5-Mavzu: Shaxsning faolligi va ijtimoiy xulq motivasiyasi


Download 0.51 Mb.
Pdf ko'rish
Sana23.04.2023
Hajmi0.51 Mb.
#1387113
Bog'liq
5-AMALIY



5-Mavzu: Shaxsning faolligi va ijtimoiy xulq motivasiyasi
1. Shaxs va uning faolligi. 
2. Faoliyatning turlari. Jismoniy va aqliy harakatlar. 
3. Ijtimoiy xulq motivlari va shaxs motivasiyasi. 
4. Motivlarning turlari 
T a ya n ch s o' z va i b o r a l a r : 
Faoliyat, o'yin, mehnat, o'qish, ta'lim, motiv, motivasiya, harakat, hatti- harakat. 
Malaka, odat, salbiy odatlar, ijobiy odatlar, harakatning avtomatlashuvi, 
faoliyat

shaxs. 
Mashg’ulotni o’tkazish joyi : auditoriya
Mashg’ulotning jihozlanishi : tarqatma materiallar, texnik vositalar
Mashg’ulotning davomiyligi : 2 soat
Mashg’ulotning maqsadi : 
Talabalarda kasbiy psixologiya fanining yangi davrga xos yondashuvlari, boshqa 
fanlar bilan aloqasi, psixologik tarmoqlar klassifikatsiyasi haqida nazariy bilimlarni 
berish, psixologiyaning asosiy metodlaridan foydalanish va qo’llash bo’yicha 
amaliy ko’nikmalarni shakllantirish 
Моtivasiya: Psixologiyaning alohida tarmoqlarini differensiatsiya qilish eng avvalo 
ishlab chiqarishdagi inson faoliyati kechadigan sohalar va ularning vazifalaridan 
kelib chiqadi. Hozirgi davrga kelib psixologiyani inson shaxsi haqidagi eng muhim 
fanlardan 
biri 
sifatidagi 
ahamiyatini 
hamma 
tan 
olmoqda.
Fanlararo va fan ichida bog’liqlik : Individuallik temperament va xarakter 
xususiyatlarda, odatlarda, ustun darajadagi qiziqishlarda, bilish jarayonlariga oid 
fazilatlar (idrok, xotira, tafakkur, tasavvur) da qobiliyatlarda, faoliyatning shaxsga 
xos uslubda va xokazolarda namoyon bo’ladi. Zikr etilgan psixologik 
xususiyatlarning bir xildagi birikmasini o’zida mujassamlashtirilgan odam yo’q-
inson shaxsi o’z individualligi jixatidan betakrordir.
Mashg’ulotmazmuni: 
Nazariy qism 
Jonli mavjudotni muayyan tarzda va muayyan yo’nalishda xarakat kilishga 
undaydigan extiyojlar uning faolligi manbai bulib xisoblanadi. Extiyoj-jonli 
mavjudotning xayot kechirishning konkret shart-sharoitlariga uning karamligini 
ifoda etuvchi va bu shart-sharoitlarga nisbatan uning faolligini vujudga keltiruvchi 
xolatidir. 


Kishining faolligi extiyojlarning kondirilishi jarayonida namoyon buladi. 
Xuddi shu urinda odamning faolligi shakllari bilan xayvonning xatti-xarakatlari 
faolligi urtasidagi tafovutlar ayon buladi. Xayvon uz extiyojlarining ob'yekti bulishi 
xamda unda ularni egallab olish uchun faol intilishga da'vat etishi extimoli borligini 
uzining tabiiy tuzilishiga (tanasining va a'zolarining tuziligiga, instinktlarining 
boyligiga) kur bamisoli oldindan bilishi tufayli faollik bilan xarakat kiladi. 
Xayvonlar extiyojini kondirilishi jarayoni ularning muxitga yaxshirok moslashuvini 
ta'minlaydi. Masalan, kunduz xatti-xarakatining tugma ravishda xosil bulgan 
programmasi uning kuruvchilik extiyojlarini qamrab qolmasdan, balki bu 
extiyojlarni kondirish ob'yektlari: tug’on ko’riladigan daraxtlarning navlari
daraxtlarning suvga yaqinligi, "o’rmon kesish" usullari (kunduzlar daraxtning shoxi 
aynan suvga tushishini mo’ljallab, uning suvga qarshi tomonini kemiradi) va 
xokazolar xam aks etgan bo’ladi. 
Shunday qilib, xayvonning extiyojlarida uning faolligi omili sifatida tabiatdan 
olingan buyum bevosita ishtirok etadi. 
Odamning faolligi va faollikning manbai bo’lgan insoniy extiyojlar tamomila 
boshqacha manzara kasb etadi. Kishining extiyoji uni tarbiyalash jarayonida, ya'ni 
kishilik madaniyati olami bilan yaqinlashtirish jarayonida shakllanadi. Tabiatdan 
olinadigan buyum shunchaki oddiy o’lja, ya'ni fakat biologik ma'noga ega ovqat 
tarzidagi buyum bo’lmay qoladi. Odam qurollar yordamida buyumni tarixiy 
taraqqiyot maxsuli xisoblanmish xususiy extiyojlariga moslashtirilgan xolda tubdan 
o’zgartirishga qodirdir. Shuning uchun xam kishining o’z extiyojlarini qondirish 
jarayoni ijtimoiy taraqqiyot bilan belgilanadigan faoliyat shaklini egallashning faol, 
muayyan maqsadga yo’naltirilgan jarayoni sifatida aloxida ajralib turadi.
 
 
Aqliy harakatlarning ko’rinishlari
Faoliyatning klassik turlari chizmasi  
 
 


 


 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


 
Nazorat savollari
1. Motiv haqida tushuncha.
2. Fаoliyat vа fаollik hаqidа tushunchа.
3. Fаoliyatni o’zlаshtirish.
4. Faoliyatning inson psixik taraqqiyotiga ta'siri.
5. Faoliyat turlari haqida.
6. Malakaning tuzilishi.
7. Faoliyat o’zlashtirilishi va mashqlar.
8. Malakalarning o’zaro ta'siri.
9. Faoliyatning shakllanishi.

Download 0.51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling