifatida foydalanilgan, bu yerda modellashtirishning tо‘g‘riligi uchun 
R1-R4 tok cheklovchi rezistorlar bilan jihozlangan. 
4-rasm. MS 74139 1x4 demultipleksor.