6-ma’ruza. Parallel ulangan murakkab quvurlarni hisoblash

6-ma’ruza. Parallel ulangan murakkab quvurlarni hisoblash

Uzun o’tkazgich quvurlarning parallel o’lchanishda, M va N nuqtalar oralig’da bir necha quvurlar o’tadi (5.3-rasm).

Q sarf, quvurlar uzunliklari, diametirlari va materiali berilgan.
Quvurlar qarshiligini to’liq yengishga sarflanadigan quvurlarning boshi va oxiridagi pyezometrik naporlarning farqi H naporni tashkil etadi. Har qaysi uchastka quvurida harakat bir xil napor ostida sodir bo’ladi. Lekin uchastka uzunliklari har xil bo’lgani uchun, har qaysi uchastkada gidravlik nishablik har xil

bo’ladi. Bunda i - quvur uchastkasining raqami.

5.3-rasm. Paralel ulangan quvurlar sxemasi

Istalgan uchastka bo’yicha o’tadigan sarf
(5.14)
yoki
(5.15)
bo’ladi.
Q ning (5.14) va (5.15) ko’rinishdagi hamma n uchastkalar uchun n tenglamalarga ega bo’lamiz.
Alohida uchastkalar sarfvlarining yig’ndisi umumiy sarfga teng bo’lishi, ya’ni parallel ulangan quvurlar sistemasining M nuqtasiga keladigan va shu sestemaning N nuqtasidan chiqib ketadigan sarflar teng bo’lishi kerak:
Q +Q +Q +…+Q_n= . (5.16)
Shunday qiligb, n+1 tenglamalarga, ya’ni n ta (5.14) va birta (5.16) ko’rinishdagi tenglamalarga ega bo’lamiz.
Natijada har qaysi parallel ulangan quvurlardagi sarf va quvur H haporlarni aniqlashimiz mumkin.
(5.14) va (5.16) lardan
(5.17)
yoki
. (5.18)
Alohida uchastkalar o’rtasidagi sarflar taqsimlanishi oldindan ma’lum bo’lmasin. Bunga ko`ra uchastkalardagi vaqtincha noma’lum hamma sarflar qaysidir bir, masalan, Q orqali iforalanadi. Unda (5.14) dan foydalanib,
(5.19)
yoki
(5.20)
ifodani hosil qilamiz.
(5.20) ni (5.16) ga qo’yib, Q₁ sarfni, keyin esa qolgan sarfni topamiz.
Hisoblarda, avval hamma uchastkalar kvadrat oblast qarshiligidan iborat deb qaraladi, ya’ni Q₁=Q₂=1, K=K_{kv .} Bunga ko’ra H va hamma Q_i aniqlanadi, keyin hamma uchastkalarning o’rtacha tezligi topiladi va qarshilik oblasti aniqlashtiriladi ( _i va _ikv solishtirib). Agar zarur bo’lsa o’zgarishlar kiritib, quvurlardagi katta napor H va sarf Q aniqlanadi.