6– тажриба иши рнт (дзт) туридаги тўйинувчан трансформаторли дифференциал ток релесини синаш
Download 1.68 Mb.
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Тўйинган ток трансформатори (ТТТ) дифферециал реленинг вазифаси ва тузилиши
- 6.1.Расм. Дифференциал ток реленинг схемаси
- Иш бажариш тартиби
|
6– ТАЖРИБА ИШИ РНТ (ДЗТ) туридаги тўйинувчан трансформаторли дифференциал ток релесини синаш Ишнинг мақсади Реленинг вазифаси ва тузилиши, унинг ишлаш принципи, асосий характеристикаларини текшириш усуллари ва ишлаш токини ўзгартириш йўллари билан танишиб чиқиш Тўйинган ток трансформатори (ТТТ) дифферециал реленинг вазифаси ва тузилиши РНТ-560 (ДЗТ) туридаги дифференциал реле трансформатор, генератор, катта қуввати моторларнинг дифференциал ҳимоя схемаларида ишлатилади. Ток трансформаторларнинг характеристикалари турлича бўлгани ва бошқа бир неча сабабларга кўра дифференциал ҳимоя занжирида нобаланс токлари оқиб ўтади. Улар ўзларининг максимал қийматига ташқи қисқа-туташувларда эришади. Бу режим токларида, демак нобаланс токларда ҳам, апериодик таркиб қатнашади. Куч трансформатори кучланишга уланганда ёки ташқи қисқа туташув ўчирилгандан сўнг ундаги кучланиш тикланганда пайдо бўладиган магнитланиш токининг сакрашида апериодик таркиб анча юқори бўлади, бунда магнитланиш токининг сакраши трансформаторнинг максимал токи қийматини 5-10 бараварга тенг, ўткинчи таркибининг сўниш вақти эса 2-3 сек бўлиши мумкин. Бундан ташқари, магнитланиш токи фақат кучланишга уланадиган чўлғамда ёки у тикланадиган чўлғамда оқади. Бу режимларда дифференциал ҳимоя нотўғри ишлаб кетмаслиги учун бир неча усуллар қўлланилади. Булардан бири, тўйинган ток трансформатори (ТТТ) орқали уланадиган махсус ток релеларини қўллашдир. Бу релеларда, токнинг апериодик таркиби унинг иккиламчи чўлғамига трансформацияланмайди, унинг ўзагини магнитланишига тўла сарф бўлади. Ўзакнинг тўйиниши ҳисобига трансформациялаш ва ўзгарувчан таркиб ёмонлашади, бу эса иккиламчи чўлғамдаги ва бажарувчи реледаги токни камайишига олиб келади. Апериодик таркиб сўнгандан кейин периодик токни трансформациялаш учун нормал шароит тикланади. ТТТнинг мавжудлиги, қисқа туташув токининг апериодик таркиби сўнмагунча, ҳимоя зонасида қисқа туташув бўлганда реленинг харакатини секинлаштиради. Бундай секинлаштиришнинг вақти 0,03–0,04 сек бўлиши мумкин. Саноатимиз РНТ-565 туридаги релеларнинг бир неча хилини ишлаб чиқаради, чўлғамларининг жойлашиши ва ички уланиш схемаси 6.1-расмда кўрсатилган. Реле ТТТ уч стерженли трансформатордан ва бажарувчи орган РТ-40 туридаги электромагнит реле КА дан ташкил топган. Трансформатор қуйидаги чўлғамларга эга: 
6.1.Расм. Дифференциал ток реленинг схемаси Дифференционал (ишчи) Wg, иккита тенгловчи Wy1 ва Wy2, иккиламчи W2 ва қисқа туташтирувчи Wк. Wд чўлғам ҳимоясининг дифференциал занжирига уланади, Wу2чўлғамга бажарувчи орган–ток релеси КА уланади. Wу1 ва Wу2 чўлғамлар куч трансформаторининг дифференциал ҳимояси елкаларидаги иккиламчи токлар тенгсизлигини компенсациялаш учун мўлжалланган. Қисқа туташтирувчи чўлғам апериодик токни магнитлаш таъсирини кучайтириш ёки кучсизлантириш имконини беради, яъни Wд, Wу1 ва Wу2 чўлғамларига бериладиган токни апериодик таркибидан релени созлаш даражасини ўзгартириш имконини беради. Қисқа туташтирувчи чўлғамни таъсири қуйидаги билан тушунтирилади: Wд, Wу1 ва Wу2 чўлғамлардан оқиб ўтаётган ўзгарувчан ток W2 ва Wк чўлғамларга трансформацияланади, сўнгра Wк чўлғамга тушади. Б стерженда оқим ҳосил бўлади, унинг йўналиши А стержендаги оқим йўналиши билан бир хил. А ва Б стерженлардаги оқимлар Wд чўлғамнинг актив ва реактив қаршиликлари нисбатига боғлиқ маълум бурчак остида қўшилади ва W2 чўлғам ўралган В стерженга йўналади. Қисқа туташтирувчи чўлғамни актив қаршилиги