Mavzuni mustahkamlash uchun savollar:
Lotin grafikasiga asoslangan o‘zbek alifbosi qachon qabul qilindi?
Lotin grafikasiga asoslangan o‘zbek yozuvining imlo qoidalari qachon tasdiqlandi?
Asos va qo‘shimchalar imlosida nimalarga e’tibor qaratilgan?
Qo‘shib va ajratib yozish imlosi haqida ma’lumot bering.
Bo‘g‘in ko‘chirish imlosida nimalarga e’tibor qaratilgan?
Chiziqcha bilan yozish qoidalarida nimalarga e’tibor qaratilgan?
Bosh harflar imlosi haqida ma’lumot bering.
Glossariy:
Fonematik prinsip (phonemic spelling principle, фонематический принцип правописания) – harflarning (yoki grafemalarning) so‘z tarkibidagi fonemalarga moslab tanlanishidir.
Differensiatsiya prinsipi (differentiates, дифференцирующий) Bu prinsip asosida tuzilgan imlo qoidalariga ko‘ra shakli bir xil bo‘lgan (omonim) yoki bir-biriga yaqin bo‘lgan (paronim) so‘zlar yozuvda diakritik belgilarni ishlatish orqali farqlanadi:
Morfologik prinsip (the morphological principle, морфологический принцип) – so‘zlarni qanday talaffuz etilishidan qat’i nazar asliga ko‘ra, qoidaga binoan yozish tamoyilidir.
Orfografiya (spelling, орфогра́фия) so‘zi yunon (grek) tilidan olingan bo‘lib, “to‘g‘ri yozish” degan ma’noni anglatadi.
Tarixiy-an’anaviy prinsip (traditional, традиционный) – so‘zlarni yoki so‘z shakllarini qadimdan odat bo‘lib qolgan shaklda yoki an’anaga mos shaklda yozish qoidasidir.
A d a b i y o t l a r :
1. Jamolxonov H., Sapayev Q. Imlo muammolari. – Toshkent, 2008.
2. Rahmatullayev Sh O‘zbek tilining yangi alifbosi va imlosi. – Toshkent, 1999.
3. Eltazarov J. O‘zbekistonda 20-asrda amalga oshirilgan yozuv va imlo islohotlari tarixidan (sotsiolingvistik tahlil). – Toshkent, 2006.
4. O‘zbek tilining asosiy imlo qoidalari. – Toshkent, 1995.
5. Ahmedova N. O‘zbek orfografiyasi va punktuatsiyasi asoslari. – Toshkent, 2016.
6. http:/www. ziyonet.uz.Ta’lim portali
7. http:/www.pedagog.uz/ Pedagogika muassasalari portali.
Do'stlaringiz bilan baham: |
