6-Амалий машғулот. Мавзу: Саноат намуналари ва нмуналарини муҳофаза қилиш

• 6-Амалий машғулот.
• Мавзу: Саноат намуналари ва нмуналарини муҳофаза қилиш
• §1. Саноат намуналари деб тан олинадиган объектлар
• §2. Саноат намунасининг патентга лаёқатлилик шартлари
• §3. Саноат намуналарини тасвифловчи белгилар
• §4. Саноат намунасига патент олиш учун талабнома таркиби
• ва патентлаш тартиби

• §1. Саноат намуналари деб тан олинадиган объектлар

• Cаноат намуналарига қандайдир бир объект ташқи кўринишининг бадиий–конструктор-лик (дизайн) ечими киради.

• ҳажмий (моделлар)

• ясси (расмлар)

• уларнинг аралаш кўриниши

• Ҳажмий саноат намуналари асосида ҳажмий–фазовий шакл ётади

• Ясси саноат намуналари элементларининг чизиқий–график нисбати билан тавсифланади ва деярли ҳажмга эга бўлмайди

• §2. Саноат намунасининг патентга лаёқатлилик шартлари

• Ўзбекистонда саноат намунасининг янгилиги, ўзига хослиги ва саноатда қўлланилиши унинг патентга лаёқатлилик шартлари ҳисобланади.

• Агар саноат намунанинг эстетик ва эргономик хусусиятларини унинг устуворлик санасидан олдин жаҳондаги ахборот манбалари орқали барчага маълум бўлмаган бўлса янги деб тан олинади

• Саноат намунанинг эстетик хусусиятлари ижодий характерга эга бўлса у ўзига хос деб тан олинади

• Саноат намунаси кўп карра қайта ишлаб чиқариш имкониятини берадиган бўлса саноатда қўлланиладиган деб тан олинади

• §3. Саноат намуналарини тасвифловчи белгилар

• Саноат намунасининг моҳияти ва уни ҳуқуқий муҳофазалаш ҳажми нима билан ифодаланади?

• Саноат намунасининг муҳим белгилари мажмуи билан ифодаланади

• бу белгилар намуна фотосуратларида акс эттирилади ва буюмнинг ташқи кўриниши ва ўзига хос хусусиятларини белгилаб беради

• Тасвирий ахборотни сўзлар билан тушунтириш лозим

• Буюмнинг ўзига хос, эстетик жиҳатдан кўркам ва эргономик ташқи кўриниши истеъмолчиларнинг товарга эҳтиёжини белгиловчи бош омиллардан биридир

• Мураккаб композицияли, асоси кенг ҳажмий–фазовий тузилишга эга бўлган буюмлар қуйидаги белгилар билан тавсифланади:
• - композиция элементларининг мавжудлиги;
• - элементларнинг ўзаро жойлашиши;
• - композиция элементларининг шакли.

• Саноат намунага РФ патенти
• № 80782
• «Галла комбайни»

• Якка блокли композицияга эга буюмлар (масалан, телевизор, радиоприемник, шчит приборлари, қутичалар),
• қуйидаги белгилар билан тавсифланади:
• - композиция элементларининг таркиби ва
• тақсимланиши;
• буюмларнинг, одатда, фронтал юзасида бўладиган бу элементларнинг пластик, график, рангли ва фактура ечимлари.

• Саноат намунага РФ патенти №64812
• мебель секцияси блоклари бадиий–конструкторлик ечимлари

• Саноат намунага РФ патенти №81237 «Холодильник»

• 3. Ясси композицияга эга бўлган буюмлар қуйидаги белгилар билан тавсифланади:
• - нақш элементларининг чизиқий-график нисбати;
• - коллористик ечими;
• - мато ипларининг тўқилиши.

• 4. Пойафзалларни тавсифлаш учун қуйидаги белгилардан фойдаланилади:
• - шакл ҳосил қилувчи элементлар, қолип,
• яъни пойафзалнинг усти ва таги;
• - бу элементларнинг шакли;
• - уларнинг ўзаро жойлашиши;
• - материали;
• - безак деталлари;
• - фурнитураси;
• - ранги.

• Буюмлар тўпламларининг бадиий-конструкторлик ечимлари
• Саноат намунага РФ
• № 53062 «Ошхона мебели тўплами»

• 5. Буюмлар тупламини тавсифлаш учун фойдаланиладиган белгилардан ташқари, қуйидагиларни акс эттирувчи белгилардан фойдаланилади:
• - тўпламнинг турли қисмлари ўзаро алоқасининг характери;
• - элементларнинг ўзаро бир–бирига алоқадорлиги;
• - умуман тўпламнинг мутаносиб тузилиши.

• Саноат намунага РФ патенти № 60492 Қутича «Ов»

• 6. Ташқи кўриниши икки ҳолатда: ёпиқ ва очиқ буюмларни тавсифлашда буюмнинг ҳам ташқи, ҳам ички ҳажмини ифодаловчи элементлар бундай белгилар бўлиши мумкин.

• Саноат намунага РФ патенти
• № 81255 Пивонинг этикеткаси

• 7. Чоп этилган махсулотларнинг бадиий-конструкторлик ечимлари: этикетка, ёрлик, жилдлар.

• Саноат намунага РФ патенти
• № 64436 Дарслик муковаси
• (саккизта вариант)

• Қонун билан саноат намунаси деб тан олинмайдиган объектлар

• нашриёт–босма маҳсулотлар

• меъморчилик объектлари (кичик меъморчилик шакл­ларидан ташқари),

• саноат, гидротехника ва бошқа кўчмас иншоотлар;

• суюқ, газсимон, сочилувчан объектлар

• жамият манфаат-лари, инсонпарвар-лик ва ахлоқ тамойилларига зид ечимлар

• буюмларнинг
• фақат техник вазифаларидан келиб чиқадиган ечимлар

•