6- лаборатория иши майдоний транзисторда ясалган барқарор ток генераторини тадқиқ этиш

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA`LIM VARIZLIGIGA QARASHLI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNVERSITETI


LABORATORIYA ISHI


Bajardi: Jumayev Akobir
Tekshirdi: Теshaboyev Х
TOSHKENT 2020.
6- ЛАБОРАТОРИЯ ИШИ
Майдоний транзисторда ясалган барқарор ток генераторини тадқиқ этиш


Ишдан мақсад: Майдоний транзисторда ясалган икки транзисторли ва уч транзисторли ток кўзгусининг ишлашини тадқиқ этиш, NI Multisim датурий муҳитида симуляциялашни ўрганиш.


Назарий маълумотлар
Ушбу турдаги яримўтказгичларнинг параметрлари сезиларли даражада кенг тарқалишига сабабли майдоний транзисторда ясалган ток манбалари асосан анолог интеграл микросхемаларни ишлаб чиқаришда қўлланилади. Бундан ташқари, схемотехникада МДЯ (МОS metal-oxide-semiconductor) структурали майдоний транзисторлардан фойдаланилганда биполяр транзисторли ток кўзгусидан деярли фарқ қилмайди.
Майдоний транзисторда ясалган ток манбалари ток хисоб-китобларини амалга ошириш учун берилган дастлабки маълумотлар: Iу - бошқарувчи ток, ЕП – кучланиш манбаси ва Uзи затвор чегара кучланиши.
Uзи (VGS(th) (Gate Threshold Voltage)) – транзистор очиладиган чегара кучланиш. Бу кучланиш, ўтказувчилар ўртасида канал ҳосил қиладиган кучланиш ҳисобланади ва у сток ва исток ўртасида ток ўтишини таъминлайди. Агар затвор ва исток кучланиши Uзи ни VGS(th) қийматигача пасайтириб борсак транзистор ёпилиб қолади яъни ток ўтмайди.
Ушбу лаборатория машғулотида 2N6660 моделдаги майдоний транзистордан фойдаланамиз. Ҳар бир транзисторнинг параметрлари ва характеристикалари унинг паспортида келтирилган бўлади. Ушбу параметрлар асосида амалиётда қурилма вазифасига қараб транзисторлар танлаб олинади. 2N6660 моделдаги транзистор характеристикалари ва параметрлар қуйидаги 6.1-расмда келтирилган.