7- laboratoriya mashg‘uloti. Mavzu: Excelda ma’lumotni statistik qayta ishlash va ularning diagrammasini qurish. Ma’lumotlarni yigʻish texnologiyasi va ularni qayta ishlash. Ishning maqsadi
Download 0.67 Mb. Pdf ko'rish
|
7 LABORATORIYA
|
7- Laboratoriya mashg‘uloti. Mavzu: Excelda ma’lumotni statistik qayta ishlash va ularning diagrammasini qurish. Ma’lumotlarni yigʻish texnologiyasi va ularni qayta ishlash. Ishning maqsadi: a) talabalarda Microsoft Excel elektron jadvali haqida tushuncha hosil qilish. b) talabalarda Microsoft Excel elektron jadvalida ma’lumotlar bilan ishlash ko‘nikmasini hosil qilish.
a) bеrilgan 1-topshiriq savollariga javob bering. b) bеrilgan 2-topshiriqni har bir talaba alohida va amalda bajarsin.
1. Microsoft Excel elektron jadvaliga kirish ketma-ketligi? 2. Microsoft Excel elektron jadvali yacheykalari haqida ma’lumot? 3. Jadvalning ustun kengligi va satr balandligini o‘zgartirish usuli? 4. Yacheyka menyusidagi «Формат ячеек…» bilan ishlash? 5. Excelda varaqlar va varaqlar menyusi bilan ishlash? 6. Microsoft Excel menyusi «Вставка» bo‘limi bilan tanishish? 7. Microsoft Excel menyusi «Формат» bo‘limi bilan tanishish? 8. Microsoft Excel menyusi «Данные» bo‘limi bilan tanishish? 9. Microsoft Excel elektron jadvalida yozilgan ma’lumotlarni saqlash tartibi? 10. Microsoft Excel elektron jadvalidan chiqish usullari?
2-topshiriqlar: 1. Berilgan ma’lumotlarni Microsoft Excel elektron jadvaliga kiriting.
"Sharq Yulduzi" fermer xo‘jaligining rejani bajarish bo‘yicha ma’lumot № mahsulot nomi yillar 2010
2011 2012
reja bajardi % da Reja bajardi
% da reja
bajardi % da
1 Paxta 5000
4800 96,0
4800 5100
106,3 4900
5300 108,2
2 Bug‘doy 3200
4000 125,0
4000 4300
107,5 4500
4400 97,8
3 Guruch 2500
2450 98,0
2400 2300
95,8 2500
2600 104,0
4 Meva-
sabzavot 7400
7500 101,4
7800 8200
105,1 8000
8600 107,5
Jami:
18100 18750 103,6 19000 19900 104,7 19900 20900 105,0
1. Excel dasturini ishga tushirish. [Пуск]
Ma’lumotlarni komputerda jadval ko‘rinishida tasvirlash, ularni tahlil qilish, qayta ishlash, hisob kitob ishlarini olib borish uchun maxsus amaliy dasturlar yaratilgan bo‘lib, ular elektron jadvallar yoki jadval protsessorlari deb yuritiladi. Hozirgi baqtda soliq va bank tizimida, sanoat korxonalarida, buxgalteriya va tadbirkorlik faoliyatida iqtisodiy masalalarni yechishda elektron jadvallardan keng foydalaniladi. Windows boshqaruvida ishlaydigan va MS Office paketi tarkibiga kiruvchi ana shunday amaliy dasturlardan biri Microsoft Exceldir.
Excelda tayyorlangan har bir hujjat biror nom bilan komputer xotirasida fayl ko‘rinishida saqlanadi va bu faylning kengaytmasi xls kabi bo‘ladi (masalan, vedomost.xls). Excel atamasida bunday fayl “Ish kitobi” (Workbook) deb yuritiladi. Microsoft Excelning asosiy ish maydoni
bu “Ish kitobi” bo‘lib, u bir yoki bir nechta ish varaqlaridan tashkil topgan.
Xususan, MS Excel 2000 elektron jadvali 65536 ta satr (row) va 256 ta ustundan iborat bo‘lib, bunda satrlar 1 dan 65536 gacha butun sonlar bilan, ustunlar esa lotin alifbosining A dan IV gacha (A, B, C, …, AA, AB, …, IU, IV ) bosh harflari bilan belgilangan Har bir satr va ustun kesishmasida elektron jadvalning asosiy tarkibiy elementi yacheykalar (cell) joylashgan bo‘lib, har bir yacheykaga son, matn yoki formula ko‘rinishidagi ma’lumotlar kiritiladi. Kiritilayotgan ma’lumotlarga qarab, ustun kengligi va satr balandligini o‘zgartirish imkoniyati ham mavjud. Jadvaldagi har bir yacheykaning o‘z nomi bor va u odatda adres deb yuritiladi. Adreslar o‘zaro kesishuvchi ustun belgisi va satr nomeri bilan aniqlanadi masalan, A1, B2, C24, AC18 va hk. 3. Jadvalning ustun kengligi va satr balandligini o‘zgartirish.
