5-mavzu: Bilish nazariyasi, yo‘nalishlari va asosiy muammolari


Download 22.63 Kb.
bet1/3
Sana30.01.2023
Hajmi22.63 Kb.
#1140627
  1   2   3
Bog'liq
2-3-topshiriq falsafa


5-mavzu: Bilish nazariyasi, yo‘nalishlari va asosiy muammolari.
2 - topshiriq. Tirik mavjudotlar va insonlar bilish jarayonlari haqida o‘z fikringizni bildiring.



Inson

Tirik mavjudotlar

1.

Bilish

Insonning o‘zini qurshagan dunyoga bo‘lgan munosabatlaridan biri - bilishdir. Inson o‘z hayoti davomida faqat tashqi dunyoni, yani tabiat va jamiyatnigina bilib qolmasdan, balki o‘zini, o‘zining ruhiy-manaviy dunyosini ham bilib boradi.




2.

Ong

Inson ongida psixikaning eng yuqori integratsiyalangan shakli mavjud. U insonning mehnat faoliyatidagi ijtimoiy-tarixiy sharoitlarni to'xtatib turdi, boshqalarni o'z ichiga olgan muloqotda shakllantirildi. Ongni boshqarish usullari odamlarning har qanday maqsadga erishish uchun foydalaniladigan strategiyasida. Ular aniqlangan narsalarning idrokini ko'rib chiqiladi, boshqa istakdak harakat qilish uchun harakat qiladi.

Psixik faoliyatning oliy shakli. U fakat insonga xos fenomendir.Shunday bo’lsada hayvonlarda ham ong mavjud hisoblanadi.Bunga misol tariasida aqilli bo’lgan jonzodlarni misol qilib kiritishim mumkin. O. tabiat taraqqiyoti mahsuli, materiyaning xossasidir, barcha materiyaning emas, balki oliy darajada tashkil topgan materiyaning , yaʼni inson miya-sining mahsulidir

3.

Sezgi

Tashqi qoʻzgʻovchilarning oʻziga xos xususiyatlariga qarab, barcha sezgi badan sezgisi (kuyish), koʻrish sezgisi, eshitish sezgisi, hid bilish sezgisi, taʼm bilish sezgisi va boshqa turlarga boʻlinadi. Sezgi fizik, fiziologik, psixologik jarayonlarda paydo boʻladi. Fizik jarayonda har qanday narsa va hodisalar sezgi aʼzolariga taʼsir etib, tegishli sezuvchi nervning chekka uchlarini qoʻzgʻaydi.

jonzodlarning sezgilari ham katta farq bo’lmay inson sezgilariga o’xshash holda bo’ladi. Sezgi aʼzolari miya katta yarim sharlari faoliyati bilan bogʻliq. Insonda voqelikni bilishda koʻrish Sezgisi yetakchi oʻrinni egallaydi. sezglarni qayerda joylashganligiga qarab 3 ga ajratish mumkin: 1) ekstroretseptorlar — bular organizm sirtida boʻladi, ularga koʻrish, eshitish, hid bilish, taʼm bilish, tuyish S.lari kiradi; 2) interoretseptorlar — tanamiz ichidagi Sezgilar, bularga ichak, jigar, oʻpkadagi Sezgilar kiradi; 3) propriretseptorlar — muskul, pay, boylamlarda boʻladi.


Download 22.63 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling