6-mavzu. Ko’p omilli ekonometrik tahlil

5.4.8. Prognoz sifatini aniqlash
Dastlabki ma’lumotlar namunasini prognozlash sifatini baholash uchun ikki qismga-o’qitish (model) va nazoratga bo’linadi. O’qitish namunasi modelni qurish uchun ishlatiladi va nazorat namunasi prognozning sifatini nazorat nuqtalari uchun farqlar asosida baholash imkonini beradi
Tanlanmani nazorat qilish uchun o’rtacha kvadratik xatosi quyidagi formula asosida aniqlanadi:

bunda k – nazorat uchun tanlangan elementlar soni; y_i – nazorat qilinadigan y ning qiymati; yˆ_i – model bo’yicha hisoblangan qiymatlar.


4.4.9. O’rtacha aproksimatsiya xatosi
O’rtacha aproksimatsiya xatosi quyidagi formula bilan topiladi:
,(15)
Bu miqdor 8-10 dan kam bo’lgani uchun qurilgan model sifati yaxshi deb baholanadi.


Nazorat uchun savollar

1. 
   Iqtisodiy jarayonlarning ko’p omilli xususiyatlari va o’zgarish qonuniyatlari nimalarda namoyon bo’ladi?
   
2. 
   Ekonometrik model tuzish uchun omillarni tanlash uslubiyoti nimalardan iborat?
   
3. 
   Ko’p omillik korrelyasiya qachon qo’llaniladi?
   
4. 
   Ko’p omilli determinasiya koyeffisiyenti nimani ifodalaydi?
   
5. 
   Ko’p omilli ekonometrik (regression) modelni xususiyatlari nimalardan iborat?
   
6. 
   “Eng kichik kvadratlar” usuli yordamida ko’p omilli ekonometrik modelning koeffisiyentlarini qanday hisoblanadi?
   
7. 
   Ekonometrik model parametrlarini iqtisodiy tahlilini tushuntirib bering.
   
8. 
   Elastiklik koeffisiyentlarining iqtisodiy mohiyati nimalardan iborat va ular qanday hisoblanadi?