Ustun kengligi: a) [Формат] [Столбец] [Ширина]. Hosil bo‘lgan maydonga ustun kengligi uchun 0 dan 255 gacha bo‘lgan sonlarni kiritish mumkin. b) Masalan, A ustun kengligini kattalashtirish uchun sichqoncha ko‘rsatkichi A va B ustun boshqaruv tugmalari orasiga keltiriladi, ko‘rsatkich shaklga kelgach, sichqoncha chap tugmasini bosib, uni qo‘yib yubormasdan o‘ng yoki chap tomonga siljitish kerak. c) Kontekst menyu orqali. Masalan, B ustun kengligini o‘zgartirish uchun sichqoncha ko‘rsatkichi B ustun boshqaruv tugmasi ustiga keltirilib, o‘ng tugmasi bosiladi. Hosil bo‘lgan kontekst menyudan Ширина столбца buyrug‘i tanlanadi. Satr balandligini ham xuddi shu yuqorida ko‘rsatilgan uchta usuldan biri orqali o‘zgartirish mumkin. 4. Yacheyka menyusidagi «Формат ячеек…» bilan ishlash. Microsoft Excel elektron jadvalida biron yacheyka tanlangach, sichqonchaning o‘ng tugmasi bosiladi va «Формат ячеек…» bandi (yoki «Формат» menyusi «Ячейки…» bandi) tanlanadi. Unda quyidagi bo‘limlar hosil bo‘ladi: «Число» bo‘limi orqali sonlarning yozilishini turli ko‘rinishlarini (umumiy, sonli, pulli, moliyaviy, sanali, vaqtli, foizli, kasrli, matnli va h.k.) tanlash mumkin.
«Выравнивание» bo‘limi orqali
biron yacheykadagi ma’lumotni gorizontal (o‘nga, chapga, o‘rtaga) va vertikal (yuqori, pastki, o‘rtaga) bo‘yicha tartiblash, jadval kengligi bo‘yicha so‘zlarni joylashtirish, so‘zlar yo‘nalishini gradiusga qarab o‘zgartirish mumkin. «Шрифт» bo‘limi orqali yozuvning shakli, o‘lchami, holati, rangi va boshqalarni o‘zgartirish mumkin.
«Граница» bo‘limi orqali yacheykaning chegaralarini o‘rnatish mumkin. «Вид» bo‘limi orqali yacheykaga rang berish mumkin. «Защита» bo‘limi orqali yecheykani himoyalash yoki formulalarni yashirin holatga o‘tkazish mumkin.
Microsoft Excel elektron jadvalida bitta faylda bir necha varaqlar (sahifalar) bo‘lishi mumkin. Har bir varaq (sahifa)ning xususiyatlari mavjud. Buning uchun kerakli varaq (sahifa) tanlanib, o‘ng tugma bosiladi va quyidagilarni bajarish mumkin.
«Добавить…» – qo‘shimcha varaq (sahifa) qo‘shish. «Удалить» – keraksiz varaq (sahifa)ni o‘chirish (olib tashlash). «Переименовать» – varaq (sahifa)ni nomlash. «Переместить/скопировать…» – biror varaq (sahifa)dan nusxa olgan holda, kerakli varaqlar oralig‘iga joylashtirish (nusxa olib, joylashtirish uchun “Создавать копию” oynasiga belgi(ptichka) qo‘yish kerak). «Выделить все листы» – hamma varaq (sahifa)larni belgilash. «Цвет ярлычка…» – kerakli varaq (sahifa)ning belgisiga rang berish .
6. Microsoft Excel elektron jadvali «Вставка» menyusi: 1. Ячейки . . . - Jadvalga yangi kataklar, kator yoki ustun qo‘shish. 2. Строка - Jadvalga yangi kator qo‘shish. 3. Столбец - Jadvalga yangi ustun qo‘shish. 4. Лист - Jadvalga yangi ishchi sahifasi qo‘shish. 5. Диаграмма - Mavjud sahifada yoki yangi ishchi sahifasida diagramma hosil qilish. 6. Макрос - Bu bo‘limning Модуль komandasi Visual Basic tilidagi dasturdan iborat yangi
7. Разрыв страницы - Fayl bosmaga chiqarilishida dastur tomonidan avtomatik tarzda sa- xifalarga ajratiladi. Bu buyruq sahifani ko‘rsatilgan joydan majburiy ravishda bo‘ladi. 8. Функция . . . - Funksiya yaratishda funksiya ustasining dialog oynasini ekranga chiqadi. 9. Имя -Bu bo‘lim komandalari xonalarni nomlash. 10. Примечание . . . - Bu komanda yordamida kataklar uchun izox yaratiladi. 11. Рисунок... - Bu buyruq yordamida ish kitobiga alohida fayllarda saqlanuvchi rasmlar qo‘yiladi. 12. Карта . . . - Ish kitobiga geografik kartani kuyadi. 13. Объект . . . - Bu komanda umumlashgan komanda bo‘lib, u alohida fayllarda saqlanuvchi rasm, karta va boshqa bir qancha murakkab obyektlarni ish kitobiga kuyishga xizmat qiladi.
