5. Ja`miyet filosofiyası. Ha`zirgi zaman ja`miyetinin` global mashqalalari ha`m ja`miyetti rawajlandiriw ha`m keleshekte ja`miyetti rawajlandiriw

Ja`miyetlik- ekonomikalıq formatsiya
Solay etip, ja`miyetlik-ekonomikalıq formatsiya tariyxiy rawajlanıwdın` belgili bir basqıshında turg`an sfetsifikalıq ekonomikalıq bazisi ha`m og`an sa`ykes siyasiy ha`m nadstroykag`a iye, adamlardın` birliklerinin` tariyxıy formaları menen ha`m sem`yanın` formaları xarakterlenetug`ın ja`miyet.
Ja`miyetlik-ekonomikalıq formatsiya ta`liymatı adamzat tariyxının` birligin ha`m ko`p tu`rliligin tu`siniwdin` gilti boladı. Bul bir. Ekinshiden, tariyxıy protsessti ken` masshtabta bo`leklerge bo`liw boyınsha tartıslı pikirlerdin` ha`m joq emes ekenligin aytıwımız kerek. Bul pikirler ha`tteki distsiplinalar aralıq xarakterge ha`m iye bolıwda ha`m ol tiykarınan aziyalıq o`ndiris usılı dep atalatug`ın fenomen do`gereginde. (Tolıg`ıraq qaran`: Semenov Yu. N. Problema sotsial`no-ekonomicheskogo stroya Drevnego Vostoka //Narodı Azii i Afriki. 1965. Q 4). A`lbette bulardın` ha`mmesin, olardag`ı ratsionallıq da`nenin` barlıg`ın esapqa alıw menen birge marksizm formatsiyalıq podxodtı a`bden tıs ulg`aytıp jibergenlikten ol teoriyada da, praktikada da biraz zıyan berdi. Materialistlik monizm klasslıq podxod penen ushlasıp, integratsiyalawshı ku`shlerden go`re dezintegratsiyalaytug`ın ku`shler basım bolıp ketti. Demek, tsivilizatsiyalıq podxod artta qalıp qoydı degen so`z.
Bu`ginliginde, biyg`a`rezlik tusında bul kemshilikten juwmaqlar shıg`arılıp, teoriya ha`m praktika jer ju`zilik tsivilizatsiyag`a enisiwge bag`darlang`an.
Tag`ı da qaytalaymız, aadmzat ja`miyeti individlerdin` a`ytewir mexanikalıq jıyındısı emes, al sotsiallıq sistema ha`m onın` tiykarında materiallıq iygiliklerdi o`ndiriw bar. Usı sistemanın` tiykarında ha`r tu`rli birlikler ha`m toparlar- ruwlar, qa`wimler, milletler, sem`yalar, ja`miyetlik o`ndiristin` ha`r qıylı sferalarındag`ı kollektivler h.t.b. bar.
Degen menen bul komponentlerdin` sanı ja`miyettin` rawajlanıw basqıshlarına sa`ykes o`zgeriste boladı. Ma`selen, alg`ashqı obshinalıq ja`miyette klasslıq g`ana emes turg`ınlıq (poselencheskaya) du`zilis bolmadı. Sebebi turg`ınlıq du`zilistin` payda bolıwı sawdanın` orayı- qala menen baylanıslı. Usı sebepli ja`miyettin` sotsiallıq du`zilisin tariyxıy qatnassız qarawg`a bolmaydı.
Ja`miyettin` sotsiallıq du`zilisi ondag`ı barlıq birliklerdin` o`z-ara baylanısları, ta`sirleri tiykarında alıng`an tutas jıyındısı. Bunı konkretlestiriw ma`nisinde mına sxemanı keltirsek boladı. 
Ja`miy ettin` etnikalıq du`zilisi o`z ishine ruw, qa`wim, xalıq, milletlerdi, demografiyalıq du`zilis xalıqtı (narodonaselenie), turg`ınlıq du`zilisi qalalıq, awıllıq, awıldın`, qalanın` ishkerisindegi h.t.b. du`zilisti, klasslıq struktura, klasslar ha`m klasslar aralıq qatnaslardı o`z ishine aladı.
Sonday-aq sotsiallıq toparlar (kastalar, qatlamlar) ha`m boladı. Ja`miyettin` ka`sibiy -bilim beretug`ın strukturası adamlardın` ka`sip ha`m bilim da`rejesin o`z ishine aladı.
Bekkemlew ushın sorawlar
1. Ja`miyet degenimiz ne
2. Bazis degenimiz ne
3. Nadstroyka degenimiz ne
4. O`ndiris usılı degenimiz ne
5. O`ndiris qatnasıqları  degenimiz ne
6. İdeal ja`miyet degende  neni tu`sinesiz
7. Ruwhıy o`ndiris degenimiz ne
8. Ja`miyetlik sananın`  qanday  formaların bilsiz
9.Globallıq  mashqala degende neni tu`sinesiz
10. Ha`zirgi ku`nde qanday globallıq  mashqlalar bar