51. Proyektsiya nima? Qanday qilib proyektsiyalar aniqlanadi?

51. Proyektsiya nima? Qanday qilib proyektsiyalar aniqlanadi?
Proyeksiya – bu sferik sirtni tekislikka aylantirish uchun ishlatiladigan matematik formulalar to'plamidir. Aniqroq qilib aytganda, proyeksiya – bu xaritaning matematik parametrlarini o'z ichiga olgan tenglama yoki tenglamalar to'plamidir. Parametrlarning aniq soni va tabiati proektsiyaning turiga bog'liq. Proyeksiya – bu yer yuzasining egriligi natijasida yuzaga keladigan xarita buzilishlarini kamaytirish usulidir, ya’ni proyeksiya xaritani tekislikda ikki o'lchovda ko'rsatishning kamchiliklarini qoplaydi.
Proyeksiya amalga oshiriladigan sirt turiga ko'ra, proyeksiyalar quyidagilarga bo'linadi:

1. 
   Konussimon (sferoidni konusning yuzasiga proyeksiya qilish)
   
2. 
   Silindrsimon (sferoidni silindrsimon sirtga proyeksiya qilish)
   
3. 
   Azimutal (sferoidning sferoidning tangens tekisligiga proyeksiyasi)
   

Xaritani loyihalashdan so'ng xarita mazmuniga kiritilgan buzilishlarning tabiatiga ko'ra, proyeksiyalar teng maydonlarga (maydonlarning buzilishlari yo'q), teng burchaklarga (burchaklarning buzilishlari yo'q va shuning uchun ob'ektlarning shakli), teng masofada (uzunliklarning buzilishlari yo'q - masofalar ma'lum yo'nalishlarda o'zgarishsiz qoladi). Bir vaqtning o'zida ikki yoki uchta ko'rsatkich (burchaklar, uzunliklar, maydonlar) bilan buzilishlar minimallashtiriladigan prognozlar ham mavjud. Barcha yo'nalishlarda uzunliklar shkalasi saqlanib qoladigan prognozlar yo'q.
Ma'lumotlarning proyeksiyasi maxsus faylga (prj kengaytmasi bilan) yoziladi, unda koordinatalar tizimi, proyeksiya, o'lchov birliklari va ma'lumotlarning fazoviy havolasi uchun muhim bo'lgan boshqa ma'lumotlar ko'rsatiladi. Ushbu faylsiz ma'lumotlar proektsiyasini aniqlash qiyin bo'lishi mumkin. Bu fayl GISga ma'lumotlarning fazoviy ma'lumotnomasini aniqlashga va agar GISga bunday buyruq berilgan bo'lsa, uni boshqa proyeksiyaga tarjima qilishga yordam beradi.