7 – sinf informatika fanidan I – yarim yillik I variant Informatika fani nimani o'rganadi?
Qaysi javobda ma’lumotlarni muloqot usulida kiritish operatori ko’rsatilgan
Download 0.95 Mb.
|
7-8-9 информатика
|
20. Qaysi javobda ma’lumotlarni muloqot usulida kiritish operatori ko’rsatilgan. A) Read B) Write C):= D) ClrScr E) GotoXY 9 –sinf informatika fanidan III – chorak test savollari 1. Avval shart tekshiriladi agart shart rost bo’lsa operatorlar ishlaydi va yana shart tekshiriladi. Bu jarayon shart yolg’on qiymat qabul qilguncha davom etadi. Paskal dasturida qaysi operatorlar quyidagicha ishlaydi? A) If , then B) for , to C) while, do D) repeat, until 2. O’zgaruvchilarni bir – biriga ketma – ket ulaydigan funksiyani toping. A) Concat B) Length C) Pos D) Copy 3. Berilgan satr ichidan belgini izlaydigan funksiya. A) Concat B) Length C) Pos D) Copy 4. a:=pos(‘m’,’informatika’); a ning qiymatini toping. A) 5 B) 0 C) 7 D) 6 5. a:=’kompyuter’; n:=length(a); n = ? A) 9 B) 10 C) 7 D) 5 6. a:=’informatika’; Delete(a,6,6); a=? A) matika B) inform C) infor D) atika 7. a:=’Samarqand’; n:=Copy(a,6,4) n:= ? A) sama B) qand C) marq D) samarq 8. Paskalda aylana chizadigan operatorni toping. A) Circle B) Bar C) Rectangle D) FillEllipse 9. Paskalda to’rtburchak chizadigan operatorni ko’rsating ? A) Circle B) Bar C) Rectangle D) FillEllipse 10. Faylli o’zgaruvchilar qaysi so’z yordamida ko’rsatiladi ? A) char B) color C) text D) string. 11. Assign operatori vazifasini ko’rsating. A) fayllarni ochadi B) tashqi xotiradagi fayl bilan bog’lanadi C) fayl nomini o’zgartiradi D) yangi fayl hosil qiladi
A) Assign B) rewrite C) reset D) close 13. Rewrite operatorning vazifasini toping. A) fayllarni ochadi B) tashqi xotiradagi fayl bilan bog’lanadi C) fayl nomini o’zgartiradi D) yangi fayl hosil qiladi
A) 5 B)17 C) 23 D) 3 15. Dasturlarda hatoga yo’l qo’yilgan javobni toping. A) var a,b,c:integer; B) var a,b,c:integer; C) var a,b,c:integer; D) var a,b,c:integer; begin begin begin begin begin begin for c:=1 to 5 do for c:=1 to 5 do for c:=1 to 5 do for c:=1 to 5 do a:=b*c; a:=b – c ; end; a:=sqr(b + c); end; a:=b + c; end; write(a); end. write(a); end. write(a); end. write(a); end. Sana: ____________ Sinf : _________ Fan: Informatika Darsning mavzusi: Parametrli takrorlash operatori Darsning maqsadi: Ta`limiy - O’quvchilarga parametrli takrorlash operatori haqida ma’lumot berish. Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarni o’zaro hamhorlik, hurmat, ichanlik, tartiblilik, erkin fikrlashga o’rgatish. Berilgan vazifani bajarishda mas’uliyat sezish ko’nikmalarini tarkib toptirish. Rivojlantiruvchi maqsad:O’quvchilarni mustaqil bilim olishga, xotirani mustahkamlashga, tez fikllash, fikrni aniq va lo’nda ifodalashga o’rgatish, ularning og’zaki nutqini rivojlantirish. Dars turi: Yangi bilim va tushuncha hosil qilish. Darsda foydalaniladigan jixozlar: Darslik, kompyuter, elektorn darslik, turbo paskal dasturi Darsning rejasi: I.Tashkiliy qism: II. O’tilgan mavzuni mustahkamlash: III. Yangi mavzuni tushuntirish: IV. Yangi mavzuni mustahkamlash: V. O’quvchilarni baholash: Darsning borishi:
O’quvchilar bilan salom alik qilinadi Davomat tekshiriladi. O’quvchilarning darsga tayyorgarligi nazorat qilinadi. II. Uyga berilgan vazifani so’rash: Uyga berilgan mashqlar tekshiriladi 6. Mva N sonlar berilgan. Agar ular musbat va yig'indisi 100 dan katta bo'lsa, M sonning N soniga nisbatini, ular musbat va yig'indisi 100 dan katta bo'lmasa M ning N ga ko'paytmasini hisoblash dasturini tuzing. var m,n: integer; begin
readln(m); readlm(n); if (m>o) and (n>0) and (m+n)>100 then y:=m/n else y:=m*n; write(y); end. 7. Berilgan N sonning butun qismi kasr qismining 1000 ga ko'pay- tirilganidan katta bo'lsa, sonning butun qismining, aks holda kasr qismining birinchi 3 ta raqamini chiqaruvchi dastur tuzing. III. Yangi mavzuni tushuntirish: Aksariyat masalalarni yechishda ma'lum amallar ketma-ketligini bir necha marta takrorlash zarur bo'ladi. Awalgi bobda bu kabi masalalar bilan tanishildi va ularni hal qilish uchun takrorlanuvchi algoritmlar tuzdingiz. Endi takrorlanuvchi dasturlar tuzish usullari ko'rib chiqiladi. Takrorlanuvchi dasturlar tuzish uchun takrorlash operatorlaridan foydalaniladi. Paskalda ular uchta bo'lib, bu darsda ulardan bittasi - parametrli takrorlash operatori o'rganib chiqiladi. Mazkur opera- torning umumiy ko'rinishi quyidagicha: For I: = N1 To N2 Do Ctakrorlanish tanasi>; bu yerda For (uchun), To (gacha) va Do (bajar) Paskalning xizmatchi so'zlari; I - butun turli ixtiyoriy o'zgaruvchi bo'lib, u takrorlash parametri deyiladi; N1 - takrorlash parametrining qabul qiladigan boshlang'ich qiymati; N2 - takrorlash parametrining qabul qiladigan oxirgi qiymati; IV. Mavzuni mustahkamlash: Misollar ishlash 1-misol. «O'zbekiston - vatanim manim!» matnini ekranga 20 ma; chiqaruvchi dastur tuzing Yechish. Shartga ko'ra ekranga «O'zbekiston — vatanim manim!» mati 20 marta chiqarilishi kerak. Ya'ni WriteLn('0'zbekiston - vatanim manim!') operatori 20 marta takrorlanishi lozim. Quyidagicha dastur tuziladi. Program Takrorlash; Var I : Integer; Begin For I:=l To 20 Do WriteLn(‘O'zbekiston - vatanim manim!'); End. 2-misol. Ekranga 1 dan 20 gacha bo'lgan butun sonlarni o'sish tartibida chiqaruvchi dastur tuzing. 3-misol. 1 dan 100 gacha bo'lgan butun sonlarni kamayish tartibida chop etuvchi dastur tuzing. Yechish. Chop etiladigan sonlarni son takrorlash parametri / deb belgilanadi. Program Sonlar; Var i,son : Integer; Begin son:=101; For i:=l to 100 Do Begin son:=son-l; WriteLn(son); end; End. Savol va topshiriqlar 1. Takrorlanuvchi algoritmlarga misollar keltiring. 2. Parametrli takrorlash operatorining ko'rinishi qanday bo'ladi? 3. Takrorlash parametri qanday qiymatlarni qabul qiladi? 4. Parametrli takrorlash operatorining boshlang'ich va oxirgi qiymatlarini izohlang. V. O’quvchilarni baholash: Faol qatnashgan o’quvchilar baholanadilar. VI. Uyga vazifa berish: darslikning 76 – betning 3- 5 mashqlar, 5- 7 savol va topshiriqlar beriladi . O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: ___________________ Mamatova M.Q. Sana: ____________ Sinf : _________ Fan: Informatika Darsning mavzusi: Takrorlash darsi (Parametrli takrorlash operatori) Darsning maqsadi: Ta`limiy - O’quvchilarga parametrli takrorlash operatorlarini misollarda qo’llay olishni o’rgatish, operatorlarni dastur tuza olish. Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarni o’zaro hamhorlik, hurmat, ichanlik, tartiblilik, erkin fikrlashga o’rgatish. Berilgan vazifani bajarishda mas’uliyat sezish ko’nikmalarini tarkib toptirish. Rivojlantiruvchi maqsad: Fanni amaliyot bilan qo`shib olib borish, informatika faniga kiritilgan barcha dasturlar haqida umumiy ma`lumot berilib, har bir dasturda o`quvchilarning mustaqil ravishda mallarni bajarib borishlariga, kompyuterlar bilan to`la – to`kis muloqot qila olishlariga erishish. Dars turi: o’quvchilarda bilim ko’nikmalarni rivojlantirish. Darsning jixozi: Darslik, kompyuter, elektorn darslik, turbo paskal dasturi Darsning rejasi: I.Tashkiliy qism: II. O’tilgan mavzuni mustahkamlash: III. Yangi mavzuni mustahkamlash: IV. O’quvchilarni baholash: V. Uyga vazifa berish Darsning borishi: I. Tashkiliy qism: O’quvchilar bilan salom alik qilinadi Davomat tekshiriladi. O’quvchilarning darsga tayyorgarligi nazorat qilinadi. II. Uyga berilgan vazifani so’rash: Uyga berilgan mashqlar va savol topshiriqlar tekshiriladi. 5. Takrorlash parametrining qiymatlari chegaralanganmi? 6. Takrorlash operatorining ishlashini tushuntiring. 7. Qanday vaziyatda To o'miga Downto xizmatchi so'zi qo'llaniladi? Mashqlar tekshiriladi
var x,y,i:integer; begin for i:=-15 to 5 do begin у = 23*i + 1; writeln(‘x=’,i,’ y=’,y); end. A[1..17] massiv berilgan. Massivning nolga teng elementlarining indeksini chiqaruvchi dastur tuzing. var A:array[1..17] of integer; 5. у = 2x + 19 funksiyaning qiymatini x ning [0, 10] oraliqda 0,25 qadam bilan hisoblash dasturini tuzing III. Mavzuni mustahkamlash: O’quvhcilarga topshiriqlar beriladi 1. Quyidagi operatorlardagi takrorlanishlar sonini aniqlang. a) for i:=l to 88 do b:=l; b) for i:=73 to 161 do m:=2; d) for i:= -21 to 0 do a:=3; e) a:=5; b:=34; for i:=a+7 to b-1 do s:=s+l; f) a:=5; b:=19; for i:=a*a to 2*b+8 do s:=s+l; 2. Quyidagi operatorlardagi xatolarni aniqlang va izohlang. a) for 1= -15 to 5 do s:=s+I; b) for kub:=100/10+ll to 1963 do begin a:=7;end; c) for mag:=99 dawnto 1 do readl(aa); d) for bma:= 0.5 to 10 do writeln(k); 3. Quyidagi .operatorlardagi takrorlanishlar sonini aniqlang. a) for k:=trunc(23/5) downto trunc(l/2) do m:=1991; b) for s:=23 to 1 do m:=1963; d) for J:=2 downto 19 do m:=1950; e) for d:=23 downto 1 do m:=2009; f) for i:=abs(-25) to 25 do s:=s+i*i; g) for h:=round(9.6) downto trunc(3*3) do a:=21; 4. £=10+12+14+...+50 yig'indining hisoblash dasturini tuzing. 5. P=l-3-5-...-23 ko'paytmaning hisoblash dasturini tuzing. 6*. A[1..15] massiv berilgan. Massivning toq indeksli elementlarining yig'indisidan juft indeksli elementlarining yig'indisini ayirib chiqaruvchi dastur tuzing. IV. O’quvchilarni baholash: Faol qatnashgan o’quvchilar baholanadilar. V. Uyga vazifa berish: Daslikdagi savol va topshiriqlar, va mashqlar 77 bet. – 4-7 mashq O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: ___________________ Mamatova M.Q. Sana: ____________ Sinf : _________ Fan: Informatika Darsning mavzusi: Shart bo'yicha takrorlash operatorlari Darsning maqsadi: Ta`limiy - O’quvchilarga shart bo’yicha takrorlash operatorlar haqida ma’lumot berish until do, repeat , while do operatorlardan foydalana olish. O`quvchilarga ilg`or pedagogik texnologiyalar asosida bilim, ko`nikmalar berish. Tarbiyaviy maqsad: o’quvchilarga algoritmning asosiy turlari mohiyatini ochib berish orqali ularni o’z hayotida amal qilib kelayotgan odatlarini tahlil etish va xulosa chiqarishga o’rgatish. O`quvchilarni estetik ruhda, o`qish jarayoniga nisbatan mas`uliyat hissini shakllantirish. Rivojlantiruvchi maqsad: Fanni amaliyot bilan qo`shib olib borish, informatika faniga kiritilgan barcha dasturlar haqida umumiy ma`lumot berilib, har bir dasturda o`quvchilarning mustaqil ravishda mallarni bajarib borishlariga, kompyuterlar bilan to`la – to`kis muloqot qila olishlariga erishish.Parametrli takrorlash operatori Dars turi: Yangi bilim va tushuncha hosil qilish. Darsning jihozi:Darslik, kompyuter, elektorn darslik, turbo paskal dasturi Darsning rejasi: I.Tashkiliy qism: II. Uy ishi nazorati: III. Yangi mavzuni tushuntirish: IV. Yangi mavzuni mustahkamlash: V. O’quvchilarni baholash: Darsning borishi:
O’quvchilar bilan salom alik qilinadi Davomat tekshiriladi. O’quvchilarning darsga tayyorgarligi nazorat qilinadi. II. Uyga berilgan vazifani so’rash: Uyga berilgan mashqlar tekshiriladi P=l-3'5'...'23 ko'paytmaning hisoblash dasturini tuzing. 6*. A[1..5] massiv berilgan. Massiv elementlarini teskari tartibda chiqaruvchi dastur tuzing. 7*. A[1..15] massiv berilgan. Massivning toq indeksli elementlarining yig'indisidan juft indeksli elementlarining yig'indisini ayirib chiqaruvchi dastur tuzing. Program m3; var p,i:integer; begin p:=1; for i:=3 to 23 do begin p:=p*i; i:=i+1; end, write(p); end.