қиймати RҚ=0 бўлганда А ва Б стерженлардаги оқимлар орасидаги фазали силжиш нолга яқин, натижада чапдаги стержендаги (В) умумий оқимда ўнгдаги стержен (Б) оқимининг улуши ошади ва иккиламчи тарнсформациялаш оқими жуда кучли намоён бўлади. Rкошганда А ва Б стерженлардан оқимлар орасидаги бурчак 900 га интилади, натижада Б стерженда умумий оқимда ўнгдаги стержен оқими улушининг камайишига олиб келади, яъни қисқа туташтирувчи чўлғам таъсирини хам. Демак, Wд, Wу1 ва Wу2 чўлғамларда оқаётган токларни бир қисми иккиламчи трансформация йўли билан W2га тушади. Магнитланиш токининг сакраши ёки нобаланс токининг апериодик таркиби иккиламчи трансформациялашни кучсизлантиради ва бу билан апериодик таркиб мавжуд бўлганда реленинг ишлаш токини оширилишига эришилади. Иккиламчи трансформациялаш оқимининг улушини ўзгартириш нафақат унинг контуридаги актив қаршиликни ўзгартириш билан, Wк чўлғамлари сонини ўзгартириш билан ҳам амалга ошириш мумкин. Реленинг ишлаш токи дифференциал ёки тенглаштирувчи чўлғамларнинг ўрамлар сонини ўзгартириш билан ростланади. Ўрамлар сонини танлаш реленинг ҳисобий ишлаш токи IРИ бўйича амалга оширилади. Бунда дифференциал ва тенглаштирувчи чўлғамлар йиғиндиси ҳосил қилган магнитланиш кучи ампер-чўлғамлар (АW) да ўлчанади ва 100 АWни ташкил килади. Бу реленинг уставка токини 2,87дан 12,5 гача оралиқдан –фақат Wд қўлланилганда ва 1,45 дан 12,5 гача оралиқда – Wуқўлланилганда, ўзгартириш имконини беради. РНТ-565 реледа, бундан ташқари Rш қаршилик билан ишлаш токини IИШ ярим ростлаш имкони кўзда тутилган. Бажарувчи орган созланишининг тўғрилиги ва ТТТ нинг яроқлиги ишончлилик коэффициенти КН билан характерланади. Бу, реледаги токнинг маълум карралигида Iр/Iap бажарувчи органдаги синусоидал ишлаш токи катталигига нисбати сифатида аниқланади. Ишончлилик коэффициенти икки қиймат учун аниқланади– ТТТнинг бирламчи чўлғамида 200 АW ва 500 АW га тенг оқимлар оқиб ўтганда.
Ишончлилик коэффициенти ТТТ нинг магнитланиш чизиғи шаклига ва бажарувчи органнинг ишлаш токининг микдорига боғлиқ. ТТТнинг магнит ўтказгичли пўлат ўзаги қанча тез туйинса ва бажарувчи органнинг ишлаш токи қанча катта бўлса, шунча КИ миқдори кичик бўлади. Ишончлилик коэффициентининг қиймати беш каррали ампер чўлғамларда –1,35дан кам, икки карралида –1,2 дан кам бўлмаслиги керак. Реле ишлаб чикарувчи корхона ишончлилик коэффициентининг фақат пастки оралиқ қийматига кафолат беради. Лекин КИ нинг қийматини нормага нисбатан ошиши ёки камайиши мақсадга мувофиқ эмас. Масалан, КИ нинг камайиши ТТТнинг тез тўйинишини ва бажарувчи органда ток бўйича заҳирани камайишини (масалан, ички шикастланиш оқибатида) кўрсатади, Кн нинг ошиши эса ТТТнинг иш индукцияси қийматини жуда камлигини кўрсатади.
2. Релени синаш схемалари ва стенд билан танишиш. 3. Бошқарувчи органнинг ишлаш токини I БИ ва қайтиш токини I К.Р аниқлаш.
4. Реленинг ишлашидаги магнитловчи кучни аниқлаш (АWср) 5. Бошқарувчи реледаги токни магнитловчи кучига боғланишини IБР=f(AW) қуриш ва ишончлилик коэффицентини КИ аниқлаш. Иш бажариш тартиби. Реленинг тузилиши ва уни иш принципи билан танишинг. Бошқарувчи релени, тўйинувчи ток трансформаторини ва ундаги тенглаштирувчи, ишчи (дифференциал), қисқа туташтирувчи ва иккиламчи чўғламларни кўриб чиқинг. Тенглаштирувчи ва ишчи чўғламларнинг ўрамлар сонини ўзгартириш йўллари, ҳамда иккиламчи ва қисқа туташтирувчи чўлғам занжирларида актив қаршиликни ўзгартириш билан танишинг. Релени синаш схемалари ва стенд билан танишиб, РНТ-565 (ДЗТ) туридаги реледа тенглаштирувчи ва дифференциал чўлғамлар бевосита реледа кетма-кет уланганлигини ҳисобга олиш керак (2- клемма). 6.2.расмдаги схема йиғилади.QF автоматик ўчиргич билан стендга кучланиш берилади. 
Download 1.68 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|