1. Ячейки . . . - Bu bo‘lim xonalarni parametrlarini o‘zgartirishga oid bir qancha komandalarni uz ichiga olada (ma’lumotlar turi, ularni xonada vertikal va gorizontal bo‘yicha joylanishi, matn shriftini, xona chegaralarini ko‘rinishini va orka ranglarni). 2. Строка - Komanda katorlarning balandligini o‘zgartirish,ularni yashirish yoki yashirilgan katorlarni ko‘rsatish amallarini bajaradi. 3. Столбец - Komanda ustunlarni balandligini o‘zgartirish,ularni yashirish yoki yashirilgan katorlarni ko‘rsatish amallarini bajaradi. 4. Лист - Ish kitobi sahifalarining xususiyatlarini o‘zgartirish. 5. Автоформат . . . - Komanda ma’lumotlarni jadval ko‘rinishida ifodalaydi. 6. Условное форматирование . . . - Ushbu komanda yordamida har bitta xonaga uning ichidagi ma’xlumotlariga shart kuyyoilib, shart bajarilishiga kura xona tashqi ko‘rinishini o‘zgartirish imkoniyat yaratadi. 7. Стиль . . . - Komanda Yacheyki komandasi kabi Формат ячеек dialog oynasi parametrlari bilan boglik bo‘lib, yana qo‘shimcha, stilni boshqaruvchi imkoniyatlarni amalga oshiradi. 8. Размещение - Komanda faqat obyektlarga, ya’ni ularni ekranda joylashtirishga tegishli bo‘lib, boshqa ma’lumotlar uchun uning komandalari urinli emas.
1. Сортировка - Tanlangan sohani saralash 2. Фильтр - Jadvaldagi ma’lumotlarni saralab qaysi dur qism bo‘yicha kurish. 3. Форма - Forma yordamida ma’lumotlarni kurish 4. Итоги - Oralik va oxirgi natijalarni sanash 5. Проверка - Kiritiladigan ma’lumotlarni chegaralash 6. Таблица подстановки - Oralik jadvalni yaratish 7. Текст по столбцам - Ustundagi ma’lumotlarni bir necha ustunlarga bulish 8. Консолидация - Bir necha jadvaldagi ma’lumotlarni birlashtirish 9. Группа и структуры - Tanlangan ma’lumotlarni saralash va guruhlash 10. Сводная таблица - Oralik jadvalni yaratish 11. Внешние данные - Boshqa programmalar yoki joylardan ma’lumotlarni qo‘shish 12. Обновить данные - Ekrandagi uzgargan ma’lumotlarni qayta tekshirib chiqish . 9. Microsoft Excel elektron jadvalida yozilgan ma’lumotlarni saqlash tartibi. Excelda yozilgan ma’lumotni saqlash uchun “Файл” menyusiga kirib, “Cохранить” bandi tanlanadi va hosil bo‘lgan so‘rov oynasining “Папка” bo‘limiga faylni qayerga saqlash kerakligi ko‘rsatiladi, “Имя” satriga esa faylga nom beriladi va “Cохранить” (yoki “Enter” tugmasi) bosiladi. Agar ilgari yozilgan fayl bo‘lsa: yuqoridagi usuldan tashqari klaviatura rejimida: [Ctrl]+[S] (yoki [Shift]+[F12]); 3-usuli: vositalar panelidagi (disk) belgisi ustiga sichqoncha chap tugmasi bosiladi. 10. Excel dasturi bilan ishni tugatish. 1) «Файл» menyusiga kirib, «Выход»ni tanlash; 2) sarlavha satridagi belgiga murojaat qilish; 3) masalalar panelidagi Excelga tegishli tugma ustida kontekst menyuni ochib, undagi Закрыть bandi ustida sichqoncha chap tugmasini bosish mumkin. 4) Klaviatura orqali [Alt]+[F4] tugmasini bosish mumkin.
funksiyalar bilan ishlash ko‘nikmasini hosil qilish. Masalaning qo‘yilishi: a) bеrilgan 1-topshiriq savollariga javob bering. b) bеrilgan 2-3-topshiriqlarni har bir talaba alohida va amalda bajarsin. 1-topshiriqlar: 1. Excelda yacheykaga formula kiritish tartibi 2. Excelda matematik funksiyalardan foydalanish 3. Excelda mantiqiy funksiyalardan foydalanish 4. Excelda berilgan diapazondagi sonlarning yig‘indisi va ko‘paytmasini hisoblash
2-topshiriqlar: 1. Berilgan ma’lumotlar asosida formulalardan foydalanib jadvallar yarating. 2. Berilgan ma’lumotlar asosida funksiyalardan foydalanib jadvallar yarating.
Talabalarning fanlardan to‘plagan ballari
№
sharifi Mate
matika
Inf or matik
a
F alsaf a
Ta rix
R us -tili
Ingliz ti li
Jis moni
y tar
biya
Iqtisod % da 1 Abdushukurov Zafar
2 Karimov Alisher
3 Beknazarov Baxtiyor
4 Soliyev Akmal
5 Turdiyev Sherali
1. Excelda yacheykaga formula kiritish tartibi. Jadvalga asosan uch turdagi ma’lumotlarni kiritish mumkin: matnli, sonli, va formula. Jadvalga ma’lumotlar klaviatura tugmachalari yordamida kiritiladi. Qaysi yacheykaga ma’lumot kiritilishi kerak bo‘lsa, kursor o‘sha yacheykada turishi kerak. Matn. Agar jadvalga yozilgan ma’lumot sonli yoki formula bo‘lmasa, qolgan barcha hollarda kiritilgan ma’lumotlar matnli deb tushuniladi. Masalan, Talabalar stipendiyasi qaydnomasi yoki a1+a2; Sonlar. Agar kiritilgan ma’lumotlar faqat raqamlar ketma ketligidan iborat bo‘lsa, u holda bu sonli ma’lumot deb tushuniladi. Masalan, 444; -4,8; 11,11 va hk. Formula. Ba’zan yacheykalardagi sonli ma’lumotlar ustida hisoblash ishlarini bajarishga ham to‘g‘ri kelib qoladi. Bu vaqtda formulalardan foydalaniladi. Excel yacheykasida boshqa ma’lumotlardan farqli o‘laroq, formulalarning yozilishi faqat “=” (tenglik) belgisi bilan boshlanadi. “=” belgisidan keyin arifmetik amal belgilari bilan o‘zaro bog‘langan ifodalar yoziladi. Masalan, agar D2 yacheykasida =B2+4*C2 formula yozilgan bo‘lsa, bu shuni bildiradiki, C2 yacheykasidagi sonli qiymat 4 ga ko‘paytirilib, B2 yacheykadagi songa qo‘shiladi va natija D2 yacheykaga yoziladi (1-rasm). Excelda ishlatiladigan arifmetik amal belgilari: “+”(qo‘shish), “ ”(ayirish), “*”(ko‘paytirish), “/ ” (bo‘lish). 1-rasm. Jadvalda formuladan foydalanish. 2. Excelda matematik funksiyalardan foydalanish.
Excel 2000 da hisoblashlarni bajarish uchun turli funksiyalardan foydalaniladi. Shundan 50 tasi matematik funksiyalardir. Misol tariqasida berilgan sonning (argumentning) kvadrat ildizini hisoblaydigan funksiyani ishlatamiz. Buning uchun vositalar panelidagi belgiga, yoki [Вставка] menyusining [ Функция] bandiga murojaat qilish kerak bo‘ladi. Natijada hosil bo‘lgan muloqot panelining Категория bo‘limidan Математические bandi, Функция bo‘limidan esa Корень bandi tanlanadi (2-rasm).
2-rasm. So‘ngra OK tugmasini bosib, quyidagi oynaga ega bo‘lamiz (3-rasm): Hosil bo‘lgan oynaning Число maydoniga, masalan, 121 conini yozib, natija sifatida 11 ga teng qiymatga ega bo‘lamiz. 6-rasmda ko‘rsatilgan boshqa funksiyalar qiymatini hisoblash uchun ham xuddi shunday yo‘l tutiladi. 3. Excelda mantiqiy funksiyalardan foydalanish.
Tushunishda soddalik uchun
quyidagi 0 2 c bx ax kvadrat tenglamaning ildizlarini topish
3-rasm.
masalasini ko‘ramiz. Jadvalning, masalan, A2 yacheykasiga tenglamadagi a koeffisiyentning sonli qiymatini, B2 yacheykasiga b koeffisiyentning sonli qiymatini, C2 ga esa c ning qiymatini aniq son bilan yozamiz (masalan, a=1, b=-5, c=6). Navbatdagi D2 yacheykaga tenglamaning
4 2 diskriminanti formulasini quyidagicha yozamiz: =B2*B2-4*A2*C2. Tenglama ildizlarini topish formulasi bizga ma’lum, ya’ni:
; 2 1
D b x (1) ; 2
a D b x (2) Endi E2 yacheykaga (1) tenglikning o‘ng tomonidagi ifodani, F2 yacheykaga esa (2) tenglikning o‘ng tomonidagi ifodani mos ravishda quyidagicha kiritamiz: =ЕСЛИ(D2>=0; (-B2+КОРЕНЬ(D2))/(2*A2)) =ЕСЛИ(D2>=0; (-B2-КОРЕНЬ(D2))/(2*A2)) Shunday qilib, E2 va F2 yacheykalarda tenglamaning izlanayotgan ildizlari D2>=0 shart bajarilgandagina paydo bo‘ladi (4-rasm), aks holda ЛОЖЬ “xabari” beriladi.
Agar sonlar ustun yoki satr bo‘ylab ketma-ket bir nechta yacheykalarda berilgan bo‘lsa va ularning umumiy yig‘indisini hisoblash talab qilinsa, u holda kerakli sohadagi tegishli yacheykalar ajratib olinadi va vositalar panelidagi (avtosumma) belgisi ustida sichqoncha chap tugmasi bosiladi. Bu ishni formulalar satrida yig‘indini hisoblash funksiyasini kiritish orqali 4-rasm.
ham amalga oshirish mumkin (5-rasm). Sonlar ko‘paytmasini hisoblash uchun esa kursor D7 yacheykaga qo‘yilib, formulalar satrida ПРОИЗВЕД(D1:D6) funksiyasi yoziladi.
5-rasm.
TOPSHIRIQLAR: 1.Tashkilot bulimlarida xizmat safari xarajatlari xisobi (ming so’m hisobida)
T\r Bo’limlar Yillar
2011 2012
2013 1 Texnika ta'minoti 131,5 141,6
152,6
2 Xisobxona 141,6
112,4 114,6
3 Xodimlar bo’limi 128,4 153,3
143,8
4 1-bo’lim 132,3
173,9 202,1
5 II-bo’lim 118,7 207,6
104,4
6 III-bo’lim 672,4
709,2 121,6
Jami
T\r
Yillar % xisobidan usish kursatkichi 2012
2013 1 Texnika ta'minoti 142,7 146,6
2 Xisobxona 124,3 117,7
3 Xodimlar bo’limi 128,4 154,7
4 1-bo’lim 221,3 186,4
5 II-bo’lim 168,4 128,6
6 III-bo’lim 172,4 129,7
Jami
3.Tashkilot xodimlari ish haqidan solik ajratish xisobi (so’m hisobida) T\r
Familiya,ismi,sharifi Maoshi
15%podox. soligi
1%sugurta fondi
Qulga olish 1 Suyunonov A.G 16800
2 Bektemirov A.D 13600
3 Usmonov A.E 14600
4 Karimov Z.S 14200
5 Kalonov B.G 16600
6 Qosimov B.D 14600
7 Davlatov B.K 13500
8 Ganieva B.K 15400
4.Tashkilot «oldi-berdi» operatsiyalarda solik ajratish xisobi (so’m hisobida) T\r Operasiya mavzusi Umumiy summa 1%sugurta fondi
18%solikka ajratma
Koldi 1 Ish xaki 2650000
2 Bektemirov A 325000
3 Usmonov A 218000
4 Karimov Z 158600
5 Karimov B 24000
6 Karimova M 33600
Jami
5. Uy-joy qurilish tashkilotining maxsulot tannarxini aniklash (ming so’m hisobida) T\r
Ishlatilgan maxsulot Tannarxi 18% solikka ajratma
Koldi 1 Kum 213,6
2 Sement
214,3
3 Щeben
216,4
4 Suv
48,9
5 Elektr energiya 27,6
6 Ish xaki 264,8
Jami
6.Korxona sotgan maxsulotidan olinadigan solik xisobi (so’m hisobida) T\r
Maxsulot nomi Soni
Narxi 18%solikka ajratma 1 Gisht
279000 290000
2 Blok 31700 129800
3 Plita 2800 260000
4 Eshik 1070 195000
5 Deraza 1020 645000
Jami
7.Jismoniy shaxslarning jamgarma bankiga qo’ygan summasidan olgan foyda hisobi (so’m hisobida) T\r Familiya,ismi,sharifi Kuylgan summa
9% yillik foyda Jami 1 Suyunonov A.G 115000
2 Bektemirov A.D 95000
3 Usmonov A.E 144000
4 Karimov Z.S 85000
5 Kalonov B.G 76000
6 Qosimov B.D 84000
7 Davlatov B.K 85000
8 Ganieva B.K 101050
1. «Informatika» kafedrasi o’qituvchilari 2012-2013 o’quv yili yuklamasi bajarish T\r
Familiya,ismi,sharifi Reja
Bajardi %xisobida 1 Suyunonov A.G 780 780
2 Bektemirov A.D 806 798
3 Usmonov A.E 810 804
4 Karimov Z.S 504 506
5 Kalonov B.G 715 730
6 Qosimov B.D 494 506
7 Davlatov B.K 706 690
8 Ganieva B.K 514 530
hisoblash T\r
Familiya,ismi,sharifi Maoshi
Maxalliy koef
Zararlik Jami
1 Suyunonov A.G 14000 1,05
1,2
2 Bektemirov A.D 13000
1,05 1,3
3 Usmonov A.E 12800 1,1
1,3
4 Karimov Z.S 15800
1,1 1,3
5 Kalonov B.G 12200 1,1
1,3
6 Qosimov B.D 12400
1,1 1,2
7 Davlatov B.K 11200 1,1
1,3
8 Ganieva B.K 11200
1,1 1,3
Jami
10.Tashkilot bulimining kvartal buyicha xisoboti (so’m hisobida) T\r
Kvartal Tovar xajmi, tonna xisobida Tonna
tannarxi Jami
1 I kvartal 205,7 22400
2 II kvartal 204,8 21600
3 III kvartal 209,6 32300
4 IV kvartal 216,7 218500
1tonna urtacha narxi
11. 2006 yil oylar umumiy aylanmadan maxalliy byudjetga mablag utkazish xisobi (so’m hisobida) T\r
Oylar Aylanma summa 5% maxalliy byudjetga ajratma
1 Yanvar
120000
2 Fevral 153000
3 Mart 217000
4 Aprel 310000
5 May 121000
6 Iyun 315000
7 Iyul 321000
8 Avgust 189000
9 Sentyabr 230000
10 Oktyabr 435000
11
Noyabr 325000
12
Dekabr 425000
12.«Informatika va axborot texnologiyalari» kursi bo’yicha o’zlashtirish hisobi T/r
Gurux Talabalar soni Topshirganlar % hisobida o’zlashtirish 1 201-Jismoniy madaniyat 18 16
2 202-Jismoniy madaniyat 19 16
3 203-Jismoniy madaniyat 18 16
4 204-Jismoniy madaniyat 19 17
5 201-Tarix 16 14
6 201-Musiqa 17 14
7 203-Kimyo 18 18
1. 201-Jismoniy madaniyat guruhi talabalarining oylik stipendiyasidan olinadigan soliq hisobi T\r
Talabaning familiyasi,ismi sharifi
Stipendiya 15%pod.soligi 1%sugurta doirasi fondi 1% kasaba uyushmasi Kulga oladigan summasi
1 Suyunonov A.G 180000
2 Bektemirov A.D 180000
3 Usmonov A.E 180000
4 Karimov Z.S 180000
5 Kalonov B.G 180000
6 Qosimov B.D 180000
7 Davlatov B.K 180000
8 Ganieva B.K 180000
9 Safarov O 180000
10 Toirov X 180000
Brigada nomeri
Reja (kvartallar) Bajarildi (kv.metr) % hisobida 1 3500 3650
2 2800 2950
3 2700 2650
4 3100 3010
5 3200 3350
6 3200 3200
7 3400 3300
8 3800 3560
T\r Operasiya mazmuni Oylar
Jami Yanvar Fevral
Mart 1 Sotish xajmi 207,7 314,6
218,7
2 Sotib olishga xarajat 211,5
215,7 244,4
3 Keltirish sarfi 40,4 42,6
134,6
4 Foyda
16.Tashkilot xodimlari ish haqidan soliq ajratish xisobi (so’m hisobida) T\r Familiya,ismi,sharifi Maoshi 15%podox.soligi 1%sugurta fondi Kulga olish 1 Ochilov A.B 320000
2 Islomov M.S 760000
3 Mamadiyorov B.Sh 450000
4 Sindorov M.D 450000
5 Bekmurodov I.X 780000
6 Karimov B.A 720000
7 Boymirzaev K.I 850000
8 Ma’mirzaev M.T 780000
T\r Maxsulot nomi Soni
Narxi 18%
solikka ajratma
1 Kompyuter IBM PC 314 1570000
2 Televizor SONI 205 495800
3 Magnitofon «Panosonic» 216 196000
4 Printer «Epson» 115 215000
5 Skaner 149 198000
Jami
18.Kunlik xarajatlaringiz hisobi (so’m hisobida) Xarajat maksadi 1-kungi xarajat
summasi 2-kungi
xarajat summasi
%xisobida usishi Ertalabki nonushta 1200 1100
Tushlik
4600 4700
Kechki ovqat 4400 4200
Madaniy tadbirlar 3000 3300
Jami
19.Samarkand avtoshox bekatida sotilgan chiptalar xisobi Boriladigan joy Chipta sotilgan yulovchilar soni Chipta
narxi,(so’m hisobida) Jami Tashkent 41 9450
Andijon
35 14500
Buxoro
37 10300
Namangan 38 26300
Guliston 35 8100
Kattakurgon 30 3100
Navoiy 36
5200
Urganch 42 14800
Karshi
38 7500
Termiz
41 12100
Kvartallar Yillar % xisobida usish 2011 2012
I 1150000 1450000
II 1254000 148700
III
2344560 3400000
IV
2484560 4750000
Jami
21.Korxona bulimlarining yillik foyda kursatkichi (ming so’m hisobida) Bulim \yil 2011 2012
% xisobida usish 1-bulim
245,6 324,6
2-bulim
344,7 725,7
3-bulim
481,7 681,3
Brigada nomeri Reja (metr, kvadrat, xisobida) Bajarilgan % xisobida usishi 1 3400 3100
2 2960 3200
3 3200 4160
4 2900 3450
5 3200 3280
23.«Kamolot» firmasining kvartallar buyicha maxalliy byudjetga ajratish moliyaviy xisoboti (2012 yil) Kvartallar Summa Maxalliy byudjetga 15%ajratma I 11750000
II
21190000
III 31510000
Iv 41510000
hisobida) Tayyorlash Yulovchilar soni Yul xaki Jami AN-24
57 3400
IL-62
250 3800
TU-132
125 3460
TU-154
120 3460
Jami
25. Samarqand -Toshkent temir yul poezdi yulovchilari yul xaqi to’lov xisoblari (so’m hisobida) Nomerlar Yulovchilar soni Yul xaki Jami Umumiy vagonda 486 19500
Plaskart vagonda 360 16600
Imtiyozli vagonda 200 23500
26.Koxona mijozlari bilan moliyaviy bayirboshlashni oylar buyicha usish xisobi Oylar
Aylanma summa Yanvar
1157510 Fevral
1486750 % xisobida summasi
Kino boshlanadigan soati Sotilgan chiptalar soni Narxi Jami
12.00 126
2100
14.00 348 2400
18.00
228 3600
Oylar Yulovchilar soni Yul xaki sum Jami
Yanvar 25463
500
Fevral 24376 500
Mart
334482 500
Bosqich Talabalar soni Stipendiya miqdori Jami
1-bosqich 26
180000
2-bosqich 54 220000
3-bosqich 46 240000
4-bosqich 68 230000
Jami
1-Topshiriq: 1. MS Excel ni yuklang. 2. Varaqlar nomlari ishchi kitob darchasining qayеrida joylashganligini aniqlang. 3. To’rtta varaqga quyidagilarni joylashtiring: 4. Birinchi varaqga yo’qlama haqidagi ma'lumot. 5. Ikkinchi varaqga diagramma 6. Uchinchi varaqga qo’lga bеriladigan ish xaqi qaydnomasi; 7. To’rtinchi varaqga yosh bolalarga bеriladigan konpеnsatsiya qaydnomalarini joylashtirig. 8. Ortiqcha varaqlarni ajrating va «Pravka»-Udalit list buyrugini formatlang ularni yo’qoting. Jadval yaratish Quyidagi algoritmlarni qo’llab mustaqil ravishda jadval yarating. (7-jadval)
a) Excelni yuklang b) Jadval sarlavhasini formatlang (shrift o’lchami- 14, qalin, o’rtada). v) Jadval ustunlari kеngligini mos ravishda o’zgartiring. g) Jadvalni hoshiyalash. d) Yigindini o’z ichiga olgan yachеyka uchun sonning «pullik»(денежный) formatini bеring. е) Ustun yachеykalarini kеtma-kеt 1,2,3…sonlari bilan to’ldirish; j) Ustunlarning yuqori yachеykalariga formulalar kiritish. z) Jadval yachеykalarini matnlash va aniq sonli ma'lumotlar bilan to’ldirish. i) Satrlarni saralash.
Yaratiladigan jadval namunasi: № Familiya, ismi sharifi Maosh Soliqlar Qo’lga olish Bolalari soni prof. nafaqa d.s 1
2
3
4
5
6
7
8
7-jadval
ma'lumotlardan foydalanish. a) Kasaba uyushma va pеnsiya uchun ushlanadigan soliq umumiy ish xaqining 1%ni tashkil etadi. Shuning uchun formulaga dastlab katta yachеykaga kiritib, «kasaba uyushma» va «nafaqa» ustunlaridagi barcha yachеykalarga maqsadga muvofiq hisoblanadi. Kiritiladigan formula ko’rinishi quyidagicha: =С3*1% yoki =С3*0,01 b) Daromad solig’i (d.s) quyidagi formulalardan biri bilan topiladi: =С3*12% yoki =С3*0,12 v) Qo’lga olishni hisoblash esa quyidagi formula orqali topiladi: =С3-D3-Е3-F3 yoki C3-(D3+E3+F3) 1) Barcha formulalar tеgishli yachеykaga kiritilgandan so’ng jadvalning «Ismi va sharifi», «Maosh», «Bolalar soni» ustunlarini to’ldiring. Barcha ma'lumotlar kiritilgan jadvalda saralashni bajaring.(8-jadval)
8-jadval
2) Jadvalning hozirgi xolatidagi faol varaqni «Ustama» nomi bilan qayta nomlang. 3) Mastеr diagrammadan foydalanib quyidagi diagrammani yasang. (9-rasm) 4) «List» dagi diagrammani o’zida saqlovchi varaqni «Diagramma» dеb qayta nomlang. 5) Uchinchi varaqqa o’ting va uni «Bolalar» dеb nomlang.
№ Familiya, ismi sharifi Maosh Soliqlar Qo’lga olish Bolalari soni prof. Nafaq a d.s 1.
Suyunonov A.G 230 000 2300 2300 27600 197800 1 2. Bеktеmirov A.D 450 000 4500 4500 54000 387000 2 3. Usmonov A.Е 430 000 4300 4300 51600 369800 0 4. Karimov Z.S 378 000 3780 3780 45360 325080 0 5. Kalonov B.G 230 000 2300 2300 27600 197800 1 6. Qosimov B.D 560 000 5600 5600 67200 481600 3 7. Davlatov B.K 348 000 3490 3490 41760 299280 1 8. Ganiеva B.K 450 000 4500 4500 54000 387000 1 9. Safarov O 349 000 3490 3490 41760 300140 0 10. Toirov X 430 000 4300 4300 51600 369800 0 11. Suvonov A.D 673 000 6730 6730 80760 578780 2
9-rasm
FIO Summa Imzo Suyunonov A.G 53 130
106260
Kalonov B.G 53130
Qosimov B.D 159390
Davlatov B.K 53 130
Ganiеva B.K 53 130
Suvonov A.D 106260
9-jadval 6) «Ismi sharifi va otasining ismi», «Yigindi» va «Imzo» nomli ustunchalarga ega bo’lgan quyidagi qaydnomani tayyorlang. (9-jadval). Buning uchun: a) «Ustama» varagidagi xodimlarni ruyxatini nushalab «Bolalar» varagini «Ismi, sharifi va otasining ismi» ustunchasiga joylashtiring. Buning uchun «Bolalar» varagidan A2 yachеykani bеlgilang va unga:= Ustama!В3 formulani kiriting. 7) «Bolalar» varagidan hosil bo’lgan formula to’g’riligini tеkshirib ko’ring va uni quyiga qarab yoying. 8) Jadvalning «Yig’indi» grafasiga Ustama!H3*53130 formulani kiriting. Bu formulani quyi yachеykalarga ham kiriting. 9) Данные-фильтр-автофильтр buyrugi yordamida jadvaldagi ruyxatda faqat bolalari bor xodimlar borligini tеkshiring va ularni qoldiring. 10) Jadvalga sarlavha o’rnating va saqlang. 2-Topshiriq: 1)
MS Excel ni yuklang. 2)
Unda cos n funktsiya grafigini yasang. 3)
A3 yachеykaga -6,28 ni kiriting. 4)
A4 yachеykaga -6,27 ni kiriting. 5)
A3 va A4 yachеykalarni bеlgilang, ….to’ldirishdan foydalanib ularni 6,28 qiymatiga to’ldiring. 6) Sichqonchani V3 yachеykaga olib kеling «Mastеr funktsiy» tugmachasini bosing. 5% 10%
9% 8% 5% 12% 8% 10% 8% 9% 16% Suyunonov A.G Bеktеmirov A.D Usmonov A.Е Karimov Z.S Kalonov B.G Qosimov B.D Davlatov B.K Ganiеva B.K Safarov O Toirov X
Suvonov A.D 7) «Мастер функции»(Mastеr funktsiy) da matеmatik funktsiyalar kаtеgoriyasini tanlang. 8) Bu funktsiyalar ruyxati orasida esa cos ni tanlang. 9) Ochiladigan «Аргументы функции» (Argumеnti Funktsii) darchasiga -6,28 qiymat joylashgan yachеyka adrеsini kiriting. 10) Markеr to’ldirishdan foydalanib formulani barcha kiritilgan qiymatlar uchun nushalang. 11) Hosil qilingan ustunlarni bеlgilang. 12) Вставка – диаграмма (Vstavka-Diagramma) buyrug’ini bajaring. 13) «Тип» – bo’limidan «График» ni tanlang va «Вид» dan kerakli rejimni tanlang, «далее» tugmasini bosing; 14) Qiymatlar diapazonini o’rnating va «далее» tugmasini bosing; 15) Diagramma parametrlarni o’rnating «далее» tugmasini bosing; 16) Grafikning joylashish o’rnini belgilang va «готово» tugmasini bosing; 17) Hujjatni «Grafik» nomi bilan saqlang. (10-rasm)
10-rasm Nazorat savollari. 1.Formula nima u nima uchun qullaniladi? 2.Formulani yozish qoidalari qanday? 3.Formulani yozish qaysi belgidan boshlanadi? 4.Formulani formula qatoriga qanday qo’yish mumkin? Download 0.67 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|