III. Yangi mavzuni tushuntirish: Avv algi ko'rilgan misollarda takrorlanishlar soni aniq edi. Ammo shunday masalalar ham uchraydiki, ularda biror amallar ketma-ketligini ma'lum bir shart bajarilganda takrorlash kerak bo'ladi. Bunda takrorlanishlar sonini awaldan aytib bo'lmaydi. Bunday hollarda shart bo'yicha takrorlash operatorlaridan foydalaniladi. Paskalda bunday operatorlar ikkita: While va Repeat. While operatori quyidagi umumiy ko'rinishga ega: While Mazkur takrorlash operatori quyidagicha ishlaydi: Avval shart tekshiriladi. Agar uning qiymati rost bo'lsa, takrorlash tanasini tashkil etuvchi operatorlar ishlaydi va yana shart tekshiriladi. Bu jarayon shart yolg'on qiymat qabul qilgunga qadar davom etadi. 1-misol. Ikkita sonning eng katta umumiy bo'luvchisi (EKUB)nj topuvchi dastur tuzing. Yechish. EKUB topishning eng qulay usuli - Evklid algontmi. Bu algoritm sizga awalgi bobdan tanish. Dasturi quyidagicha: Program EKUB; Var a, b : Integer; Begin Write('Birinchi sonni kiriting: "); ReadLn(a); Write('Ikkinchi sonni kiriting: '); ReadLn(b); While a<>b Do If a>b Then a:=a-b Else b:=b-a; {a=b bo'lganda takrorlash tugaydi} WriteLn('EKUB= a); End. Repeat operatori ham shart bo'yicha takrorlashni amalga oshiradi. Uning umumiy ko'rinishi quyidagicha: Repeat
bu yerda Repeat (ing. takrorlash) va Until (ing. gacha) Paskalning xizmatchi so'zlari bo'lib, Repeat - takrorlash boshi, Until - takrorlash oxirini bildiradi; IV. Mavzuni mustahkamlash: Savol va topshiriqlar beriladi. 1.Shart bo'yicha takrorlash operatorlardan qaysilarini bilasiz? 2.While operatorining ishlashini izohlang. 3.Repeat operatorining ishlashini izohlang. 4.Shart bo'yicha takrorlash operatorlarining parametrli takrorlash operatoridan farqi nimada?
Darsning mavzusi: Takrorlash darsi (Shart bo'yicha takrorlash operatorlari ) Darsning maqsadi: Ta`limiy - O’quvchilarga parametrli takrorlash operatorlarini misollarda qo’llay olishni o’rgatish, operatorlarni dastur tuza olish. Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarga estetik tarbiya berish, ona Vatanga muhabbat, o’lkamiz tabiatini sevishga o’rgatish. Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchilarning bir-biriga do’stlik hamda guruh uchun mas’ullik hissini rivojlantirish. Dars turi: o’quvchilarda bilim ko’nikmalarni rivojlantirish. Darsning jixozi: Darslik, kompyuter, elektorn darslik, turbo paskal dasturi Darsning rejasi: I.Tashkiliy qism: II. O’tilgan mavzuni mustahkamlash: III. Mavzuni tustahkamlash IV. O’quvchilarni baholash: V. Uyga vazifa berish Darsning borishi: I. Tashkiliy qism: O’quvchilar bilan salom alik qilinadi Davomat tekshiriladi. O’quvchilarning darsga tayyorgarligi nazorat qilinadi. II. Uyga berilgan vazifani so’rash: Uyga berilgan mashqlar va savol topshiriqlar tekshiriladi. Program Summ_real; Var J, S: real; Begin S:=0;J:=1.1; While J<= 45.5 do begin S:=S+J; J:=J+0.4; end; WriteLn('S=\ S); End. 2. Program EKUB; Var a, b : Integer; Begin Write('Birinchi sonni kiriting: '); ReadLn(a); Write('Ikkinchi sonni kiriting: '); ReadLn(b); While a<>b Do If a>b Then a:=a-b Else b:=b-a; {a=b bo'lganda takrorlash tugaydi} WriteLn('EKUB= a); End.
