6-Mavzu: Tarmoq modeli tushunchasi. Tarmoq modeli osi, Protokol tushunchasi. Turli darajadagi protokollarning ishlash tamoyillari

Protokol tushunchasi
Ushbu ikkita tugunning o'zaro ta'siri tartibini har ikkala ishtirokchi tomonning tegishli darajadagi har bir juftligining o'zaro ta'siri uchun qoidalar to'plami sifatida tavsiflash mumkin. Bir xil darajadagi, lekin turli tugunlarda joylashgan tarmoq komponentlari o'rtasida almashinadigan xabarlar ketma-ketligi va formatini belgilovchi rasmiylashtirilgan qoidalar protokol deb ataladi.



6.4-rasm. Ikki tugunning o'zaro ta'siri
Tarmoqdagi tugunlarning o'zaro ta'sirini tashkil qilish uchun etarli bo'lgan ierarxik tarzda tashkil etilgan protokollar to'plamiga aloqa protokollari stekasi deyiladi.
Standart aloqa protokoli steklari
Kompyuter tarmoqlari sohasida standartlashtirishning eng muhim yo'nalishi aloqa protokollarini standartlashtirishdir. Hozirgi vaqtda tarmoqlar ko'p sonli aloqa protokoli steklaridan foydalanmoqda. Eng mashhur steklar: TCP/IP, IPX/SPX, NetBIOS/SMB, DECnet, SNA va OSI. Ushbu barcha steklar, quyi darajadagi SNA-dan tashqari - jismoniy va kanal - bir xil standartlashtirilgan Ethernet protokollari, Token Ring, FDDI va boshqalardan foydalanadi, bu sizga barcha tarmoqlarda bir xil uskunadan foydalanishga imkon beradi.
Ammo yuqori darajalarda barcha steklar o'z protokollariga muvofiq ishlaydi. Ushbu protokollar ko'pincha OSI modeli tomonidan tavsiya etilgan qatlamlarga mos kelmaydi. Xususan, seans va taqdimot qatlamining funksiyalari odatda amaliy qatlam bilan birlashtiriladi. Ushbu nomuvofiqlik OSI modeli allaqachon mavjud va amalda foydalanilgan steklarni umumlashtirish natijasida paydo bo'lganligi bilan bog'liq va aksincha emas.
OSI steki ( to'plami)
OSI modeli va OSI stekini aniq farqlash kerak. OSI modeli ochiq tizimlarning o'zaro ta'sirining kontseptual asosi bo'lsa-da, OSI stegi juda aniq protokol spetsifikatsiyalari to'plamidir. Boshqa protokol steklaridan farqli o'laroq, OSI stegi OSI modeliga to'liq mos keladi, u ushbu modelda belgilangan barcha yetti ta'sir qatlamlari uchun protokol spetsifikatsiyalarini o'z ichiga oladi.