6-Мавзу: Фрикцион узатмалар. Вариаторлар. Уларнинг хисоби

(7)

Integrallashda u ning 0 dan h gacha o‘zgarishini hisobga olib, quyidagi tenglamaga ega bo‘lamiz:
(8)

To‘g‘ri to‘rtburchakning asosiga parallel holda markazdan o‘tuvchi x0 o‘qiga nisbatan inersiya momenti quyidagi formula orqali aniqlanadi:

• To‘g‘ri to‘rtburchakning asosiga parallel holda markazdan o‘tuvchi x0 o‘qiga nisbatan inersiya momenti quyidagi formula orqali aniqlanadi:

2. Asosi b ga balandligi h ga teng uchburchakning asosidan o‘tuvchi o‘qqa nisbatan inersiya momentini quyidagicha hisoblaymiz. (3-shakl). Uchburchakning asosidan u masofada bo‘lgan biror elementar yuzachani ajratamiz. Bu yuzacha to‘g‘ri turtburchak deb qaralsa, uning balandligi dy bo‘lib, asosi a ni uchburchaklarning o‘xshashlik sharti bilan topamiz. Inersiya momentining ta’rifiga muvofiq:

3-shakl 2-shakl

• 3-shakl 2-shakl

4 .O‘qlar parallel ko‘chirilganda inersiya momentlarini o‘zgarishi.

• Tekis shaklning markaziy o‘qlari x va u ga nisbatan inersiya momentlari va markazdan qochuvchi inersiya momenta ma’lum bo‘lsin(4-Shakl. x va u o‘qlariga parallel va ulardan a va b masofada bo‘lgan va o‘qlarini o‘tkazib, bu o‘qlarga nisbatan shaklning inersiya momentlari va ni aniqlaymiz. Tekis shaklning biror dA elementning oldingi va yangi o‘qlariga nisbatan koordinatalari o‘zaro quyidagicha bog‘langan:
• Inersiya momentlarining ta’rifidan foydalanib, yangi va o‘qlariga nisbatan ularning ifodasini tuzamiz:

(9)

 

4-Shakl

4-Shakl

YUqoridagi formulalarga muvofiq va tekis shaklning x va u o‘qlariga nisbatan statik momentlaridir. Ammo x va u o‘qlar markaziy bo‘lgani uchun ular nolga tengdir va bo‘lib, u tekis shaklning butun yuzidir.

• YUqoridagi formulalarga muvofiq va tekis shaklning x va u o‘qlariga nisbatan statik momentlaridir. Ammo x va u o‘qlar markaziy bo‘lgani uchun ular nolga tengdir va bo‘lib, u tekis shaklning butun yuzidir.