S=0,5+1,5+2,5+...+98,5+99,5 yig'indining hisoblash dasturini tuzi S=l-2+3-4+5-6+...+ 101T02 yig'indining hisoblash dasturini tuzi N natural sonining barcha boiuvchilarini chiqaruvchi dastur tuzi Berilgan N natural sonning nechta raqamdan iborat ekanligi aniqlovchi dastur tuzing (yo'llanma: necha marta N=N div 10 bajartf yv=0 bo'ladi?). N natural son berilgan. 1 dan N gacha boigan natural sonlar ichi oxirgi raqami 3 ga karrali sonlarni chiqaruvchi dastur tuzing. Ikki xonali natural sonlar ichidan raqamlari yig'indisi juft bo'lgan sonlarni chiqaruvchi dastur tuzing (yo'llanma: К sonning birlik raqai K1=K mod 10, o'nlik raqami K10=K div 10). Mashqlar Quyidagi operatorlardagi xatoliklarni aniqlang va izohlang. a) while 5*6 do SH:=sqr(2); b) WHILE 5>6 do Od:=Od+l; Repeat i rEpEaT s:=0 UntiL s:=0; Quyidagi operatorlardagi takrorlanishlar sonini aniqlang. x:= - 5; while X>0 do x:=x+2; x:= -5; while X<10 do begin x:=x+2;x:=2*x; end; i:=0; while i*i <=1.2 do i:=i+0.1; k:=5; while к /5 <= 2.5 do k:=k+1.5; 0 t:=100; repeat t:= t/10; until t<=0.1; g) x:=0; repeat x:=x+l/10; until sqr(x)>=6/5; IV. O’quvchilarni baholash: Faol qatnashgan o’quvchilar baholanadilar. V. Uyga vazifa berish: Daslikdagi savol va topshiriqlar, va mashqlar 77 bet. – 4-7 mashq O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari: ___________________ Mamatova M.Q. Sana: ____________ Sinf : _________ Fan: Informatika Darsning mavzusi: Nazorat ishi № 2 Darsning maqsadi: Ta`limiy - O’quvchilar olgan bilim, ko’nikma, malakalarini nazorat qilish va aniqlash Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarga estetik tarbiya berish, ona Vatanga muhabbat, o’lkamiz tabiatini sevishga o’rgatish. Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchilarning mustaqil fikrlash qobiliyatini o’stirish. Dars turi: o’quvchilarda bilim ko’nikmalarni rivojlantirish. Darsning jixozi: tarqatma materiallar. Darsning rejasi: I.Tashkiliy qism: II. Uyga berilgan vazifani tekshirish: III. Nazorat ishini berish IV. Uyga vazifa berish
O’quvchilar bilan salom alik qilinadi Davomat tekshiriladi. O’quvchilarning darsga tayyorgarligi nazorat qilinadi. II. Uyga berilgan vazifani so’rash: Av Av ..., /1N butun sonlar ketma-ketligi berilgan. Shu ketma- ketlikning toq elementlari ko'paytmasidan juft elementlari yig'indisi ayiruvchi dastur tuzing. 8*. N natural son va I../V] massiv berilgan. /f-elementi A massivni h birinchi К ta elementining o'rta arifmetigiga teng bo'lgan B[1..N] massi hosil qiluvchi dastur tuzing (yo'llanma: B[K] = (All] + A[2] + ... A[K]) / K). 9*. 1 dan katta A son berilgan. 1K > A shart bajariladigan eng kichifc manfiy bo'lmagan butun К sonni topish dasturini tuzing. III Nazorat ishi: 1-topshiriq Rombning diogonallari berilgan. Rombning yuzini hisoblovchi algoritmni blik – sxema shaklida tuzing. 2 – topshiriq Ikkita son berilgan agar shu sonlarning yig’indisi 10 katta bo’lsa ularning ko’paytmasini aks holda kvadratlar ayirmasini hisoblovchi algoritmni tuzing 
Download 0.95 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|