5-bob. Funksiyalar
Download 387.54 Kb. Pdf ko'rish
|
1-ma\'ruza-1
|
5-bob. Funksiyalar Programma ta’minotini yaratish amalda murakkab jarayon hisoblanadi. Programma tuzuvchi programma kompleksini bir butun- likdagi va uning har bir bo'lagining ichki mazmunini va ulaming sezilmas farqlarini hisobga olishi kerak bo"ladi. Programmalashga tizimli yondoshuv shundan iboratki, program-ma tuzuvchi oldiga qo‘yilgan masala oldindan ikkita, uchta va undan ortiq nisbatan kichik masala ostilarga boMinadi. 0 ‘z navbatida bu masala ostilari ham yana kichik masala ostilariga bo4inishi mumkin. Bu jarayon toki mayda masalalami oddiy standart amallar yordamida yechish mumkin bo‘lguncha davom etadi. Shu yo‘l bilan masalani dekompozitsiyalash amalga oshiriladi. Ikkinchi tomondan, programmalashda shunday holatlar kuzatila-diki, unda programmaning turli joylarida mazmunan bir xil algoritmlami bajarishga to‘g‘ri keladi. Algoritmning bu bo4aklari asosiy echiIayotgan masaladan ajratib olingan qandaydir masala ostini yechishga mo‘ljallangan bo‘lib, etarlicha mustaqil qiymatga (natijaga) egadir. Misol uchun quyidagi masalani ko‘raylik: Berilgan ao,ab...,a3o, bo,bb...,b3o, c0,cb...,c30 va x,y,z haqiqiy sonlar uchun (a0x30 + a,x29 +... + a3J - (b0y30 + b,y29 + - + b 30) c0(x + z)30 + c, (x + z)29 +... + c30 ifodaning qiymati hisoblansin. Bu misolni yechishda kasming surat va maxrajidagi ifodalar bir xil algoritm bilan hisoblanadi va programmada har bir ifodani (masala osti) hisoblash uchun bu algoritmni 3 marta yozishga to‘g‘ri keladi. Masaladagi 30-darajali ko‘phadni hisoblash algoritmini, masalan, Gomer algoritmini alohida, bitta nusxada yozib, unga turli parametrlar - bir safar a vektor va x qiymatini, ikkinchi safar b vektor va y qiymatini, hamda s vektor va (x+z) qiymatlari bilan murojaat qilish orqaIi asosiy masalani yechish mumkin bo‘ladi. Funksiyalar qo^llanishining yana bir sababini quyidagi masalada ko‘rishimiz mumkin - berilgan chiziqli tenglamalar sistemasini Gauss, Kramer, Zeydel usullarining birortasi bilan yechish talab qilinsin. U holda asosiy programmani quyidagi bo4aklarga bo4ish maqsadga muvofiq bo‘lar edi: tenglama koeffitsentlarini kiritish bo4agi, yechish usulini tan- lash bo4agi, Gauss, Kramer, ZeydeI usullarini amalga oshirish uchun alo hida bo4aklar, natijani chop qilish bo‘lagi. Har bir bo‘lak uchun o‘z funksiyalar majmuasi yaratib, zarur bo‘lganda ularga bosh funksiya ta- 51 nasidan murojaatni amalga oshirish orqali bosh masala yechish samarali hisoblanadi. Bunday hollarda programmani ixcham va samarali qilish uchun C++ tilida programma bo4agini alohida ajratib olib, uni funksiya ko‘rinishida aniqlash imkoni mavjud. Funksiya bu - C++ tilida masala yechishdagi kalit elementlaridan biridir. Download 387.54 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|