5-sinf b o t a n I k a

Guliston davlat pedagogika instituti
Biologiya yo’nalishi talabalari uchun
1-amaliy mashg’uloti rejasi

Sana:
MAVZU: GULLI O'SIMLIKLAR BILAN TANISHISH

1. 
   laboratoriya mashg'uloti: Gulli o'simliklarning organlari bilan tanishish,
   

Maqsad: Gulli o'simliklarning vegitativ (ildiz, poya, barg) va generative (gul, urug' va meva) organlarining tuzilishi, joylashishi va ularning o'ziga xos vazifalari bilan tushuntirish.
Jihozlar: o'quv-laboratonya mikroskopi, lupa, preparoval to'plam (pinset, skalpel, nina), filtr qog'ozi, gerbariy va tirik o'simliklar namunalari.

Ishni bajarish tartibi:

1. 
   O'simliklarning vegitativ organlari: ildiz, poya, barglar aniqlanadi va o'rganiladi.
   
2. 
   O'simliklarning generative organlari: gul, urug' va mevasi aniqlanadi va o'rganiladi.
   
3. 
   Gulning tuzilishi kuzatiladi.
   
4. 
   Urug'ning tuzilishi o'rganiladi.
   
5. 
   Mevaning tuzilishi o'rganiladi.
   
6. 
   Jadvallarni to'ldirish:
   

Gulli o'simliklarning solishtirma tavsifi.
Jadval-1

O'simlik nomlari	Hayot shakli	O‘simlik organlari

Mashg'ulot natijalari va yakuniy xulosa.
Sana:
MAVZU: KATTALASHTIRIB KO'RSATADIGAN
ASBOBLAR

2. 
   laboratoriya mashg'uloti: Mikroskopning tuzilishi bilan tanishish.
   

Maqsad: Mikroskopning tuzilishi va uning qismlari bilan tanishtirish, har bir qismning vazifalari hamda ishlatish qoidalari bilan tanishtirish.
Jihozlar: o'quv-laboratoriya mikroskopi, mikroskopning CD moslamasi, lupa va doimiy mikropreparatlar to'plami, buyum va qoplog'ich oynalari.
Ishni bajarish tartibi:

1. 
   Mikroskopning tuziJishi bilan tanishtiriladi.
   
2. 
   Mikroskopning umumiy kattalashtirgich ko'rsatish darajasini hisoblash usullarini o'rgatish.
   
3. 
   O'quvchilar darsda o'rganilgan va keltirilgan asosiy ma'lumotlar asosida amaliy mashq qilib ko'radilar.
   

OPTIK QISMI Obyektiv:

• 
  tubusning pastki qismida joylashgan;
  
• 
  metall gardishdagi olingan bir nechta linzadan iborat;
  
• 
  obyektivlar revolverda j oylashgan;
  
• 
  obyektivlar: quruq, suvli (ish jarayonida preparatga distillangan suvdan tomiziladi), immersion (immersion moy ishlatiladi)
  

Okulyar:

• 
  tubusning yuqori qismida joylashgan;
  
• 
  o'zaro gilza bilan biriktirilgan ikkita linzadan tashqil topgan.
  

YORITUVCHI QISMI Ko'zgu:

• 
  buyum stolchasida joylashgan,
  
• 
  ko'zguning ichkariga egilgan tomoni kuchsiz yorug'likda qo'llaniladi,
  
• 
  ko'zguning yassi tomoni tekis taralayotgan yorug'likda ishlatiladi,
  
• 
  obyektivdagi kondensor orqali yorugiikni qaytaradi va yo'naltiradi
  

Kondensator:

• 
  bir nechta linzalar tizilmasi,
  
• 
  ko'zgudan qaytgan yorug'lik o'rganilayotgan obyektda to'planadi.
  

MEXANIK QISMI - Mikroskopning barcha qismlarini birlashtiradi va uning asosiy tayanchi
hisoblanadi.
Tubus:

• 
  quvur shaklida, uning yuqori qismiga okulyar o'rnatilagan;
  
• 
  pastki qismida o'z o'qi atrofida aylanadigan revolver - plastinka joylashgan bo'lib, unda obyektivlarni o'rnatish darchalari mavjud.
  

Shrativ:

• 
  tubus va mikroskop asosi buyum stolchasini birlashtiradi;
  
• 
  katta (makrovint) burama, dastlab fokus masofani o'rnatish uchun xizmat qiladi);
  
• 
  kichik (mikrovint) burama makrovintdan so'ng ishlatiladi va uning yordamida fokus masofasi aniq o'rnatiladi.