5-мавзу: Қишлоқ ХЎжалигида ижтимоий-иқтисодий жараёнларни прогнозлашда эконометрик оделлардан фойдаланиш

2-расм. Чизиқли бўлмаган параболик регрессия тенгламаси
ва унинг ишончлилик коэффициенти

Microsoft Exсel дастурида автома-тик равишда тайёранган 2-расм маълумотларидан ҳам 2-усул натижа-лари тўғри ишлаб чиқилганлигини кўришимиз мумкин.

Microsoft Exсel дастурида автома-тик равишда тайёранган 2-расм маълумотларидан ҳам 2-усул натижа-лари тўғри ишлаб чиқилганлигини кўришимиз мумкин.

Тренд моделлари асосида ҳар бир кўрсаткич бўйича олинган прогнозлар барқарор иқтисодий ўсиш тенденция-ларини кўрсатиш билан бирга, ушбу соҳадаги ўзаро боғлиқлик қонуният-ларини ҳам изоҳлашга асос яратиб беради:

Топилган миқдорлардан кўриниб туриб-дики, 2-усул 1-усулдагидан 1612,5629 млн. сўм кўп тушумни прогноз қилмоқда. Бундан ташқари, 2-усулдаги миқдорни прогноз қилиш деярли 100 фоизлик ишончлироқ коэффициентни бермоқда.

Топилган миқдорлардан кўриниб туриб-дики, 2-усул 1-усулдагидан 1612,5629 млн. сўм кўп тушумни прогноз қилмоқда. Бундан ташқари, 2-усулдаги миқдорни прогноз қилиш деярли 100 фоизлик ишончлироқ коэффициентни бермоқда.

Биринчи ва иккинчи расмларда ҳосил қилинган тенгламалар графикларини солиштирадиган бўлсак, иккинчи расмдаги график биринчи жадвалда берилган миқдорларга мос қийматларнинг кўпроқ қисмини ўзида мужассам-лаштирган.

Демак, 2-усул бўйича ҳисоблаб топилган миқдорни 2020 йилда прогноз қилиш мақсадга мувофиқ бўлар экан.

Демак, 2-усул бўйича ҳисоблаб топилган миқдорни 2020 йилда прогноз қилиш мақсадга мувофиқ бўлар экан.

Юқорида келтириб ўтилган статистик таҳлилларимиз ҳамда мулоҳазаларимиздан келиб чиқиб қуйидаги таклиф ва тавсияларни ишлаб чиқиш мумкин:

1. Солиқ тушумларини прогноз қилишда, барча Давлат солиқ инспек-циялари фаолиятида иқтисодий таҳлил ва корреляцион-регрессион таҳлил модел-ларини қўллаш лозим;

1. Солиқ тушумларини прогноз қилишда, барча Давлат солиқ инспек-циялари фаолиятида иқтисодий таҳлил ва корреляцион-регрессион таҳлил модел-ларини қўллаш лозим;