6- amaliy mashg‘ulot mavzu: Beton namunalarining siqilish mustahkamligini aniqlash Beton namunalarni sinashga tayyorlash va ularni saklash Asbob va uskunalar

Beton qorishmasini zichlash jarayoni
Tablitsa1

Na'muna ulchami, sm.	Qatlam balandligi, sm	Zichlash chuqurligi ko‘pi bilan sm,	Qatlam soni	Zichlash soni
10x10x10 15x15x15 20x20x20 30x30x30	7 10 15 20	7 10 15 20	2 2 2 3	12 25 50 75

Beton namunalarni sinashga tayyorlash va ularni saklash


Asbob va uskunalar: 10x10x10 sm li beton namunasi, chizg‘ich, gidravlik press.
Ishlash tartibi: Beton namunalarini sinash va markasini belgilashda 10x10x10 sm li namunalardanfoydalaniladi. Sinaladigan namunalar to‘g‘ri geometrik shaklda bo‘lishi kerak. Namunani sinashdan oldin uning kuch tushadigan yuzasining tomonlari ikki martadan o‘lchanadi va ko‘ndalang kesim yuzasi (S) 0,1 sm² aniqlikkacha hisoblanadi. Siqilishga sinaladigan namunaga tushadigan kuch qolipdagi qorishmaning joylanish yuzasiga parallel bo‘lishi kerak. Beton namuna press plitkasining markaziga o‘rnatiladi va sekundiga 0,2-0,3 tezlikda namuna yorilguncha kuch beriladi.

№	Namunani ulchamlari, sm		Kesim yuzasi, sm^2		Buzuvchi kuch, kgs		Sikilishga mustaxkamlik chegarasi , kgs/sm^2
	Eni	Kalinligi
1	15	15		225		45000		200
2	15	15		225		44500		198
3	15	15		225		45450		202

Olingan natijalarni formula orqali xisoblash
Keramzibetonning o‘rtacha zichligini aniqlash formulasi:
= 3100-550/5000=2550/5000=0,51
= 3050-550/5000=2500/5000=0,50
= 3150-550/5000=2600/5000=0,52

bu yerda m - betonni idish bilan massasi:

m₁- idishni massasi
V – idishning hajmi, 5000 sm³ ga teng.kg/.

Uchta beton namunasining sinash natijasida olingan natijalarning o‘rtacha arifmetik qiymati betonning siqilishga mustaxkamlik chegarasini ifodalaydi va u quyidagi formula orqali hisoblab topiladi, olingan natijalar jadvalga yozib boriladi.

, MPa. = 45000/225=200 kg/sm2
, MPa. = 44500/225=198 kg/sm2
, MPa. = 45450/225=202 kg/
Oddiy beton namunalarini nam sharoitda 28 kungacha saqlashning iloji bo‘lmasa, ularni 3 yoki 7 kun namlikda saqlab, so‘ngra sinash ham mumkin. U holda betonning siqilishga (egilish)dagi mustahkamlik chegarasi quyidagi formula orqali hisoblanadi:

Olingan natija koeffitsient «k». ga ko‘paytirish yo‘li bilan 150x150x150 mm.li standart na'muna mustaxkamligiga keltiriladi.


Koeffitsienta «K»

Na'muna ulchami, mm.	koeffiitsent «K»
100x100x100 150x150x150 200x200x200 300x300x300	0,9 1,0 1,05 1,10